Huş - Vikipedi

Betula
Yaşadığı dönem aralığı: 56-0 myö
ipresiyen-Günümüz
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Betula; Yaşadığı dönem aralığı: 56-0 myö; ipresiyen-Günümüz PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
	Asya ak huşu (Betula platyphylla)
Biyolojik sınıflandırma
Âlem:	Plantae
Şube:	Tracheophyta
Sınıf:	Magnoliopsida
Takım:	Fagales
Familya:	Betulaceae
Alt familya:	Betuloideae
Cins:	Betula; L.
Altcinsler
	Betulenta; Betulaster; Neurobetula; Betula; Chamaebetula;
	Betula dağılımı
Sinonimler
	Betulaster Spach; Apterocaryon Opiz; Chamaebetula Opiz;

Huş (Betula), huşgiller (Betulaceae) familyasının Betula cinsinden ağaç veya ağaççıklara verilen ad. Kabuğu Kuzey Avrasya ve Kuzey Amerika halklarınca kap kacak ya da kano yapımında kullanılır.80-140 yıl arası yaşarlar.^[1]^[2]

Ekolojik gereksinimleri

Işık ihtiyaçları fazladır, huş bir güneş ağacıdır. Derin, iyi, süzek topraklarda iyi gelişme gösterirler. Kökleri fazla derine gitmez. Soğuk yerleri tercih ederler.

Dağılımı

Kuzey Amerika'da, Asya, Avrupa ve Türkiye'de de doğal olarak bulunur.

Altcins ve türler

Altcins Betulenta

Dalların kabukları dışındakiler metil salisilat içerir. Dişi kedicikler dik durur.

Diploid (2n = 28).
- Betula lenta
  - Betula lenta subsp. uber
Hexaploid (6n = 84).
- Betula allegheniensis
Decaploid (10n = 140).
- Betula austrosinensis
- Betula globispica
- Betula insignis
- Betula medwediewii
Duodecaploid (12n = 168).
- Betula megrelica -
kromozom sayısı bildirilmeyenler
- Betula corylifolia
- Betula grossa
- Betula insignis

Altcins Betulaster

Dalların kabukları dışındakiler metil salisilat içerir. Dişi kedicikler sarkıktır.

Betula alnoides
- Betula alnoides subsp. luminifera
Betula maximowicziana

Altcins Neurobetula

Dalların kabukları dışındakiler metil salisilat içerir. Dişi kedicikler dik durur.

Diploid (2n = 28).
- Betula calcicola
- Betula chichibuensis
- Betula costata^[3]
- Betula nigra
- Betula potaninii
Tetraploid (4n = 56).
- Betula albosinensis
  - Betula albosinensis var. septentrionalis
- Betula ermanii
- Betula jacquemontii (B. utilis subsp. jacquemontii)
- Betula utilis
Hexaploid (6n = 84).
- Betula dahurica
- Betula delavayi
- Betula raddeana
Octoploid (8n = 112).
- Betula chinensis
kromozom sayısı bildirilmeyenler
- Betula fargesii
- Betula schmidtii
kromozom sayısı bilinmiyor
- Betula leopoldae^[4]^[5]

Altcins Betula

Dalların kabukları dışındakiler metil salisilat içerir. Dişi kedicikler sarkık.

Diploid (2n = 28).
- Betula cordifolia
- Betula pendula
- Betula mandschurica
  - Betula mandschurica var. japonica
- Betula neoalaskana
- Betula occidentalis
- Betula platyphylla (Betula pendula var. platyphylla)
- Betula populifolia - Gray birch
- Betula szechuanica (Betula pendula var. szechuanica)
Tetraploid (4n = 56).
- Betula celtiberica
- Betula pubescens
  - Betula pubescens subsp. tortuosa
Pentaploid (5n = 70).
- Betula kenaica
Hexaploid (6n = 84).
- Betula papyrifera (Bazen tetraploid veya pentaploid)

Altcins Chamaebetula

Küçük yuvarlak yapraklı çalılardır. Dişi kedicikler sarkıktır.

Diploid (2n = 28).
- Betula glandulosa (B. nana subsp. glandulosa)
- Betula nana
Tetraploid (4n = 56).
- Betula minor
- Betula pumila
Kromozom sayısı bildirilmeyenler
- Betula fruticosa
- Betula gmelinii
- Betula hallii
- Betula humilis
- Betula michauxii
- Betula microphylla
- Betula middendorffii

Kaynakça

^ "Hırt-Hışır: Huş". Manifold. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023.
^ "Huş (Betula) | 7 Ağaç Ormanları". 7agac.cekulvakfi.org.tr. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023.
^ English Names for Korean Native Plants (PDF). Pocheon: Korea National Arboretum. 2015. s. 373. ISBN 978-89-97450-98-5. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016 – Korea Forest Service vasıtasıyla.
^ Wolfe, Jack A. & Wehr, Wesley C. 1987. Middle Eocene Dicotyledonous Plants from Republic, Northeastern Washington. United States Geological Survey Bulletin 1597:13
^ Crane P.R. & Stockey R.A. 1987; "Betula leaves and reproductive structures from the Middle Eocene of British Columbia, Canada." Canadian Journal of Botany 65(12): 2490-2500.

Dış bağlantılar

Tree Family Betulaceae 23 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Diagnostic photos of many species, Morton Arboretum specimens
Eichhorn, Markus (July 2010). "The Birch Tree". Test Tube. Brady Haran for the University of Nottingham. 8 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Huş ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Huş ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.

[1] "Hırt-Hışır: Huş". Manifold. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023.

[2] "Huş (Betula) | 7 Ağaç Ormanları". 7agac.cekulvakfi.org.tr. 24 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2023.

[3] English Names for Korean Native Plants (PDF). Pocheon: Korea National Arboretum. 2015. s. 373. ISBN 978-89-97450-98-5. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2016 – Korea Forest Service vasıtasıyla.

[WolfeWehr1987-4] Wolfe, Jack A. & Wehr, Wesley C. 1987. Middle Eocene Dicotyledonous Plants from Republic, Northeastern Washington. United States Geological Survey Bulletin 1597:13

[Crane1987-5] Crane P.R. & Stockey R.A. 1987; "Betula leaves and reproductive structures from the Middle Eocene of British Columbia, Canada." Canadian Journal of Botany 65(12): 2490-2500.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]