Burandai - Vikipedi

Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve bağlantı ölümüne karşı savunmasız olan yalın URL'ler kullanılmıştır. Maddenin doğrulanabilir kalmasını ve maddede tutarlı bir kaynak biçiminin sürdürülebilmesini sağlamak adına lütfen bunları tamamlayın. (Ekim 2023) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)

Burandai (Burondai, Buranda, Brandai, Buruldai, Boraldai, Berendey, Boroldoy veya Burandai) 1176 - 1262 yılları arasında Kiyat klanından bir Moğol Tümen Başıdır. Subutay ile birlikte 1236-1242 yıllarında Moğolların batı seferinin liderlerinden biriydi, daha sonra Altın Orda'nın en batısındaki vali oldu.^[1]

Burundai, 1236'da başlayan İdil Ön Bulgarlarına yönelik Moğol saldırısında, 1237-1238 kışında saldırının Kuzey-Doğu Rusya bölümünde komutanlık yaptı. Ryazan'ın ele geçirilmesinden, Kolomna Muharebesi'nin ve Vladimir'in ele geçirilmesinden sonra Moğol ordusu bölündü. İkincil güçlerle Burandai kuzey yolunu geçerek Sit Nehri'nde II. Yuri'nin yeğenlerinden oluşan orduya katılım sağlamak için birlik yollamaya hazırlanan Rostov, Yaroslavl ve Ugliç'i yağmaladı.^[2] Sürpriz faktörü nedeniyle sadece 3 bin kişilik Rus muhafız alayı tam savaşa hazırdı. Burundai'nin birlikleri, Sit Nehri Muharebesi'nde birleşik Rus kuvvetlerini yendi. Savaşta Büyük Dük II. Yuri öldürüldü.

1240'ta Burundai, Kiev'in ele geçirilmesinde yer aldı. Burundai'nin Orta Avrupa'da daha sonra gerçekleştirilen Moğol saldırılarındaki katılımı bilinmiyor.

1251'de Moğol İmparatorluğu'ndaki iktidar mücadelesi sırasında, 100.000 kişilik bir ordunun başında bulunan Burundai, Batu Han tarafından Otrar'a, Möngke'nin Çağatay Han'ın soyundan gelenlere karşı yardım etmesi için gönderildi.

Daniyel Romanoviç, Altın Orda Baskaklarını Galiçya-Volyn şehirlerinden çıkardı ve Aleksandr Nevski tarafından kontrol edilen Kiev topraklarına karşı bir saldırı başlattı, ancak Lutsk yakınlarında gerçekleşen Litvanya işgalini püskürtmek için geri döndü.^[3] 1258'de Litvanyalılar Aleksandr Nevski'nin direnciyle karşılaşmamak için Nevski'nin o zamanlar Kuzey-Doğu Rusya'nın diğer prensleriyle birlikte Altın Orda'da bulunmasından istifade ederek Smolensk prensliğini harap etti ve Torjok'a yaklaştı. Litvanyalılar karşısında çaresiz kalan Daniyel Romanoviç'e 1240'lardan beri Dinyeper'in sağ kıyısında bulunan göçebe kampları komutanı Kuremsu'nun yerini Burandai'den elçiler geldi. Elçiler Daniyel'den Moğol ordusuna katılmasını istedi.^[4]

Daniyel, Altın Orda'ya yardım etmesi için küçük kardeşi Vasilko'yu askerleriyle birlikte gönderdi. Bununla yetinmeyen Daniyel, Litvanyalılara karşı kazanılan zaferden sonra, ganimetin bir kısmını Burundai'ye devretti.^[5]

Ertesi yıl, 1259, Romanoviç kardeşler Vasilko'nun kızı Olga'nın Vladimir'deki düğününü kutlarken, Burundai'den gelen elçi kendisiyle tanışılmasını istedi. Bunun üzerine Daniyel kardeşi Vasilko'yu, en büyük oğlu Leo'yu ve Kholm Piskoposu John'u Burundai'ye hediyelerle gönderdi. Vasilko ve Lev, Burundai'nin Danilov, Stozhek, Kremenetler, Lutsk ve Lviv şehirlerinin savunma tahkimatlarını yok etme talebine uydu.^[6] Ardından, Vasilko eşliğinde Burundai Vladimir'e gitti ve Zhitan Nehrinin yanında bulunan kalenin tahkimatlarının dağıtılmasını istedi. Vasilko'nun bu şartı yerine getirilmesinden sonra, Burundai, birkaç gün içtikten sonra, Daniyel'in Macaristan'a gitmek üzere ayrıldığı Chełm'e geçti. Vasilko kasaba halkını Burundai'nin talebi üzerine sözlü olarak teslim olmaya ikna etti. Altın Orda askerleri birkaç gün sonra Chełm'den çekildi ve Polonya'yı işgal ederek Lublin'i ele geçirdi. Burundai, Vasilko ve Leo aracılığıyla, direnişin sona ermesi durumunda Sandomierz sakinlerine güvenlik sözü verdi, ancak bu sözü tutmadı şehir halkını kılıçtan geçirdi.^[7]

Burundai'nin Litvanya ve Polonya'ya karşı başlattığı savaş, genellikle Galiçya-Volhinya Krallığında Moğol-Tatar boyunduruğunun kurulması olarak kabul edilir. Daha sonra, Rus kroniklerinde Burundai'den bahsedilmiyor.^[8]