Biyolojik süreç - Vikipedi
Biyolojik süreçler, bir organizmanın yaşaması için hayati önem taşıyan ve çevresiyle etkileşime girme kapasitesini şekillendiren süreçlerdir. Biyolojik süreçler, yaşam formlarının devamlılığı ve dönüşümünde rol oynayan birçok kimyasal reaksiyon veya diğer olaylardan oluşur.[1] Metabolizma ve homeostaz örnek olarak verilebilir.
Bir organizma içindeki biyolojik süreçler de biyoendikatör olarak çalışabilir. Bilim insanları, çevresel değişikliklerin etkilerini izlemek için bir bireyin biyolojik süreçlerine bakabilirler.[2]
Biyolojik süreçlerin düzenlenmesi, herhangi bir sürecin sıklığı, hızı veya kapsamı modüle edildiğinde gerçekleşir. Biyolojik süreçler birçok yolla düzenlenir; örnekler arasında gen ifadesinin kontrolü, protein modifikasyonu veya bir protein veya substrat molekülü ile etkileşim yer alır.
- Homeostaz: sabit bir durumu korumak için iç ortamın düzenlenmesi; örneğin, sıcaklığı düşürmek için terleme
- Organizasyon: yapısal olarak bir veya daha fazla hücreden oluşmak - yaşamın temel birimleri
- Metabolizma: kimyasalları ve enerjiyi hücresel bileşenlere dönüştürerek (anabolizma) ve organik maddeyi ayrıştırarak (katabolizma) enerjinin dönüşümü. Canlılar, iç organizasyonu (homeostaz) sürdürmek ve yaşamla ilişkili diğer olguları üretmek için enerjiye ihtiyaç duyar.
- Büyüme: katabolizmadan daha yüksek bir anabolizma oranının sürdürülmesi. Büyüyen bir organizma, sadece madde biriktirmek yerine tüm parçalarının boyutunu artırır.
- Uyaranlara tepki: bir tepki, tek hücreli bir organizmanın dış kimyasallara karşı kasılmasından, çok hücreli organizmaların tüm duyularını içeren karmaşık reaksiyonlara kadar birçok şekilde olabilir. Bir tepki genellikle hareketle ifade edilir; örneğin, bir bitkinin yapraklarının güneşe doğru dönmesi (fototropizm) ve kemotaksi.
- Üreme: tek bir ebeveyn organizmadan eşeysiz olarak ya da iki ebeveyn organizmadan eşeyli olarak yeni bireysel organizmalar üretme yeteneği.
- Organizmalar arası etkileşim: bir organizmanın aynı veya farklı türden başka bir organizma üzerinde gözlemlenebilir bir etkiye sahip olduğu süreçler.
- Ayrıca: hücresel farklılaşma, fermantasyon, döllenme, çimlenme, tropizm, hibridizasyon, metamorfoz, morfogenez, fotosentez, transpirasyon.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Mossio, Matteo; Montévil, Maël; Longo, Giuseppe (1 Ekim 2016). "Theoretical principles for biology: Organization". Progress in Biophysics and Molecular Biology. From the Century of the Genome to the Century of the Organism: New Theoretical Approaches. 122 (1): 24-35. doi:10.1016/j.pbiomolbio.2016.07.005. PMID 27521451. 11 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023.
- ^ Holt, E. A.; Miller, S. W. (2011). "Bioindicators: using organisms to measure". Nature. 3: 8-13.