Thun - Vikipedi
Thun | |
---|---|
Şehir | |
Thun şehri, Bern Kantonu ve İsviçre'de konumu | |
Thun'un İsviçre'deki konumu. | |
Ülke | İsviçre |
Kanton | Bern Kantonu |
İlçe (Wahlkreise, District) | Thun Wahlkreise |
İdare | |
• Tür | Belediye |
• Belediye Başkanı | Raphael Lanz (SVP/UDC) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 21,60 km² |
Rakım | 560 m |
En yüksek nokta | 1.172 m (3.845 ft) |
En alçak nokta | 552 m (1.811 ft) |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 43.723 |
• Yoğunluk | 2,000/km² |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
Resmî site www.thun.ch |
Thun, {(Fransızca): Thoune} İsviçre'nin Bern (kanton)'unda bulunan belediyedir. Thun İsviçre'nin Almanca konuşulan bölgesinde bulunup aynı adı taşıyan ilçenin (Wahlkreise) merkez şehridir. Şehir yakınında buzul çağında oluşmuş Thun Gölü (Almanca ismi: Thunersee) adlı büyük bir göl vardır. Şehir bu golün kuzey kıyısında konumludur.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Thun'un günümüzdeki mevkii Cilalı Taş Devri'de M.Ö. 3000 civarlarından beri insanların yaşadığı bir yer olmuştur. Şehrin ismi burada yaşayan Keltler tarafından "Dünüm" (müstahkem kaleli şehir) olarak verilmiş ve bu sözcükten türetilmiştir. Romalılar hemen hemen bugünkü İsviçre'nin tamamını istila ettikleri dönemde, yaklaşık MO 58'de, bu korunaklı kale mevkii de Romalılar eline geçmiştir. Çok geçmeden bu mevki etraftaki bölgenin Roma idaresi kurulup geliştirilen idare merkezlerinden biri olup bir şehre dönüştü. MS 400 civarlarında Romalılar Thun'dan (ve diğer İsviçre arazilerinden) barbar Frank kavimlerden olan Burgundililer tarafından atıldılar ve şehrin idaresi Burgundililer eline geçti. Şehrin yakınında bulunan Aar Nehri Hristiyan Burgundililer ile daha kuzeyde yaşayan putperest Alemanca konuşan Alemanni kavimi arasında bir sınır oldu. Thun ismini ihtiva eden ilk yazılı belge 7.yüzyılda Frank keşiş Fredgar'ın hazırlamıs olduğu kroniklerdir.
1033'ten sonra Thun ve civarı, II. Conrad Burgundi Kralı da olduğu zaman, Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu arazilerine katıldı. Kutsal Roma-Germen İmparatorları Bern'de yaşayan Zähringen ailesine imtiyazlar sağlayıp destek vererek merkezi İsviçre'de yaşayan isyankar asillerin bastırılmasını sağladı. Bunu basarmak için Zahringen'li Dük V. Bertold 1190 civarlarında Thun'da bir şato yaptırdı ve Thun şehrinin genişlemesine neden oldu. Bertold'un ölümü üzerine onun arazileri (bu arada Thun şatosu ve şehri) III. Ulbrich von Kyburg eline geçti.
1264'te Thun şehri bağımsız şehir olma imtiyazları kazandı. Fakat 1384'te bu bağımsızlık imtiyazları Bern şehri tarafından satın alındı ve Thun şehri Bern Kantonu'na bağlandı. 1798 - 1803 döneminde Devrimci Fransa tarafından Helvetia Cumhuriyeti kurulduğu zaman Thun Oberland Kantonu başkenti oldu. Bu cumhuriyetin devan ettiği müddetçe bu kanton başkentliği devam etti ama sonra İsviçre Konfederasyonu oluşturulunca kanton başkentliğini kaybetti.
1819'da şehirde bir Harp Okulu kuruldu ve bu sonra İsviçre ülkesi için esas Harp Okulu oldu. 1859'da Thun şehrine tren hattı döşenerek şehir İsviçre'de kurulmakta olan tren ağı sistemine katıldı. Şehir İsviçre telefon sistemine 1888'de dahil oldu.
Demografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Thun'un belediye sınırları içindeki nüfusu (Aralık, 2012 tahmini itibarıyla) 42,735 kişidir. Şehrin ve etrafındaki şehirleşmiş varoşların nüfusu yaklaşık 90,000 kış kadardır.
Nüfusun yüzde 90.5'inin ana dili Almancadır. İkinci ve üçüncü ana diller ise İtalyanca (yüzde 1.8) ve Arnavutçadır (yüzde 1.3).
2010 sayımına göre 7,537 evde sadece bir kişi yaşamakta, 919 evde ise dört veya daha fazla kişi yaşamaktadır. 2000 sayımına göre 15,905 kişi bekar, 18,969 kişi evli, 2,875 kişi dul ve 2,628 kişi boşanmış durumdadır.[1]
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Thun ülkenin harp okulunun bulunduğu şehir olarak İsviçre'nin en büyük garnizon bölgesi olmaktadır. Şehirde savaş sanayii de önem kazanmıştır.
Turizm, makine ve hassas alet mühendisliği, gıda endüstrisinde ve yayıncılık Thun için ekonomik önem taşımaktadır.
Görülecek yerler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Thun Şatosu - 12. yüzyıl yapısı. Günümüzde Tarih Müzesi. Özellikle Orta Çağ silahları ve zırhları. Kırsal hayat seksiyonları da var.
- Rathaus (belediye konağı), 16. yüzyıl yapısı
- Müehleplatz
- Thun Kunstmuseum (güzel sanatlar müzesi)
- Aare Nehri
- Thun Gölü ve etrafında Bernese Alpleri ve Niederhorn, Niesen, Stockhorn ve Jungfrau zirveleri.
- Vaporama (İsviçre İstimli Makineler Müzesi)
- Schadau Park ve Şatosu - İsviçre Gastronomi Müzesi
Kardeş Şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Thun şatosundan görüntü
- Thun Belediye Konağı Meydanı (Rathausplatz) ve arkada Thun Şatosu
- Thun çarşı merkezinde "Obere Hauptgasse Sokağı"
- Thun - Schloss Schadau Şatosu
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Swiss Federal Statistical Office". 5 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2015.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Thun şehrinin resmi sitesi15 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Vikivoyage" "Thun" maddesi 22 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- DMOZ Open Directory Projesi "Thun" maddesi (İngilizce)
- Thun bölgesi ve Thun Gölü fotografları[ölü/kırık bağlantı]