Gacha oyunları - Vikipedi

Gacha oyunları, gacha (kapsül-oyuncak otomatları) mekaniğini kullanan, karakter yapma, animasyon yapma ve benzeridir. Ayrıca oyun içerisinde ganimet kutusu açma, mini oyun oynanabilme özelliğine sahiptir, rastgele verilen sanal ödüller için oyuncular oyun içi para birimi harcar. Bu oyunların çoğu oynaması bedava mobil oyunlardır. Gacha'nın kendisi oyuncuları gerçek para harcamaya teşvik eder.^[1][2]

Gacha oyun modeli 2010'ların başlarında, özellikle Japonya'da yaygınlaştı.^[1][2] Japonya'da yüksek hasılat getiren mobil oyunların hepsinde bulunuyor ve Japon mobil oyun kültürüyle entegre olmuş durumdadır.^[3] Japonya dışında bu oyun mekaniğinin popülerliği artmakta ve çeşitli Çin ve Kore yapımı oyunlarda da kullanılıyor.^[3][4][5][6]

Bu tarz oyunlarda oyuncuların kazanabileceği bolca sayıda karakterler, kartlar ve diğer parça eşyalar bulunur ve çoğu sadece "gacha" mekanizmasını kullanarak elde edilebilir.^[3] Buna göre oyuncular oyun-içi para birimini kullanarak gachayı "çekebilirler" veya "çevirebilirler" (slot makinesi veya rulet çarkı gibi), bunun sonucunda da rastgele bir karakter, kart veya eşya kazanırlar.^[3] Bazen bu gachalar sınırlıdır, bazı ödüller sadece belli bir zaman dilimi içinde kazanılabilir.^[3] Bazı ödüllerin kazanılma ihtimali daha düşük olduğundan dolayı oyuncular gachayı birçok kez istediklerine ulaşmak adına çevirmek durumunda kalırlar.^[3]

Birçok oyunda, gacha kullanımı oyuncuların oyunda ilerleyebilmesi için zorunludur.^[6] Bedava veya indirimde gacha verilebilir, fakat bunun dışında para yatırma zorunludur.^[1] Bu oyunlar gacha çekiminde farklı seviyelere sahiptir ve her seviyede farklı bir ödül grubu bulunur.^[2]

Gacha modeli kumarla benzetildiği gibi kart biriktirme oyunlarına da benzetilir.^[7] Bu gacha yoluyla para kazanma modelinde oyuncuların küçük bir bölümü alışılmadık miktarda gacha için para harcar (oyun-içi satın alımları kullanarak) ve oyunun bakımı, sürdürülüşü için gereken parayı sağlarlar, bu şekilde daha az para harcayan veya bedava oynayan oyuncular oynamaya devam edebilir; bu çok harcayan oyuncular gayriresmi olarak "balinalar" olarak adlandırılır.^[8]

"Tam gacha" (コンプリートガチャ) veya kısaltılmış şekilde "kompu gacha"^[9][10] veya "compu gacha" (コンプガチャ),^[11] 2012'de Japonya Tüketici İlişkileri Ajansı tarafından yasadışı bulunana dek Japon mobil oyun endüstrisinde en yaygın olan para kazanma modeliydi. Tam gacha kurallarına göre oyuncular daha yaygın olan parçaları elde etmek için oynarlar ve sonra bu parçaları birleştirerek daha nadir bir eşya elde ederler.^[11][12] Bir setteki ilk parçalar hemen toplanabilirken eksik kalan parçaların sayısı gitgide artar ve bir ganimet kutusundan çıkan ödülün seti tamamlama ihtimali oldukça azdır (bakınız: kupon toplayıcısı problemi). Bu özellikle yaygın parçaların sayısı çok fazlaysa geçerlidir, çünkü nihayetinde sadece bir tane parça gerekecektir.^[12]

Kutu gacha, belirli setlerden ve olasılıklardan oluşan bir sanal kutudur. Popülaritesi özellikle gacha etrafındaki tartışmalar ortaya çıkınca arttı. Kutudan eşyalar çıktıkça istenen parçanın çıkma ihtimali yükselir çünkü kutuda kalan parça sayısı daha azdır.^[13] Aynı zamanda kutudaki her eşyayı kazanmak da mümkündür, eğer oyuncu para harcamaya gönüllüyse. Bazı oyuncular istedikleri parçanın gelmesi için ne kadar para harcamaları gerektiğini hesaplarlar.^[14]

Yeniden çekerek veya yeniden çevirerek gacha oyuncu istemedikleri bir sonuca ulaşınca gerçekleşir. Bazı oyunlar bu özelliği bedava sunarlar.^[13] Oyun başladığında bedava gacha çevirme veren oyunlarda oyuncular farklı farklı hesaplar açarak istedikleri sonuca ulaşmaya, istedikleri parçaya veya nadir eşyaya ulaşmaya çalışabilirler.^[8]

Ardışık gacha, oyuncu topluca gacha çektiğinde daha nadir parçalar verir. Belli bir sayı yerine daha büyük bir sayıyla, indirim kullanarak topluca gache çeken veya çeviren oyuncu kazandığı bütün parçaları bir anda alır.^[14]

Step-up gachada oyuncu üst üste gacha çevirdiğinde veya çektiğinde gelen parçanın nadirliği artar. Bu gacha türü özellikle çok harcayanlar için idealdir, çünkü her çevirmede risk daha fazladır.^[14]

Nadir eşyaların çekiminin olasılıklarını gösterene açık, saklayana ise kapalı gacha denir.^[13]

İndirimli gachada oyun yapımcıları özel kampanyalar veya etkinliklerle oyunculara daha düşük fiyattan gacha çevirme şansı sunar.^[13]

Oyun yapımcıları gacha'yı oynaması bedava olan oyunlarda iyi bir para kazanma türü olduğundan ötürü övdüler.^[7][15] Çoğu bedava oyun üreten yapımcılar maksimum para kazanma potansiyeli göz önünde bulundurarak çalışırlar.^[15]

Gacha'nın neden bu kadar çok oyuncu için bağımlılık yapıcı olduğu tartışılıyor. Bazılarının inancına göre parça toplama ve set tamamlama isteği insanlardaki avcı-toplayıcı içgüdüsünü uyandırıyor.^[15] Diğerlerine göreyse sadece kumarın getirdiği heyecanı tekrar tekrar yaşattığından ötürü bağımlılık yapıyor.Kaynak hatası: Açılış <ref> etiketi hatalı biçimlendirilmiş veya hatalı bir ada sahip (Bkz: Kaynak gösterme)

Mayıs 2012'de muhafazakar Japon gazetesi, Yomiuri Shimbun, sosyal etkileşimli oyunları ve özellikle gacha oyunlarını çocukların saflıkları üzerinden para kazanmakla suçladı. Makaledeki asıl nokta gachanın kumara ne kadar benzediğiydi. Gazete, Japonya'nın Tüketici İlişkileri Ajansı'ndan bu istismarı önlemesi için araştırma yapılması gerektiği talebinde bulundu.^[16] Birkaç tane ergen gencin ve daha da küçük çocukların 1000 dolardan fazla harcama yaptığı medyada duyuruldu.^[17][18] Kısa süre sonra istenen araştırma gerçekleşti ve tam gacha türü Tüketici İlişkileri Ajansı, Gerekçesiz Ekstraların veya Beklenmedik Fayda ve Yanıltıcı Temsilin Önlenmesi Kanunu'nu^[10][11] kullanarak yasadışı ilan edildi. Tüketici İlişkileri Ajansı 1977 yasasına uygun olarak sanal ögelerin "ödüller" olarak adlandırılmasıyla beyzbol kartı biriktirme oyunlarına benzetti. Beyanda bulunulduktan bir ay sonra bütün Japon oyun firmaları oyunlarından tam gacha ögelerini kaldırdılar, fakat bazıları farklı yollarda gachayı uygulamaya devam etti.^[12][19] Bununla beraber Japonya'da gacha ürünleri satan birçok firmaya dava açıldı, borsadaki değerleri 1/4 düşüş gösterdi.^[20][21][22] Japon mobil oyun yapımcıları, GREE ve DeNA gibi, kendi kendilerini regüle edebilecekleri bir endüstri grubu oluşturdular, Japon Sosyal Oyun Derneği, yapımcıları bu modelden uzaklaştırmak amacıyla, fakat başarılı olamadılar ve 2015'te dernek kapandı.^[19]

Bu mekanizma kumara benzemesi dolayısıyla incelemeye alındı ve bazı ülkeler parçaların ortaya çıkma yüzdelerini açık yapılmasını öngördü veya bazı gacha türlerini yasakladı (örn. tam gacha).^[23][24] Yapılan bir ankete göre birçok oyuncu harcama yaptıktan sonra pişmanlık hissediyor.^[25] Bu tür oyunun eleştirilmesinin bir diğer sebebi de oyuncuların elde etmek istedikleri için binlerce dolar harcamaya teşvik edilmeleri,^[26] ve gacha sonuçlarının gösterimi de aynı zamanda eleştiri konusu.^[27] 2019'daki bir araştırma "gacha sistemi bağımlılık yapıcı ve problemli" diyerek uluslararası para aklamada gacha sistemindeki boşlukların kullanılabileceğini öne sürdü.Kaynak hatası: Açılış <ref> etiketi hatalı biçimlendirilmiş veya hatalı bir ada sahip (Bkz: Kaynak gösterme)

• Oyun-içi satın alım