Leipzig Antlaşması - Vikipedi
Leipzig Antlaşması veya Leipzig'in Bölünmesi (Almanca: Leipziger Teilung) 11 Kasım 1485 tarihinde Saksonya Elektörü Ernest ile Saksonya Elektörü II. Frederick'nin Wettin Hanedanıdan oğulları olan küçük kardeşi III. Albert arasında imzalandı. Anlaşma, Wettin topraklarının Saksonya ve Thüringen olarak bölünmesini devam ettirdi ve uzun vadede Brandenburg-Prusya lehine bir Orta Alman hegemonik gücünün daha da gelişmesini engelledi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ernest ve Albert'in büyükbabası uç beyi IV. Frederick, 1423 yılında Saksonya Elektörlüğü'nü Lüksemburg imparatoru Sigismund'un elinden almıştı. Eskiden Saksonya-Wittenberg Dükalığı olan elektörlük, birleşik Meissen Uçbeyliği ve Thüringen Landkrafı ile birlikte birleşik Wettin topraklarını oluşturdu. Frederick'in 1464'te ölümünden sonra, toprakları 1485'te aralarında paylaşılana kadar iki oğlu tarafından ortaklaşa yönetildi.
1485'teki paylaşımda, Saksonya'nın soydan gelen elektörü olan yaşlı Ernest, Wittenberg çevresindeki elektör topraklarını zorunlu olarak aldı. Geri kalanlar ise "Ben keseceğim, sen seç" esasına göre bölündü; Ernest toprakları iki gruba ayırdı ve Albert kendisi için bir grup seçti. Albert, eski Meissen Uçbeyliğinin doğu bölgesini seçerken, Ernest batıdaki Thüringen bölgelerinin çoğunu aldı.[1] Ernest'in bu sonuçtan hayal kırıklığına uğradığı söylenir, çünkü güney Thüringen'in yeni kazanılan toprakları yerine 12. yüzyıldan beri Wettin Hanedanı tarafından yönetilen Meissen çevresindeki toprakları yönetmeyi umuyordu.[2]
Elektör Ernest, Wittenberg şehrini Saksonya seçim bölgesinin başkenti olarak kurdu ve kendisini Thüringen Landkrafı'ı ilan etti. Dük III. Albert, Albertine Saksonya dükalığının merkezi olarak Meissen'i kurdu ve kendisini Meissen Uçbeyi'i ilan etti.
Protestan Reformu sırasında Wettin hanedanının Ernestine ve Albertine kolları kendilerini 1546/1547 Schmalkaldic Savaşı'nın karşıt taraflarında buldular. Galip İmparator Habsburglu V. Charles'ın müttefiki olan Saksonya Dükü Maurice, mağlup Ernestine kuzeni elektör John Frederick I'in Wittenberg Kapitülasyonunu imzalamasının ardından Wittenberg bölgesini ve seçim itibarını kazandı. Bu olaydan itibaren, eski Meissen Uçbeyi'ndeki Albertine soyu, elektörlük ve daha sonra Saksonya Krallığı'nı yönetti. I. John Frederick'in torunları sadece Thüringen topraklarını ellerinde tuttular ve bu topraklar da çok sayıda Ernestine dükalığına bölündü.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Wettin Hanedanı tahttan indirilince, Albertine Saksonya Krallığı'nın yerini Saksonya Özgür Devleti alırken, dört eski Ernestine dükalığı, Saksonya-Coburg'un (Gotha hariç) Bavyera'ya katılma yönünde oy kullandığı bir referandumun ardından dört küçük eyaletle birlikte Thüringen Özgür Devleti'ni oluşturdu.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Historischer Atlas von Sachsen". www.maproom.org. 25 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.
- ^ Turquette, Atwell R. (1958). "Max Black. Abstract and abstraction. Encyclopaedia Britannica, Encyclopaedia Britannica, Inc., Chicago-London-Toronto1956, Vol. 1, pp. 67–68; also Max Black. Abstract and abstraction. Encyclopaedia Britannica, Encyclopaedia Britannica, Inc., Chicago-London-Toronto 1957, Vol. 1, pp. 67–68". Journal of Symbolic Logic. 23 (1): 22-29. doi:10.2307/2964454. ISSN 0022-4812. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2024.