Karina Bulutsusu - Vikipedi
Salma bulutsusu | |||||
---|---|---|---|---|---|
Gözlem verisi (Dönem J2000) | |||||
Takımyıldız | Karina | ||||
Sağ açıklık (α) | 10sa 45d 08,5s[1] | ||||
Dik açıklık (δ) | -59° 52′ 04″[1] | ||||
Görünür büyüklük (V) | +1,0[2] | ||||
Mutlak büyüklük (V) | ~10,8 | ||||
Görünür boyutlar (V) | 120 × 120 | ||||
Özellikler | |||||
Uzaklık | ~6.500-10.000[3] Iy (~2.000-3.100 pc) | ||||
Yarıçap (r) | ~460[4] | ||||
Dikkate değer özellikler | Anahtar Deliği Bulutsusu karanlık bulutsu içerir. | ||||
Keşif | |||||
| |||||
Katalog belirtmeleri | |||||
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |||||
Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri |
Karina Bulutsusu (ayrıca Karina'daki Büyük Bulutsu, Eta Carinae Bulutsusu veya NGC 3372 olarak da bilinir), çevresindeki açık yıldız kümesiyle birlikte büyük ve parlak bir bulutsu. Eta Carinae ve HD 93129A, Samanyolu içindeki en büyük kütleli ve parlak yıldızlardır. Bulutsu, Karina takımyıldızı yönünde Dünya'dan yaklaşık olarak 6.500 ilâ 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunmaktadır ve çoklu O-tipi yıldızlar içerir.
Bulutsu, gökyüzündeki en büyük salma bulutsudur. Her ne kadar meşhur Orion Bulutsusu'ndan dört kat daha büyük ve parlak olsa da, Güney yarıkürede yer aldığından daha az bilinen bir bulutsudur. Nicolas Louis de Lacaille tarafından 1751–52 yıllarında keşfedilmiştir.
Büyük parlak bulutsunun küçük bir özelliği de Eta Carinae'nin çevresindedir. Bu küçük bulutsu, Homunculus Bulutsusudur ve 1841 yılında gökyüzünde görülen ikinci parlak yıldız olacak kadar büyük patlamayla Eta Carinae tarafından ortaya çıkarılmıştır.
Karina Bulutsusu içindeki cisimler
[değiştir | kaynağı değiştir]Eta Carinae
[değiştir | kaynağı değiştir]Eta Carinae, aydınlatma gücü çok yüksek üstündev bir yıldızdır. Kütlesi, Güneş kütlesinden 100 - 150 kat fazla ve aydınlatma gücü dört milyon kat daha yüksektir.
Bu cisim şu ana kadar büyük bir ayrıntıyla incelenmiş en büyük yıldızdır. Daha aydınlık ve daha büyük kütleli yıldızlar da vardır, ancak bu yıldızlarda elde edilen veriler bu kadar güvenilir değildir. Bu tip yıldızların kütleleri genellikle Güneş'ten 80 kat daha fazla ve aydınlatma gücü de bir milyon kat daha fazla olabilir. Bu yıldızlar çok nadirdir ve Eddington sınırı yakınlarında adeta felaketle flört ederler, radyasyonun dış basıncı neredeyse yerçekimine karşı gelecek kadar güçlüdür. Güneş kütlesini 120 kat aşan yıldızlar teorik olarak Eddington sınırını aşarlar ve kütleçekim kuvvetleri radyasyon ve gazı tutacak kadar güçlüdür. Bunun sonucu olarak yakın geleceklerinde bir süpernova veya üstünnova olabilirler.
Eta Carinae'nın etkileri bulutsu üzerinde doğrudan görülebilir. Yukarıdaki resimde de görülen karanlık damlacıklar ve diğer az görünen cisimlerin, uzaktaki büyük kütleli bir yıldızı işaret eden kuyrukları bulunur.
Anahtar Deliği Bulutsusu
[değiştir | kaynağı değiştir]19. yüzyılda John Herschel'in Anahtar Deliği Bulutsusu adını verdiği bulutsu, Karina Bulutsusu'nun bir parçasıdır. Anahtar Deliği Bulutsusu, gerçekte soğuk moleküller ve tozun çok küçük ve karanlık bulutlardaki sıcak parlak lifler ve floresan özellikteki gaz ile çok daha parlak arka plandaki bulutsuya karşı bir silüet olarak kendini gösterir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "Object Data - NGC 3372". NGC 3372 için sonuçlar. 12 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2008.
- ^ Frommert, Hartmut; Kronberg, Christine (22 Mart 1998). "NGC 3372". SEDS.org. 30 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2016.
- ^ Morison, Ian (25 Eylül 2014). A Journey through the Universe: Gresham Lectures on Astronomy. Cambridge University Press. s. 215. ISBN 978-1-107-07346-3. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2016.
- ^ "NGC 3372 - The Eta Carinae Nebula". Atlas of the Universe. 28 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- European Southern Observatory: Carina Nebula shown in colourful detail - Frebrary 12, 20093 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- [1]2 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (The Cool Clouds of Carina)
- NASA Astronomy Picture of the Day: Open star cluster Trumpler 16 - December 1, 2008 20 Mayıs 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NASA Astronomy Picture of the Day: Eta Carinae and the Homunculus Nebula - June 17, 2008 25 Mayıs 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- NASA Astronomy Picture of the Day: The Great Nebula in Carina - July 19, 1999 29 Mayıs 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- SEDS: The Eta Carinae Nebula20 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- The ESA Hubble Space Telescope site: Results for the Carina Nebula 2 Mayıs 2009[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ESO: Yıkım Sütunları 10 Mayıs 2017[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. incl. Fotos & Animation
NGC 3348 | NGC 3349 | NGC 3350 | NGC 3351 | NGC 3352 | NGC 3353 | NGC 3354 | NGC 3355 | NGC 3356 | NGC 3357 | NGC 3358 | NGC 3359 | NGC 3360 | NGC 3361 | NGC 3362 | NGC 3363 | NGC 3364 | NGC 3365 | NGC 3366 | NGC 3367 | NGC 3368 | NGC 3369 | NGC 3370 | NGC 3371 | NGC 3372 | NGC 3373 | NGC 3374 | NGC 3375 | NGC 3376 | NGC 3377 | NGC 3378 | NGC 3379 | NGC 3380 | NGC 3381 | NGC 3382 | NGC 3383 | NGC 3384 | NGC 3385 | NGC 3386 | NGC 3387 | NGC 3388 | NGC 3389 | NGC 3390 | NGC 3391 | NGC 3392 | NGC 3393 | NGC 3394 | NGC 3395 | NGC 3396 | NGC 3397