Brandenburq qapısı — Vikipediya
Brandenburq qapısı | |
---|---|
Brandenburger Tor | |
52°30′59″ şm. e. 13°22′40″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | Almaniya |
Şəhər | Berlin |
Tikilmə tarixi | 1791 |
Memar | Karl Qottard Lanqans |
Memarlıq quruluşu | Neoklassik |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Brandenburq qapısı (alm. Brandenburger Tor) — Almaniyaın Berlin şəhərində yerləşən 18-ci əsr aid olan abidədir.[1]
Tarixi
[redaktə | mənbəni redaktə et]Qapının qurulması Alman imperiyası dövrünə təsadüf edir. Qapının tikintisi 1788-ci ildə başlamışdır. 6 Avqust 1791-ci ildə təkcə kral ailəsinin istifadə etməsi məqsədilə açılmışdır. Qapının sütunları insanda heyranlıq hissi yaradan memarlıq xüsusiyyətlərə malikdir. Tikilişdə Karl Qottard Lanqans və Yohann Qottfrid Şadou iştirak edirdi. Əsas bina 12 sütün üzərində hazırlanmış qapılar arasında 5 aralıq vardır. Krallıq dövründə xalq yalnız ilk iki qapıdan keçmək hüququna malikdirlər. Mərkəz qapıdan isə yalnız kral ailəsi keçə bilər.
1793-cü ildə heykəltaraş Yohann Qottfrid Şadou qapıya dörd "Quadriqa" stilində olan bir tanrı daşıyan at arabasını əlavə etdi. Digər tərəfdən tanrıça "Kartal" və "Xaç" nişanlarını – Almaniya simvollarını və xristianlığı daşıyır. Qapının mərkəzində və üst hissəsində yerləşən heykəl o qədər möhtəşəmdir ki, Napoleon 1806-cı ildə zəfərlə şəhərə çatdıqda və bu heykəlləri yerindən sökdürüb Parisə aparmışdır.
İkinci Dünya müharibəsi dövründə faşistlər Brandenburq qapısının simgesini edirlər. Hava hücumları və artilleriya atəşləri nəticəsində zərər görən qapı bir neçə dəfə təmir edilir. Müharibənin sonunda Almaniya "Şərq" və "Qərb" bölünür və qapı hər iki tərəfdən istifadə olunmur. 22 dekabr 1989-cu ildə qapı xalqa açıldı və qapı divarları qırılır. “Şərq” və “Qərb” Almaniyanın birləşməsindən sonra birliyi simvollaşdırdı.
Qalereya
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Qoşunların qayıtması. Dekabr 1918-ci il
- Hitlerin 50 illiyinə parad. Aprel 1939-cu il
- Brandenburq qapısının təslimdən sonra görünüşü (3-cü reyx). İyun 1945-ci il
- Brandenburq qapısı və Berlin divarı. İyun 1988-ci il
- Brandenburq qapısı, şərqdən görünüşü
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Das Brandenburger Tor und sein Geheimnis". 2022-07-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-01-11.