Talisker - Vikipedi
Talisker damıtım evi, İskoçya'da, Skye Adası'nın, Minginish Yarımadası'ndaki Carbost'ta kurulu bir Ada (Island) tek (single) malt Scotch viski damıtım evi ve markasıdır.
Damıtım evi, Talisker'in 10 yıllık viskisini Classic Malts serisinin bir parçası olarak aday gösteren Diageo tarafından işletilmektedir. Talisker markasının viskileri, Jim Murray gibi viski tadımcıları tarafından övgüyle karşılanmıştır.[1]
1830'da Hugh MacAskill, bölgeyi MacLeod'lardan kiraladı, 3.000 £ topladı ve damıtım evini inşa etti. Adını bulunduğu yerleşim yeri Carbost yerine yaklaşık 5 mil batısında bulunan Talisker yerleşim yerinin adını vermeyi seçti.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir dizi yanlış denemeden sonra, damıtım evi 1830'da Hugh ve Kenneth MacAskill tarafından kuruldu. Talisker yerlkeşim yerini MacLeod Kalnı'ndan kiraladıktan sonra 1831'de Carbost'ta açıldı.[3] 1879'da haftada 700 galon[4] üretim kapasitesine sahipken R. Kemp & Co. olarak bilinen bir firma tarafından 1.810 £ (2024'te 235.000 £ eşdeğeri) karşılığında satın alındı.[5] Ana ortak, Elginshire Mali Savcısı AG Allan'dı. Diğer ortak ise Elgin'in şarap tüccarı Roderick Kemp'ti.[6]
Damıtım evi, 1880-1887'de yeniden inşa edildi ve 1900'de kapasite artırımına gidildi. 1892'de Clan MacLeod'un şefiyle, yıllık 23,12 £ (2023'te 3.242 £'a eşdeğer) ve on yıllık bir ödeme karşılığında yeni bir içki fabrikası kira sözleşmesi müzakere edildi.[4] 1894'e gelindiğinde üretim haftada 2.000 galona kadar çıktı. 1895 yılında işletme, Thomas Mackenzie'nin yönetici ortak olduğu bir limited şirkete dönüştürüldü, ancak hisseler halka arz edilmedi.[7]
Talisker, 1925 yılında Distillers Company tarafından satın alındı ve şu anda Diageo'nun bir parçası olarak faaliyetlerine devam etmektedir.[8]
12 Ağustos 1948'de içki fabrikasının deposunda yangın çıktı. Hiçbir viski zarar görmedi, ancak depodaki tahıl ve 100'den fazla boş fıçı zayi oldu.[9]
Damıtım evi, 1960 yılında bir damıtım yangınının içki fabrikasını tamamen tahrip etmesinden sonra yeniden inşa edildi. İçki fabrikası beş imbikten oluşuyor; iki adet yıkama ve üç adet alkol imbiği. Tüm damıtıcılarda modern bir yoğunlaştırıcı yerine solucan tüpleri (yoğunlaştırıcı bobinler) kullanılıyor ve bunların viskiye "daha dolgun" bir tat verdiğine inanılıyor (kendisi de daha yüksek şeker içeriğinin bir göstergesi). Bu erken dönemde, viski üçlü damıtma yöntemi kullanılarak üretildi, ancak 1928'de daha geleneksel çift damıtma yöntemine geçildi. 1960 yangınından sonra, orijinal Talisker aromasını korumak için orijinal imbiklerin beş tam kopyası yeniden yapıldı. 1972'de imbikler buharla ısıtmaya dönüştürüldü ve malt zemini yıkıldı. Talisker'in suyu, bir boru ve kuyu ağı aracılığıyla doğrudan içki fabrikasının üzerindeki kaynaklardan gelmektedir.[2]
Üretimde kullanılan maltlı arpa, Muir of Ord'dan gelmektedir. Talisker'in sıra dışı bir özelliği bulunmaktadır; kuğu boyunlu sodalı su boruları. Borulardaki bir halka, buharı damıtıcılardan solucan küvetlerine alır, bu da alkolün bir kısmının soğutucuya ulaşmadan yoğunlaşmasına neden olur. Daha sonra tekrar imbiklere aktarılır ve tekrar damıtılır. Talisker'in şu anda yıllık üç buçuk milyon litrelik alkol üretimi bulunmaktadır.[2]
Talisker, yazarlar Robert Louis Stevenson ve H.V. Morton'un favori viskisidir. Stevenson, "İskoçyalı'nın Yurt Dışından Dönüşü" adlı şiirinde "benim anladığım kadarıyla, İçkilerin kralı, Talisker, Islay veya Glenlivet " demiştir.[10]
2020'nin başlarında, bir radyokarbon çalışmasının Talisker 1863 viskisinin çok daha sonra, 1957-58 veya 2007-2014 arasında üretildiğini öne sürmesinin ardından Talisker hukuki incelemeye alındı.[11]
Tadım
[değiştir | kaynağı değiştir]Üretilen viski en çok Amerikan meşe fıçılarında olgunlaştırılır. Malt, orta torflama seviyesi olan yaklaşık milyonda 18-22 parça (ppm) fenol seviyesine kadar turbalanır. Ek olarak, Cnoc nan Speireag'dan (Hawk Tepesi) üretim için kullanılan su, turbanın üzerinden akar ve bu da viskiye ilave karmaşık bir karakter katar.[12]
Damıtım evi, 2000'li yılların başında, 20 ve 25 yıllık (daha önce yalnızca 10 yıllık ve 18 yıllık şişeleme mevcuttu) özel viski şişeleri üretmeye başladı. 25 yıllık şişeleme, 20 yıllık şişelemeye göre daha pahalı olmasına rağmen daha yaygın olarak satıldı.[13]
2007 yılında 18 yıllık Talisker, Dünya Viski Ödülleri'nde "Dünyanın En İyi Tek Maltı 2007" ödülünü kazandı.[14] ve 2015 yılında Talisker 10 Year Old, San Francisco World Spirits Competition'da Çifte Altın Madalya ve "12 yıla kadar En İyi Tek Malt Scotch" ödülünü kazanmıştır.[15]
Ürün portföyü
[değiştir | kaynağı değiştir]- Talisker 10 Year Old
- Talisker Skye
- Talisker Storm
- Talisker Dark Storm
- Talisker 18 year Old (her yıl ancak sınırlı sayıda)
- Talisker 25 year Old (her yıl ancak sınırlı sayıda)
- Talisker 30 year Old (her yıl ancak sınırlı sayıda)
- Talisker Distiller's edition
- Talisker 57° North
- Talisker Port Ruighe
- Talisker Neist Point
- Talisker 8 Year Old Cask Strength (periyodik olarak)
- Talisker Wilder Seas (Kar amacı gütmeyen Parley for the Oceans adına sınırlı sayıda)[16][17]
- Talisker The Wild Explorador (diageo için sınırlı üretim 2023)[18]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Talisker 10 Years Old". whiskymag.com. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ a b c "History - Talisker Distillery". www.diffordsguide.com (İngilizce). 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "MacLeods of Dunvegan | History | Isle of Skye". www.isleofskye.com (İngilizce). 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ a b "Measuring Worth - Annual RPI and Average Earnings for Britain". measuringworth.com. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Register | British Newspaper Archive". www.britishnewspaperarchive.co.uk. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Register | British Newspaper Archive". www.britishnewspaperarchive.co.uk. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Register | British Newspaper Archive". www.britishnewspaperarchive.co.uk. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "United Distillers & Vintners - Diageo - Whisky.com". www.whisky.com. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Register | British Newspaper Archive". www.britishnewspaperarchive.co.uk. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Talisker Whisky | Single Malt Scotch | Malts.com". www.malts.com (İngilizce). 5 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Using Carbon Isotopes to Fight the Rise in Fraudulent Whisky" (PDF). Cook, Gordon; Dunbar, Elaine; Tripney, Brian; Fabel, Derek. 2020. 31 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Talisker Single Malt Scotch Whisky | Buy Online | South Africa". WhiskyBrother (İngilizce). 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Buy Talisker Whisky". sites.google.com. 17 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "World Whiskies Awards 2013". web.archive.org. 13 Mayıs 2013. 12 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Pump Industry Awards 2007". World Pumps. 2007 (490): 6 sayfa. Temmuz 2007. doi:10.1016/s0262-1762(07)70230-4. ISSN 0262-1762.
- ^ "TALISKER LAUNCHES NEW LIMITED EDITION WHISKY IN ITS FIRST 100% RECYCLED GLASS BOTTLE" (İngilizce). 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ "Talisker und Parley for the Oceans veröffentlichen Talisker Wilder Seas • CaptainScotch.de". CaptainScotch.de (Almanca). 4 Mayıs 2023. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.
- ^ ""Spirited Xchange": Infos zu Diageo Special Releases 2023 veröffentlicht • CaptainScotch.de". CaptainScotch.de (Almanca). 19 Eylül 2023. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024.