Nejat Uygur - Vikipedi

Nejat Uygur
DoğumNejat Günhan
10 Ağustos 1927(1927-08-10)
Kilis, Türkiye
Ölüm18 Kasım 2013 (86 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
Vatandaşlık Türkiye
MeslekOyuncu
Etkin yıllar1949-2007
Evlilik
Necla Uygur
(e. 1950; ö. 2013)
Çocuk(lar)Ahmet Uygur
Süheyl Uygur
Süha Uygur
Kemal Uygur
Behzat Uygur
Akraba(lar)Zeki Uygur (ağabeyi)

Nejat Günhan Uygur (10 Ağustos 1927, Kilis - 18 Kasım 2013, İstanbul), Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusudur.

Hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

10 Ağustos 1927 tarihinde Kilis'te doğdu. Öğretmen bir annenin ve subay bir babanın üç çocuğundan ortancası olan Uygur, Kilisli sanatçı İsmail Dümbüllü tarafından keşfedilmiş ve meşhur edilmiştir. Eğitimini Anadolu'nun çeşitli bölgelerinde tamamlamıştır. İlkokulu Siirt, Ezine ve İntepe'de okumuş ve bu dönemde tiyatroya müsamerelerle başlamıştır. Sarıyer, Çanakkale ve Manisa'da ortaokulu tamamladıktan sonra Güzel Sanatlar Akademisinin Heykel bölümüne girmiş fakat mezun olamamıştır.

1943 yılında Sarıyer Halkevi'nde başladığı boksla beraber spora karşı ilgisi artmıştır. Atletizm ve su topu dışında iyi de bir at binicisi olmuştur.[1] 1950 yılında Necla Uygur ile evlendi. Bu evlilikten 5 erkek çocuğu vardır.

Tiyatroya profesyonel anlamda 1949'da "Nejat Uygur Tiyatrosu" ile adım atmıştır. Nejat Uygur, düşündüğü ilk mesleğin tiyatro olmadığını belirtmiştir:

“ "Benim düşündüğüm ilk meslek pilotluktu. Çocukluğumda pilot olacağımı düşünürdüm. Hatta hiç unutmam Manisa'da olduğumuz yıllarda, yatak çarşaflarını alıp yüksek bir yerden aşağı atlamayı planlamıştım. Tecrübe pilotu olarak önce ağabeyim atladı ve ayağını kırdı. Ağabeyim Zeki Uygur, Amerika'da ünlü bir beyin cerrahı şimdi. Onunla gurur duyuyorum. Ağabeyim burada deniz albayıydı, ordudan ayrıldı sonra."[2] „

Gençlik yıllarında Amerika'ya ulaşmak isteğiyle gemici olmuştur:

“ "Benim gençliğimde herkeste Amerika'ya gitmek gibi çok yoğun bir istek vardı. Bu yüzden liman cüzdanı çıkarttım ve gemici oldum. Hiç unutmam, bir Panama şilebinde çalıştım. Gemide kimsenin canı sıkılmazdı. Onlara fıkralar anlatır, taklitler yapardım. Herkes çok gülerdi. Sonra askere gittim, orada da arkadaşlarımı çok güldürürdüm. Giderek insanların yüzünü güldürmek bende tutku oldu. Sonra da tiyatro başladı zaten."[2] „

13 yıl süren Anadolu turneleri sürecinde sırasıyla Ahmet, ikiz kardeş olan Süheyl ile Süha, Kemal, Behzat adlı beş erkek çocuğu dünyaya gelmiştir. Süheyl ve Behzat, babalarının deyimiyle "armut ağacının dibine düşmüş" ve tiyatrocu olmuşlardır.

1987 yılında "İkinci Atatürk" olarak tanımladığı Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in heykelini yapmıştır.[3]

1998 yılında Kültür Bakanlığınca verilen Devlet Sanatçısı unvanını almıştır.[4]

Hayatının son yılları ve ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nejat Uygur'un Zincirlikuyu Mezarlığı'nda bulunan kabri, İstanbul

Uygur, 10 Eylül 2007'de beyin damarlarında oluşan bir tıkanıklık nedeniyle vücudunun sol tarafında kısmi felç geçirmiştir. Sağlık durumuna ilişkin yapılan basın toplantısında Uygur'un sol kolunu hareket ettiremediği, yüzünde kayma olduğu, bacağında biraz hareket olduğu, konuşmasının ise düzgün olduğu ifade edilmiştir.[5] Oğulları Süheyl ve Behzat Uygur, son açıklamalarında Nejat Uygur'un artık geçmişiyle yaşadığını söylemişlerdir.

Usta tiyatro sanatçısı Nejat Uygur, uzun süre hastanede tedavi görmesine rağmen 18 Kasım 2013 günü saat 19.57'de solunum yetmezliği (respiratuar yetmezlik) sebebiyle Medistate Kavacık Hastanesinde, 86 yaşında öldü.[6] Teşvikiye Camisi'nden kaldırılan cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.

Ödülleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Ödül töreni Kategori Kaynak Sonuç
1999 22. Avni Dilligil Tiyatro Ödülleri Belkıs Dilligil Onur Ödülü [7] Kazandı
2006 Kemal Sunal Kültür Sanat Ödülü En İyi Tiyatrocu [8] Kazandı
2007 Altın Kelebek TV Yıldızları Yarışması Tiyatroya Destek Yılı Özel Ödülü [9] Kazandı

Tiyatro oyunları[10]

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Oyun Oyun yazarı Yer Notlar
Patron Çıldırdı! Kendisi Uygur Sanat Tiyatrosu
Sizinki Can Da Bizimki Patlıcan Mı? Anadolu Komedram Oyuncuları Tiyatrosu
Marko Paşa Müzikali Franz Von Schönthan Süheyl & Behzat Uygur Tiyatrosu
Nazım Hikmet Kültür Merkezi 		Kendisi bu oyunda Uyarlayan ve Çevirmen'dir
2017 Akidezadeler - Bir Tatlı Huzur Kendisi Uygur Sanat Tiyatrosu
Ümraniye Sahnesi
2019 Süt Kardeşler Hüseyin Rahmi Gürpınar Süheyl & Behzat Uygur Tiyatrosu
Trump Kültür ve Gösteri Merkez 		Bu oyunda kendisi Uyarlayan'dır

Diğer oyunları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Alo Orası Tımarhane mi?
  • Aman Özal Duymasın
  • Benim Annem Evden Neden Kaçtı
  • Cibali Karakolu
  • Hanedan
  • Hastane mi? Kestane mi?
  • Kaynanatör
  • Miğferine Çiçek Eken Asker
  • Minti Minti
  • Param Yok Memet
  • Sizinki Can da Bizimki Patlıcan mı?
  • Son Umudum Milli Piyango
  • Şeyini Şey Ettiğimin Şeyi
  • Şeytandan 29 Gün Evvel Doğan Çocuk (Minti Minti 2)
  • Zamsalak

Filmografisi

[değiştir | kaynağı değiştir]
Yıl Yapım Rol Yapım türü
1970 Cafer Bey Cafer Sinema
1971 Cafer Bey İyi, Fakir Ve Kibar
1974 Cafer'in Nargilesi Cafer / Narkan
2004 Vizontele Tuuba Hacı Zübeyir
2007 Beyaz Melek Gazi Cemal

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Tiyatrom.com". 29 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2006. 
  2. ^ a b "Doğan Burda". doganburda.com. 12 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Nejat Uygur'un Gözüyle Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Hafta Sonu gazetesi, 13 Mart 1987". 17 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "T.C. Kültür Bakanlığı". 1 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2006. 
  5. ^ ""Nejat Uygur kısmi felç geçirdi", NTVMSNBC, 10 Eylül 2007". 13 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2007. 
  6. ^ "Nejat Uygur'u kaybettik". 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2013. 
  7. ^ "Hürriyet Gazetesi". 7 Şubat 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2006. 
  8. ^ "haber7com". 14 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2006. 
  9. ^ "cnnturk". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2007. 
  10. ^ "Nejat Uygur | tiyatrolar.com.tr". tiyatrolar.com.tr. 2 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2024. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikisöz'de Nejat Uygur ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Nejat_Uygur&oldid=33703767" sayfasından alınmıştır