Dirichlet eta işlevi - Vikipedi
Matematiğin analitik sayı kuramı alanında Dirichlet eta işlevi
olarak tanımlanmaktadır. Burada ζ Riemann zeta işlevini belirtmektedir. İşlev, pozitif gerçel kısımlı tüm s karmaşık sayıları için geçerli bir Dirichlet dizisine sahiptir.
Bu ifade her ne kadar yalnızca pozitif gerçel kısımlı s değerleri için yakınsak olsa da, tüm karmaşık sayılar kümesinde Abel toplamına sahiptir. Bu, eta işlevinin boylu boyunca uzandığını ve zeta işlevinin s = 1 kutbu için meromorf olduğunu göstermektedir.
Pozitif gerçel kısımlı sayılar için tanımlı
ifadesinden başlayarak eta işlevinin Mellin dönüşümüne ulaşılabilmektedir.
Hardy, eta işlevinin işlevsel denklemini şöyle kanıtlamıştır:
Sayısal Algoritmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Almaşık diziler için geliştirilen dizi hızlandırma yöntemlerinin çoğu eta işlevini hesaplamak için de kullanılabilmektedir. Euler'in almaşık dizi dönüşümü bu bağlamda uygulanabilecek en iyi yöntemlerden biridir.
İç kısımda yer alan toplamın bir ileri fark olduğu gözlenebilmektedir.
Borwein yöntemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Peter Borwein, Chebyshev polinomlarının da içinde bulunduğu bazı yaklaştırmaları kullanarak eta işlevini kolay yoldan hesaplamaya yarayan bir yöntem geliştirmiştir.
koşulu sağlanıyorsa
eşitliğine ulaşılır. Burada için geçerli γn hata payı
olarak hesaplanır.
Hata payındaki ifadesi Borwein dizisinin artan n değerleri için hızla yakınsadığını göstermektedir.
Özel değerler
[değiştir | kaynağı değiştir]- η(0) = 1⁄2, Grandi dizisinin (1 − 1 + 1 − 1 + · · ·) Abel toplamı
- η(−1) = 1⁄4, 1 − 2 + 3 − 4 + · · · dizisinin Abel toplamı
- k 1'den büyük bir tam sayı olmak üzere Bk k. Bernoulli sayısı ise
Ayrıca,
- (almaşık harmonik dizi)
Pozitif çift tam sayılar için geçerli genel ifade şöyledir:
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Borwein, P., An Efficient Algorithm for the Riemann Zeta Function26 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Constructive experimental and nonlinear analysis, CMS Conference Proc. 27 (2000), 29-34
- Xavier Gourdon & Pascal Sebah, Numerical evaluation of the Riemann Zeta-function6 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Numbers, constants and computation (2003)
- Borwein, P., http://www.cecm.sfu.ca/~pborwein/25 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Knopp, Konrad (1990). Theory and Application of Infinite Series. Dover. ISBN 0-486-66165-2.