Batı edebiyatı - Vikipedi

Batı edebiyatlarının temelini Yunan ve Latin edebiyatı oluşturur. Yunan Edebiyatı'nda İlyada ve Odise destanlarıyla Homeros, trajedileriyle Aiskhilos, Sophokles ve Euripides, komedileriyle Aristophanes, tarih eserleriyle Herodot, felsefe eserleriyle Eflatun, Aristoteles, fablleriyle Ezop kendinden sonrakileri etkilemiştir. Yunan edebiyatı MÖ 2. yüzyılda biter.

Latin edebiyatı ise Yunan edebiyatının bitiminde başlar.Söylev dalında Cicero, pastoral, epik ve lirik şiirde Virgillius yetişmiştir. Bu şairin ayrıca ünlü Aeneis (Ene) adlı destanı vardır.Satirik ve didaktik şiirde Horatius tanınır. Felsefe ve trajedide ise Seneca kalıcı eserler bırakmıştır.

Bu dönemden sonra Avrupa'da yaklaşık 100 yıllık bir karanlık devir başlar. Bu dönem içinde kayda değer pek bir edebiyat çalışması görülmez. Bu sessizlik Rönesans devriyle sona erer. Rönesans'ın beşiği İtalya'da 13. yüzyılda Dante ortaya çıkar ve İtalyan dilini bir edebiyat dili haline getirir.

Dante'nin en önemli eseri İlahi Komedi'dir. Eser öbür dünyada Dante'nin yaptığı 7 günlük seyahati anlatır. Cennet, Cehennem ve Araf'tan bahseder. Dante ayrıca Beatrice adlı sevgilisi için yazdığı şiirlerle tanınır. O, bu ismi bir sembol haline getirmiştir.

Rönesans döneminde ayrıca lirik şiirleriyle tanınan Petrarca ve küçük hikâye türünün kurucusu Boccaccio, Avrupa edebiyatının temelini oluşturur. Rönesans döneminin destan türündeki en büyük yazarı ise Kurtarılmış Kudüs adlı eserin yazarı Tasso'dur.

İtalyan edebiyatındaki bu parlak dönemden sonra Fransız edebiyatı etkisini göstermeye başlar ve 20. yüzyılın sonlarına doğru süren edebiyatın merkezi Fransa olur. Fransız edebiyatı, Klasisizm döneminden önce, Hümanizm adı verilen bir hür düşünce ortamı yaşamıştır. Özellikle Montaigne denemeleriyle, Ronsard şiirleriyle, Rabelais ilk roman denemeleriyle yeni bir anlayışın sinyallerini vermiştir. Bundan sonra birbirini izleyen edebiyat toplulukları, edebiyatın akımlarını oluşturmuştur.

Edebiyat akımları

Batı edebiyatındaki akımlar;