Gölköy - Vikipedi

Başlığın diğer anlamları için Gölköy (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Gölköy
İlçe
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlOrdu
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamCihad Karakaya
 • Belediye başkanıFikri Uludağ (AK Parti)
Yüzölçümü
 • Toplam341 km²
Rakım820 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam29.852
 • Kır
-
 • Şehir
28.084
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu52600
İl alan kodu0452
İl plaka kodu52
Resmî site
Belediye

Gölköy, Ordu ilinin bir ilçesidir.

Yüzölçümü 349 km2'dir. İlçe merkezi Ordu-Sivas karayolu üzerine kurulmuştur ve Ordu merkeze uzaklığı 63 km'dir. İlçe sınırları içerisinde iki doğal göl vardır: Ulugöl ve Gök Gölü. Ulugöl, 30.000 m2'lik alanıyla Ordu ilinin en büyük doğal gölü özelliğini taşır. Ulugöl İlçeye 15 km mesafede bulunurken, Gök Gölü ilçe merkezinde yer almaktadır.

Türkiye'nin en uzun ömürlü insanları Gölköy'de yaşıyor. Ordu'nun Gölköy ilçesinde ortalama yaşam süresi 82 yıl.[1][2][3]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçenin tarihi Ordu ili ve yöresinin tarihi ile birlikte incelenmelidir. Tarihte Hapsamana bugünkü ismi ile Gölköy olarak geçen yerde tarih içerisinde çiftçilikle ve madencilikle uğraştığı belirlenen Tibarenlar, Khalibler, Mossinoikler adı verilen Tzanik kabileler yaşamışlardır. 1204 yılında Trabzon İmparatorluğu'nun kurulması ile yerel güçlerin egemenliğine girmiştir.

Anadolu Selçuklu Devleti'nin; İlhanlı Devleti'nin egemenliğine girmesi ile Anadolu'ya gelen Türk boyları kendi beyliklerini kurmuşlardır. Bunlardan biri de Mesudiye Milas beyi Hacı Emiroğlu Bayram beydir. Beyliğin hudutları Fidaverendi Hapsamana, Uluğbeğlü, Bayramlu, Milas ve Reşadiye ilçesinin bir bölümüdür. Sanıldığı gibi Şıhman Köyü hiçbir zaman belde ya da nahiye konumunda olmamıştır. Asıl yerleşim alanı olarak gerek yerli Hristiyanlar, gerekse Hacı Emiroğulları bugünkü Kale Köyü ile Çatak Köyü çevresini merkezi yerleşim alanı olarak kullanmışlardır. 1455 tarihli tahrir defterinde yöre ile ilgili birçok kayıt ve yer isimlerine rastlanmakla beraber Hapsamana Kalesi'nin üs olarak kullanıldığı açıkça belirtilmektedir.

Bizans döneminde yapılmış ve Osmanlı döneminde de kullanılmış olan Hapsamana Kalesi ve Çatak Köyü'nde bulunan tarihi mezarlar, oyma yapılar, mağaralar ayrıca yine Çatak Köyü sınırları içinde bulunan Geyik Kayası, evlek tarla, Pennecük Tepesi gibi doğa harikası yerler ile tarihi hamam ilçenin ziyarete değer yerlerinin başında gelmektedir. Son zamanlarda Çatak Köyü ve Cihadiye Köyü ve Ulugöl başta olmak üzere ilçenin birçok köyü, doğal manzara meraklılarının akınına uğramaktadır.

Coğrafya

[değiştir | kaynağı değiştir]
Gölköy İlçe Haritası.

Orta Karadeniz'de yer alır. Ordu, kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Giresun, batısında Samsun, güneyinde Sivas ve Tokat illeri ile çevrilidir. Konumu 40-41 derece kuzey paralelleri, 37-38 derece doğu meridyenleri arasındadır. Orta ve Doğu Karadeniz bölümlerinde toprakları bulunan bir ildir. Yüzölçümü 5963 km2 dir.

İklim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ordu'da tipik bir Karadeniz iklimi hakimdir. Kışlar serin, yazlar ılık geçer. Yılın hemen hemen bütün aylarında yağış vardır. Genelde ılıman bir iklim yapısına sahip olmakla, coğrafi yapısı itibarıyla, deniz ve kara olmak üzere iki farklı iklim karakteri gösterir. Kıyıya paralel bir duvar gibi uzanan dağlarla sahil arasında geçiş iklimi görülür. Ölçümlere göre, en soğuk ay, ocak-şubat aylarıdır. Bu aylarda en düşük sıcaklık sıfırın altına inmekte, 6-7 derece dolaylarında gerçekleşmektedir. İç bölgelerde en soğuk ay Ocaktır. Bu ayda en düşük sıcaklık -7 dereceye kadar inmektedir.

Kıyı bölümünde en sıcak ay Temmuz, Ağustostur. Burada kıştan bahara bilhassa yaza geçiş yavaş bir şekilde meydana gelir. Sonbahar ılık olup kış ortasına kadar sürer. İç kısımlarda sıcaklık düşer. Ocak, Şubat ayları sıcaklıkları, kıyı şeridinde sıfırın altına düşmez. Yükseldikçe ısı azalır: Ulubey'de 1 -2 dereceye, Gölköy ve Mesudiye'de 4 dereceye, Aybastı ve çevresinde -8 dereceye kadar düşer.

Yağışlara gelince, kıyı şeridi en yağışlı kesimdir. Sonbaharda yağışlar daha fazladır. Temmuz ayında yağan yağmurlar, sağanak olduğu için, sel karakteri gösterir. Büyük akarsu yataklarından taşarak sahilde büyük hasara sebep olur.

Kar yağışı kıyılarda çok azdır ve kısa sürer. Ama iç kesimlerde kar yağışı hem yoğundur, hem de kış mevsimi uzun sürer.

Ordu'da en hakim rüzgâr, güneyden esen lodostur. Meltem rüzgârları, yaz aylarında güney-doğu yönünde denizden karaya doğru, ikindiye kadar devam eder. İkindiden sonra aksi istikamette esmeye başlar ve gece boyunca sürer.

Bölgede ender de olsa, kıble, lodos, keşişleme isimleri verilen çok bir sıcak hava akımı meydana getiren rüzgârlarda eser. Yaz ortalarında estiklerinde fındık ürünü üzerinde büyük zararlar meydana getirirler.

Nüfus

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlçe 30 mahalleden oluşmaktadır.

Yıl Toplam Şehir Kır
1940[4] 35.262 2.569 32.693
1945[5] 39.982 2.767 37.215
1950[6] 44.594 3.370 41.224
1955[7] 50.142 4.161 45.981
1960[8][a] 31.755 4.930 26.825
1965[9] 38.592 5.852 32.740
1970[10] 45.515 7.546 37.969
1975[11] 53.989 10.022 43.967
1980[12] 58.519 12.158 46.361
1985[13] 67.007 10.932 56.075
1990[14][b] 53.896 18.149 35.747
2000[15] 66.491 24.162 42.329
2007[16] 35.642 12.065 23.577
2008[17] 36.576 11.715 24.861
2009[18] 42.902 16.410 26.492
2010[19] 34.554 12.536 22.018
2011[20] 32.810 11.737 21.073
2012[21] 37.564 12.822 24.742
2013[22] 32.832 32.832 veri yok
2014[23] 29.959 29.959 veri yok
2015[24] 28.952 28.952 veri yok
2016[24] 32.242 32.242 veri yok
2017[24] 28.728 28.728 veri yok
2018[24] 29.852 29.852 veri yok
2019[24] 28.332 28.332 veri yok
2020[24] 28.084 28.084 veri yok

Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.

Ekonomi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ekonomi büyük oranda fındık tarımına dayanmakta olduğundan kırılgandır. Ayrıca gençlerin büyük çoğunluğu liseyi bitirince yüksek öğrenime devam yerine, direk işine gitmekte olduğundan, beyin gücünden çok, yoğun beden gücüne dayalı bir iş durumu ortaya çıkmıştır. Bu durum halkın ekonomik düzeyini olumsuz etkilemiştir. Bunun sonucunda sürekli dış göç yaşanmaktadır. Fındığın yanında hayvancılık da yapılmaktadır.Gölköy Enerji nakil hatları ile ilgilenen toplu bir işçi grubunu oluşturur. Ülkenin %90 oranında ve bazı yabancı ülkelerin enerji nakil hattı işçiliği Gölköylü işçiler tarafından yapılmaktadır.

Kültür

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gölköy Ordu ilinin güney kesiminde yer alan bir ilçedir. İlçe Karadeniz Bölgesi kültürel özellikleri ile kısmen Tokat ilinin kuzey ilçeleri kültürel özellikleri ile harmanlanmış zengin bir kültüre sahiptir.İlçeye bağlı kimi köylerde kendilerine has horonlar mevcut olup ilçe genelinde Ordu Karşılaması çokça oynanan halk oyunudur. Yöre ağzı da Tokat yöresi ile daha çok örtüşmektedir. Yemek kültürü Ordu ilinin geneliyle benzer özelliktedir. Mutfağı çok zengin olup, kırmızı et ağırlıklıdır. Gölköy'ün aşçıları Bolu Mengen'den sonra Türkiye genelinde oldukça meşhur ve adından söz ettirmekte olup, gerek İstanbul gerekse Akdeniz- Ege Bölgesinin 5 yıldızlı otellerinde tercih edilen personelin başında gelmektedir.

Yönetim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Belediyeler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gölköy'de belediye teşkilatı kurulduğundan bu yana belediye başkanlık seçimleri de düzenli olarak yapılmaktadır. Seçildikleri yıllara, aldıkları oylara ve siyasi partilerine göre belediye başkanları;

  • 2019 - Fikri Uludağ AK Parti %57,71
  • 2009 - Ali Kemal Mert AK Parti %41,65
  • 2004 - Recep Karaahmetoğlu CHP %35.69
  • 1999 - Recep Karaahmetoğlu CHP %?
  • 1994 - Osman Ömerustaoğlu ANAP %51.26
  • 1989 - Osman Ömerustaoğlu ANAP %45.94
  • 1984 - Bergüzar Bulut SODEP %41.71
  • 1977 - Dursun Ömerustaoğlu Bağımsız %54.12
  • 1973 - Bergüzar Bulut CHP %61.52
  • 1968 - Bergüzar Bulut Bağımsız %45.97
  • 1963 - Tahsin Bora Bağımsız %77.71

Fotograf galerisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Cihadiye Köyü
    Cihadiye Köyü
  • Gök Gölü
    Gök Gölü
  • Haziran 2005
    Haziran 2005
  • Ulugöl, Ocak 2005
    Ulugöl, Ocak 2005
  • Gölköy, Aralık 2006
    Gölköy, Aralık 2006
  • Çatak Köyü'nden Gölköy manzarası.
    Çatak Köyü'nden Gölköy manzarası.
  • Ulugöl Şenlikleri(2005)
    Ulugöl Şenlikleri(2005)
  • Gölköy ilçe merkezi
    Gölköy ilçe merkezi

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Aybastı ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.
  2. ^ Gürgentepe ilçesinin kurulması ile nüfus azalmıştır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "gazeteduvar.com.tr". 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  2. ^ YouTube'da video
  3. ^ "hurriyet.com". 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2020. 
  4. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  5. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  6. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  7. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  8. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  9. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  22. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  23. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  24. ^ a b c d e f
    • "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
    • "Gölköy Nüfusu - Ordu". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021. 
    • "Ordu Gölköy Nüfusu". nufusune.com. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gölköy&oldid=34128349" sayfasından alınmıştır