French
DeutschJohn Rock - Vikipedi
Dr. John Rock | |
|---|---|
| Doğum | 24 Mart 1890 |
| Ölüm | 4 Aralık 1984 New Hampshire |
| Vatandaşlık | ABD |
| Eğitim | Harvard Üniversitesi |
| Meslek | Jinekolog |
John Rock (d. 24 Mart 1890 - ö. 4 Aralık 1984), Amerikalı bir kadın doğum uzmanı ve jinekologdu. İlk doğum kontrol hapının geliştirilmesinde oynadığı başlıca rolle tanınır.[1]
Erken yaşam ve kariyer
[değiştir | kaynağı değiştir]Rock, Massachusetts, Marlborough'da doğdu. 1918'de Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu ve birkaç yıl sonra kendi tıbbi muayenehanesini kurdu.[2] Rock ve eşi beş çocuk büyüttü.[3]
Rock, tüp bebek ve spermlerin dondurulmasında öncüydü.[4] Hastalarının çoğunun hamile kalmasına yardımcı oldu ve "kısırlık uzmanı" olarak tanındı.[5]
Kariyeri ilerledikçe Rock, doğum kontrolünün gerekliliğini kabul etmesiyle de tanındı. (Doğum kontrolü, Massachusetts'te 1965 Yüksek Mahkeme davası Griswold v. Connecticut davasına kadar yasadışı idi.[6]) 1930'larda, o zamanlar Katolik Kilisesi tarafından şartlı olarak ahlaki olarak kabul edilen tek doğum kontrol yöntemi olan hesaplama yöntemini öğretmek için bir klinik kurdu. 1931'de Rock, doğum kontrolünü yasallaştırmak için bir dilekçe imzalayan tek Katolik doktordu. 1940'larda Harvard Tıp Fakültesi'nde öğretmenlik yaptı ve müfredatına doğum kontrol yöntemlerini dahil etti.[7] Rock aynı zamanda Gönüllü Ebeveynlik başlıklı ve 1949'da yayınlanan bir doğum kontrol kılavuzuna da yardımcı oldu.[8]
Doğum kontrol hapı
[değiştir | kaynağı değiştir]1952'de John Rock, yumurtlamayı önlemek için progesteronun klinik kullanımını araştırmak üzere işe alındı. 1955'te ekip, yumurtlamayı önlemek için progestinlerin başarılı bir şekilde klinik olarak kullanıldığını duyurdu. İlk adı Enovid olan hap, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylandı ve 1957'de adet düzenleyici olarak piyasaya sürüldü. 1960 yılında Enovid, doğum kontrol için kullanılmak üzere FDA'dan onay aldı.[9]
Enovid doğum kontrol için kullanımı onaylandığında Rock 70 yaşındaydı. Önümüzdeki sekiz yıl boyunca Rock, Roma Katoliklerinin hapı onaylaması için şiddetle mücadele etti. "The Time Has Come: A Catholic Doctor's Proposals to End the Battle Over Birth Control" adlı bir kitap yayınladı.[10] Daha sonra Time Magazine ve Newsweek'te yer aldı ve NBC'ye bir saatlik röportaj verdi.[11][12] 1958'de Papa Pius XII, adet bozukluklarını tedavi etmek için hap kullanımının Katolik ahlakına aykırı olmadığını ilan etti.[13] Rock, Katolik Kilisesi'nin doğum kontrol hapı olarak kullanımını onaylamasının sadece bir zaman meselesi olduğuna inanıyordu.
1968'de Papalık Ansiklopedisi Humanae Vitae, hormonal ve diğer tüm yapay doğum kontrol yöntemlerine kesin olarak Katolik muhalefetini ortaya koydu. Rock, derin bir hayal kırıklığına uğradı. Bunun sonucunda çok sevdiği kiliseden çekildi.[14][15]
Loretta McLaughlin, 1982 yılında The Pill, John Rock, and The Church: The Biography of a Revolution adlı kitabında Dr.John Rock, kilise ve doğum kontrol haplarını ve yaşanan süreci anlatmıştır.[16]
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]Dr. John Rock, 4 Aralık 1984 yılında, 94 yaşındayken bir kalp krizi sonucu New Hampshire'da hayatını kaybetti.[17]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Berger, Joseph (5 Aralık 1984). "JOHN ROCK, DEVELOPER OF THE PILL AND AUTHORITY ON FERTILITY, DIES (Published 1984)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Dr. John Rock (1890-1984) | American Experience | PBS". www.pbs.org (İngilizce). 23 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Birth Control Pioneer Born". www.massmoments.org (İngilizce). 21 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Tüp bebek tedavisinin önünü açan bilim insanı: Miriam Menkin". BBC News Türkçe. 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Rock-Menkin Experiments | The Embryo Project Encyclopedia". embryo.asu.edu. 2 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "The Supreme Court . Expanding Civil Rights . Landmark Cases . Griswold v. Connecticut (1965) | PBS". www.thirteen.org. 8 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Development of 'the pill' examined". Harvard Gazette (İngilizce). 2 Nisan 2009. 8 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "Voluntary Parenthood". www.amazon.com. 13 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ Commissioner, Office of the (16 Haziran 2019). "FDA's Approval of the First Oral Contraceptive, Enovid". FDA (İngilizce). 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ "THE TIME HAS COME A Catholic Doctor's Proposals to End the Battle over Birth Control". 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ Gibbs, Nancy (22 Nisan 2010). "The Pill at 50: Sex, Freedom and Paradox". Time (İngilizce). ISSN 0040-781X. 27 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ Dr. John Rock, advocate for the birth control pill (İngilizce), erişim tarihi: 23 Ekim 2020
- ^ "Pope Pius XII (1876-1958) | The Embryo Project Encyclopedia". embryo.asu.edu. 27 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ Eig, Jonathan (9 Ekim 2014). "The Team That Invented the Birth-Control Pill". The Atlantic (İngilizce). 10 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ Gladwell, Malcolm. "The Church and the Pill". The New Yorker (İngilizce). 8 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
- ^ McLaughlin, Loretta. (1982). The pill, John Rock, and the church : the biography of a revolution. 1st ed. Boston: Little, Brown. ISBN 0-316-56095-2. OCLC 8709120.
- ^ Barnes, Bart (6 Aralık 1984). "Dr. John Rock Dies". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 28 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2020.
