French
Deutsch1 yanvar — Vikipediya
| Yanvar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2024-cü il | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
1 yanvar — Qriqorian təqvimində ilin 1-ci günü. Bu tarixdə ilin sonuna 364 gün (uzun ildə 365 gün) qalır.
XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 19 dekabr tarixinə uyğun gəlir.[1]
Əhəmiyyətli hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1502 — Braziliyanın Rio de Janeiro şəhərinin indiki yeri, ilk olaraq Portuqallar tərəfindən araşdırılıb.[2]
1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1600 — Şotlandiya 25 mart əvəzinə, yanvarın 1-ni ilin başlanğıcı kimi tanıyıb.[3]
- 1651 — II Karl Şotlandiyanın kralı olub.[4]
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1912 — Çin Respublikası qurulub.[5]
- 1942 — Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Bəyannaməsi iyirmi altı ölkə tərəfindən imzalanmışdır.[6]
- 1971 — ABŞ televiziyasında siqaret reklamı qadağan edilib.[7]
- 1984 — Bruney Birləşmiş Krallıqdan müstəqil olub.[8]
- 2007 — Bolqarıstan və Rumıniya Avropa Birliyinə üzv olub.[9]
- 2017 — İstanbulun Beşiktaş rayonu ərazisində yerləşən "Reina" gecə klubunda İraq Şam İslam Dövləti tərəfində törədilmiş terror aktında 39 nəfər həlak olub.[10]
Azərbaycana aid hadisələr
[redaktə | mənbəni redaktə et]Doğumlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 766 — Rza, İslam imamı
- 1431 — VI Aleksandr, Roma papası
- 1449 — Lorenso Mediçi, İtaliya siyasətçisi
- 1467 — I Sigizmund, Polşa kralı və Litva böyük dükü
- 1484 — Ulrix Svinqli, İsveçrə kilsə reformatoru və filosofu
1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1714 — Kristionas Donelaytis, Prusiya şairi
- 1823 — Şandor Petöfi, Macarıstan şairi
- 1854 — Ceyms Freyzer, Şotlandiya antropoloqu
- 1863 — Pyer de Kuberten, Fransa maarifçisi
- 1864 — Alfred Stiqlitz, ABŞ fotoqrafı
- 1878 — Abdullah Alpdoğan, Türkiyə əsgəri və siyasətçisi
- 1883 — Abdulla bəy Divanbəyoğlu, Azərbaycan nasiri və pedaqoqu
- 1885 — Mithəd Camal Küntay, Türkiyə şairi
- 1886 — Qaregin Njde, Ermənistan hərbi komandiri
- 1887 — Vilhelm Kanaris, Almaniya admiralı
- 1895 — Con Edqar Huver, ABŞ dövlət xadimi
- 1900 — Çiune Suqihara, Yaponiya diplomatı
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1901 — Eldəniz Zeynalov, Azərbaycan aktyoru
- 1903 — Hüseyn Sadağiani, İran futbolçusu və baş məşqçisi
- 1904 — Fəzəl İlahi Çaudhri, Pakistan prezidenti
- 1907 — Hüseyn Nəcəfov, Azərbaycan dövlət xadimi
- 1909
- Həsən İzzəddin Dinamo, Türkiyə şairi
- Stepan Bandera, Ukrayna siyasətçisi
- 1910 — Abdulla Qarayev, Azərbaycan həkimi
- 1912 — Hənifə Ələsgərov, Azərbaycan memarı
- 1914
- Abbas Əli Çətin, Türkiyə siyasətçisi
- Nur İnayət Xan, Böyük Britaniya müqavimət agenti
- 1919 — Cerom Selincer, ABŞ yazıçısı
- 1924 — Məryəm Aydəmirova, Çeçenistan müğənnisi
- 1927 — Vernon Smit, ABŞ iqtisadçısı
- 1928 — Tələt Şıxəliyev, Azərbaycan boyakarı
- 1930 — Adonis, Suriya şairi
- 1931 — Canuario Karta, İtaliya siyasətçisi
- 1932 — Tofiq Səfərəliyev, Azərbaycan dövlət xadimi
- 1933 — Abbas Hacıyev, Azərbaycan tənqidçisi və ədəbiyyatşünası
- 1937 — Eldəniz Zeynalov, Azərbaycan aktyoru
- 1938 — Frenk Lancella, ABŞ aktyoru
- 1941 — Vyaçeslav Semiqlazov, Azərbaycan futbolçusu
- 1942
- Adil Əbdül Mehdi, İraq baş naziri
- Alassan Uattara, Kot-d'İvuar prezidenti
- 1944 — Ömər əl-Bəşir, Sudan prezidenti
- 1947
- Mikayıl Mirzə, Azərbaycan aktyoru
- Sadiq Əhməd, Yunanıstan həkimi və deputatı
- 1948
- Dövlət Baxçalı, Türkiyə deputatı
- Pavel Qraçov, Rusiya generalı
- 1951 — Rasim Musabəyov, Azərbaycan deputatı
- 1952 — İbrahim Tatlısəs, Türkiyə müğənnisi
- 1953
- Əli Abbasov, Azərbaycan dövlət xadimi
- 1956 — Abbas Kazımov, Azərbaycan rəssamı
- 1957 — Ramaz Şengeliya, Gürcüstan futbolçusu
- 1959
- Əzəli Əssumani, Komor adaları prezidenti
- Əzizxan Tanrıverdi, Azərbaycan dilçisi
- 1960 — Mehdi Abbasov, Azərbaycan baş leytenantı, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
- 1963 — Mübariz Əhmədov, Azərbaycan komandiri, Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı
- 1971 — Əmrah, Türkiyə aktyoru və müğənnisi
- 1972 — Murad Aşurlı, Azərbaycan alpinisti
- 1975 — Eyiçiro Oda, Yaponiya manqakası
- 1982 — David Nalbandyan, Argentina tennisçisi
- 1987 — Meril Devis, ABŞ fiqurçusu
- 1995 — Sərdar Azmun, İran futbolçusu
- 1996 — Ülvin Məmmədov, Azərbaycan əsgəri
- 1998 — Nəzir Osmanov, Azərbaycan əsgəri
- 2000 — Ice Spice, ABŞ repçisi
Ölümlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]1600-cü ildən əvvəl
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 400 — Qay Yuli Solin, Roma yazıçısı və coğrafiyaçısı
- 1515 — XII Lüdovik, Fransa kralı
- 1559 — III Xristian, Danimarka və Norveç kralı
1601–1900
[redaktə | mənbəni redaktə et]- 1716 — Vilyam Viçerli, İngiltərə dramaturqu
- 1748 — İohann Bernulli, İsveçrə riyaziyyatçı
- 1782 — İohan Kristian Bax, Almaniya bəstəkarı
- 1817 — Martin Haynriş Klaprot, Almaniya kimyaçısı
- 1851 — Henrix Fridrix Link, Almaniya təbiətşünası və botaniki
- 1862
- Mixail Ostroqradski, Rusiya və Ukrayna riyaziyyatçısı və mexaniki
- Şayan Qadınəfəndi, Osmanlı sultanı xanımı
- 1870 — Karl Ebermayer, Almaniya həkimi və yazıçısı
- 1881 — Lui Oqüst Blanki, Fransa inqilabçısı
- 1894 — Henrix Hers, Almaniya fiziki
1901–cari
[redaktə | mənbəni redaktə et]
- 1927 — Henri Ottman, Fransa rəssamı və qravürçüsü
- 1931 — Martin Beyerink, Niderland mikrobioloqu və botaniki
- 1943 — Yenö Reytyö, Macarıstan yazıçısı
- 1959
- Harald von Loudon, Almaniya ornitoloqu
- Tağı Rzayev, Azərbaycan siyasətçisi
- 1961 — Luis Bes, Fransa velosiped yarışçısı
- 1966 — Vensan Oriol, Fransa prezidenti
- 1971 — Nubarəli Nubari, Azərbaycan üzümçüsü, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
- 1977 — Nadir İbrahimov, Azərbaycan astronomu və astrofiziki
- 1980 — Müzəffər Nəsirli, Azərbaycan şairi
- 1982 — Boris Zeydman, Özbəkistan bəstəkarı
- 1988
- Hiroaki Sato, Yaponiya futbolçusu
- Şahmar Hüseynov, Azərbaycan yazıçısı
- 1992 — Qreys Mürrey Hopper, ABŞ hərbçisi
- 1994
- Natiq Novruzov, Azərbaycan əsgəri
- Sezar Romero, ABŞ aktyoru
- 1995
- Kərim Rizayev, Azərbaycan metallurqu, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı
- Yucin Viqner, ABŞ və Macarıstan fiziki
- 2001 — Cəlal Qaryağdı, Azərbaycan heykəltəraşı
- 2004 — Qəhrəman Binnətli, Azərbaycan fiziki
- 2006 — Zlata Tkaç, Moldova bəstəkarı
- 2012 — Kiro Qliqorov, Şimali Makedoniya prezidenti
- 2015 — Siyavuş Qarayev, Azərbaycan kimyaçısı
- 2016 — Fazu Əliyeva, Dağıstan şairəsi
- 2017
- Aleksandr Çuçelov, Estoniya yelkənli qayıqçısı
- Corc Miller, Şotlandiya kriketçisi
- Derek Parfit, Böyük Britaniya filosofu və yazıçısı
- Emmanuel Niyonkuru, Burundi dövlət xadimi
- Karl Gerstner, İsveçrə dizayneri
- Talat Tunçalp, Türkiyə peşəkar velosiped yarışçısı
- Yaakov Neman, İsrail dövlət xadimi
- 2018 — İbrahim Nafa, Misir jurnalisti
- 2019 — Raymond Ramazani Baya, Konqo DR dövlət xadimi
- 2020 — Devid Stern, ABŞ idman adamı
- 2021
- Corc Uaytmor, ABŞ alpinisti
- Məmməd Fətəliyev, Azərbaycan tarixçisi
- Misbah Yəzdi, İran din xadimi
- Vasif Məhərrəmov, Azərbaycan giziri
- 2022 — Ramiz Abutalıbov, Azərbaycan diplomatı
Bayramlar və xüsusi günlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Yeni il günü (Qriqori təqvimi)
Azərbaycan — Yeni il bayramı
Litva — Litva Bayrağı Günü
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ XX və XXI əsrlərdə Qriqorian təqvimi Yuli təqvimindən 13 gün irəlidədir.
- ↑ Legrand, Jacques. Chronicle of the World. Eca, Publication. 1989. səh. 444. ISBN 0-13-133463-8.
- ↑ Lindsay, Robert. The Historie and Cronicles of Scotland: From the Slauchter of King James the First to the Ane Thousande Fyve Hundreith Thrie Scoir Fyftein Zeir. Society. 1899. 2022-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- ↑ Knight, Charles. Charles Knight's school history of England, abridged from the Popular history of England. [With] Questions. 1865. 360–. 2022-03-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- ↑ Elleman, Bruce A. Modern Chinese Warfare, 1795-1989. Routledge. 28 July 2005. 149–. ISBN 978-1-134-61008-2. 31 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 October 2021.
- ↑ United States. Department of State. Toward the Peace: Documents. U.S. Government Printing Office. 1945. səh. 2. 2022-04-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- ↑ "History of Tobacco Regulation". Schaffer Library of Drug Policy. 16 June 2010 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 August 2021.
- ↑ Tarling, Nicholas. The Cambridge History of Southeast Asia: pt.1. From c.1800 to the 1930s. Cambridge University Press. 1999. səh. 127. ISBN 978-0-521-66372-4. 2022-03-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-10-02.
- ↑ "Bulgaria and Romania to join EU in 2007 despite corruption fears". www.theguardian.com. 2022-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 oktyabr 2021.
- ↑ "Survivors remember horror in trial of Daesh massacre in Istanbul". Daily Sabah. 27 March 2018. 21 March 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 4 April 2018.
- ↑ "Azərbaycan Respublikası və İtaliya Respublikası arasında ikitərəfli münasibətlər". mfa.gov.az. 2022-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 yanvar 2022.
- ↑ "İdman Azərbaycan Televiziya Kanalı Haqqında" (az.). idmantv.az. 2011-04-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-05-15.
Vikianbarda 1 yanvar ilə əlaqəli mediafayllar var.
