Parley - Vikipedi
.
Müzakerenin, uluslararası hukuk ve askeri diplomasi de özel bir türü olan Parley (Fransızca: pourparler(s) (isim) ve ayrıca Fransızca: parler (fiil) - "konuşmak"), özellikle iki grup insan arasındaki bir tartışmayı veya düşmanlığı sona erdirmek için tasarlanmış bir tartışma veya konferans anlamına gelir. Terim hem geçmiş hem de şimdiki zamanda kullanılabilir; şimdiki zamanda terim parleying olarak adlandırılır.[1][2][3][4] Bazı durumlarda, karşıt taraflar beyaz bayrak kullanarak parley çağrısı yapma niyetlerini belirtirler,[5] ancak parley çağrısı yapmak veya talep etmek için beyaz bayrak kullanımı zorunlu kabul edilmez.
Parley terimi, Batı Almanya'nın statüsünü belirlemek üzere 1954 yılında düzenlenen Londra ve Paris Konferansları da dahil olmak üzere, 20. yüzyılın birçok yüksek profilli toplantısına atıfta bulunmak için kullanılmıştır.[6]
Özellikle 17. ve 19. yüzyıllar arasında, bir "Parley" (müzakere) sırasında düşmana saldırmak savaş kurallarını çiğnemenin çok ciddi bir yolu olarak görülüyordu. Mesela İngiliz Ordusu, Amerikan Bağımsızlık Savaşı sırasında, özellikle de Parley sırasında Amerikan Kıta Ordusu mensuplarını tutuklayarak, defalarca görüşme şartlarını ihlal etmekle suçlanmıştır.[7]
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki filmlerde bir parley müzakere'nin olay örgüsünün önemli bir unsuru olduğu bazı örnekler verilmiştir.
- The Last of the Mohicans, Fort William Henry kuşatmasının sonunda bir müzakereyi tasvir eden bir sahne içerir.
- Karayip Korsanları serisi'nde, müzakere ilk film olan Karayip Korsanları: Siyah İnci'nin Laneti (2003)'nde tanıtılan bir olay örgüsü aracıdır. Kaptan Barbossa, Elizabeth'in (filmin başrol oyuncusu) varsaydığı gibi, parley'in bir kural olmadığını, sadece korsanlar tarafından uyulan bir "kılavuz" olduğunu açıkladı.
- 2013 yapımı Riddick filminde, Riddick ve paralı askerler, her iki tarafın da yaklaşan bir fırtınadan kaçabilmesi için bir anlaşmaya varmak üzere görüşmek zorunda kalırlar. Paralı askerler Riddick'i yakalayıp köpeğini öldürerek Parley anlaşma ruhunu ihlal ederler.
- 2017 tarihli Fear the Walking Dead bölümünde, "The Unveiling" bölümünde, Jake Otto ve Şef Qaletaqa Walker, toprak konusunda tırmanan kan davalarında kan dökülmesini önlemek için görüşmeyi kabul eder. Ancak Madison Clark, Troy Otto'yu, Alicia'yı Siyah Şapka rezervasyonundan çıkarmak için gizlice bir "kurtarma görevine" liderlik ederek anlaşma kurallarını ihlal etmeye teşvik eder. Kurtarıcılar fark edilir, kan dökülür ve geçici ateşkes bozulur.[8]
- 2019 yapımı John Wick 3: Parabellum filminde doruk noktası, ana karakterler arasında olay örgüsündeki kan davasının nasıl çözüleceğine dair bir müzakeredir.[kaynak belirtilmeli]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "parley". Cambridge Advanced Learner's Dictionary. Cambridge, England: Cambridge University Press. 4 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "parley". Oxford Dictionary of English. Oxford, England: Oxford University Press. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "parley". Merriam-Webster's Collegiate Dictionary. Springfield, United States: Merriam-Webster. 16 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "parley". Collins English Dictionary. Glasgow, Scotland: HarperCollins. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "The Avalon Project - Laws of War : Laws and Customs of War on Land (Hague II); July 29, 1899". avalon.law.yale.edu. 4 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ "At NATO, a diplomatic triumph for Dulles". Life. New York City, United States: Henry Luce. 19 Mayıs 1957. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ Oller, John, The Swamp Fox: How Francis Marion Saved the American Revolution, Da Capo Press (Oct 2016)
- ^ PenzeyMoog, Caitlin (9 Temmuz 2017). "Fear The Walking Dead high lihts how awful white people are". AV Club. 13 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2023.