Pars kedisi - Vikipedi

Pars kedisi
Korunma durumu
Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1]
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Animalia Şube: Chordata Sınıf: Mammalia Takım: Carnivora Alt takım: Feliformia Familya: Felidae Alt familya: Felinae Cins: Prionailurus Tür: P. bengalensis
İkili adlandırma
Prionailurus bengalensis Kerr 1792
Dağılımı
Sinonimler
Felis bengalensis

Pars kedisi (Prionailurus bengalensis), kedigiller (Felidae) Güney ve Doğu Asya'da görülen bir kedi türü. Yaklaşık olarak bir ev kedisi büyüklüğünde olan pars kedisi, devasa dağılım alanında, çok sayıda renk varyasyonları ve alt türleri ile ortaya çıkar.

Bu türün değişkenliği çok büyüktür. Doğu Sibirya'daki bengal kedileri Endonezya Adaları'ndankilerden oldukça farklı görünürler. Güneyde ana renk leoparlarınki gibi sarımsıyken buna karşın kuzeyde boz kahverengidir. Vücut siyah lekelerle kaplı olup, kafasında siyah şeritler bulunur. Bu lekeler kuzey populasyonunda iri rozetler halindeyken güney bengal kedilerinde küçük benekler şeklindedir. Büyüklüğü, 45 cm vücut boyu ve 20 cm kuyruk uzunluğu (Java) ile 60 cm vücut boyu ve 40 cm kuyruk uzunluğu (Sibirya) arasında değişir.

Pars kedisi daima suya yakın yaşar. Bunun dışında habitattan başka özel bir talebi yoktur. Tropik yağmur ormanları gibi iğne yapraklı ormanlar, bozkırlar ve dağlar da mekanlarıdır. Yerleşim yerlerinin yakınına gelmekten çekinmeyip, kimi zaman tarlalarda dolaşır.

Dağılımı, Güney Sibirya Amur Nehri bölgesinden, Kore ve Çin üzerinden Hindistan, Pakistan ve Endonezya'ya kadar uzanır. Bengal kedisi, Quelpart, Tsushima, Tayvan, Hainan, Sumatra, Java, Borneo, Bali, Lombok adalarında ve merkezi Filipinler'in birkaç adasında yaşar. Bu bölgede, kimi zaman kendi başına bağımsız tür olarak tanımlanan çok sayıda alt türe ayrılır.

Pars kedisi, geceleri faal tek başına dolaşan bir hayvan olup, gündüzleri ağaç kovuklarında ya da kaya yarıklarında uyur. Genelde yerde hareket etse de çok iyi de tırmanabilir. Pars kedisi sudan korkmayıp, engellerden geçmek veya balık avlamak için yüzer. Bu anlamda pars kedisi, kıyıya yakın küçük adacıklarda yerleşim kurabilir. Avları arasında fareler, tavşanlar, kuşlar, böcekler, sürüngenler ve balıklar ile yengeçler bulunur.

Pars kedisi, en başta Çin'de olmak üzere kürkü yüzünden avlanır. Avrupa'da kürkü artık ithal edilmezken, hala büyük bir sayıda kürk Japonya'ya sevk edilir. Pars kedisinin tamamı tehdit altında değilken yine de bölgesel olarak çok seyrekleşmiştir.

Çok sayıda alt türü bilinir ki bunlardan biri Tsushima kedisidir. Bu tür 1988 yılında tanımlanmış olup Kore Boğazı arşipelindeki Tsushima Adası'nda yaşar. Aynı şekilde sıklıkla alt tür olarak görülen iriomote kedisi, bugün daha çok özgün tür olarak kabul edilir.

• Prionailurus bengalensis bengalensis
• Prionailurus bengalensis borneoensis
• Prionailurus bengalensis chinensis
• Prionailurus bengalensis euptailura
• Prionailurus bengalensis horsfieldi
• Prionailurus bengalensis manchurica
• Prionailurus bengalensis trevelyani
• Prionailurus bengalensis javaensis
• Prionailurus bengalensis minutus
• Prionailurus bengalensis sumatranus

Japon adalarında yaşayan bu tür ilgi çekicidir. İriomote kedisi (P. iriomotensis veya bazen Felis iriomotensis) sadece ufacık bir ada olan İriomote adasında yaşamaktadır. 1967 yılında keşfedildiğinde soyu tükenmiş bir kedi cinsinin hayatta kalmış son bireyleri olarak tanımlanıp Mayailurus cinsine yerleştirildi. Bu görüş hala tartışılmaktadır. Bazı uzmanlar bu kedinin diğer Bengal kedilerinden oldukça farklı görünmesinden dolayı tamamen başka bir cins olarak sınıflandırılması gerektiğini iddia etmektedirler. Koyu kahverengi bir postu, bodur bir kuyruğu vardır ve tırnaklarını içeri çekemez. Japonca İriomote-yama-neko olarak adlandırılır anlamı İrimote dağ kedisidir; neko=kedi yama=dağların (dağlardan gelen, dağlara ait) ayrıca Yamamayaa ("dağ kedisi") veya Yamapikaryaa ("dağ parlak gözlüsü") veya İriomote adası yerlileri tarafından da Pingiimayaa ("kaçmış kedi")olarak bilinir. İriomote kedisi 100 birey civarında bir nüfus ile kritik soy tükenme tehlikesi ile karşı karşıyadır.