Buca Cezaevi - Vikipedi

İzmir Buca Cezaevi
İzmir Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu
Harita
KonumBuca, İzmir
Koordinatlar38°23′32″K 27°09′48″D / 38.39222°K 27.16333°D / 38.39222; 27.16333
DurumKapanmış
Kapasite1.300
Açılış tarihi1959
Kapanış tarihi2020
Üst kuruluşCeza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Adalet Bakanlığı
izmirbucacik.adalet.gov.tr

İzmir Buca Cezaevi, resmi adıyla İzmir Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumu, belli bir tipte olmayan kapalı ve açık cezaevidir. İzmir ili Buca ilçesinde bulunmaktaydı. 1959 yılında kurulmuştur. 2020 Ege Denizi depreminde hasar gören cezaevi önce boşaltıldı, Aralık 2020'de ise yıkılmaya başlandı.[1][2] En son görev yapan kurum müdürü Murat Gündüz'dü.[3]

Kurumda 34 koğuş ve 2 müşahade odası bulunmaktaydı. Toplam 1.300'e yakın hükümlü/tutuklu kapasitesindeydi.

21 Eylül 1995'te cezaevinde isyan çıktı. Tutuklu ve mahkûmların rehin aldığı cezaevi personelinin kurtarılması için yapılan operasyonda on beş jandarma ve kırk tutuklu yaralandı. Yaralanan üç tutuklu, daha sonra öldü. Olay, işkence yasağı ve yaşama hakkının ihlali iddiasıyla Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşındı.[4]

14 Ekim 2004 tarihinde gece saatlerinde mahkûmlarca kötü muamele gerekçesiyle çıkarılan isyanda 3 kişi ağır olmak üzere 6 kişi yaralanmış, yaklaşık 12 saat süren eylem boyunca rehin tutulan tüm gardiyanlar da serbest bırakılmıştır.[5]

Ekim 2008'de tutuklanarak Buca Cezaevi'ne gönderilen eşcinsel erkek bir tutuklu, diğer erkeklerle aynı koğuşa yerleştirilmiştir. Koğuştakiler tarafından eşcinsel olması nedeniyle rahatsız edilen tutuklu, cezaevi yönetimine başvurarak "kendi durumunda olanlara uygun bir koğuşa" alınmasını talep etmiştir. Cezaevi yönetimi, tutuklunun "eşcinsel rahatsızlığını" gerekçe göstererek tutukluyu çocuklara karşı cinsel bir suç işleyenlerin veya disiplin cezası alanların tutulduğu tek kişilik bir koğuşa koymuştur. Psikolojisi bozulan ve tahliye talepleri reddedilen tutuklu, 15 Haziran 2009'da Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne başvurmuştur. AİHM, 9 Ekim 2012'de X/Türkiye davası olarak adlandırdığı başvuruyu karara bağlamıştır ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3. ve 14. maddelerinin ihlal edildiği gerekçesiyle Türkiye'yi haksız bulmuştur. Türkiye, bu karara 9 Ocak 2013'te itiraz etmiştir ancak mahkeme itirazı 27 Mayıs 2013'te reddetmiştir.[6]

  1. ^ "Deprem nedeniyle Buca Cezaevi boşaltıldı, mahkumlar başka cezaevlerine nakledildi AK Partili Dağ: "Deprem dolayısıyla Buca Cezaevi boşaltıldı"". 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  2. ^ "Buca Cezaevi yıkılıyor!". 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021. 
  3. ^ "Öz Geçmiş". 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2016. 
  4. ^ "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı - kararara.com". www.kararara.com. Erişim tarihi: 2024-10-09. 
  5. ^ "Buca Cezaevi'nde isyan sona erdi". arsiv.ntv.com.tr. Erişim tarihi: 2024-10-09. 
  6. ^ "X/Türkiye Kararının Uygulanması" (PDF). serkancengiz.av.tr. 6 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Eylül 2018. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]