ماکارونی - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

ماکارونی

نام‌های جایگزین	Maccheroni (single maccherone)
گونه	پاستا
خاستگاه	ایتالیا[۱]
مواد اصلی	گندم الجزایری خمیر
انرژی مواد خوراکی (به‌ازای 100 g سرو)	۳۷۱ کیلوکالری
ارزش غذایی (به‌ازای 100 g سرو)	پروتئین ۱۳ گرم چربی ۱٫۵ گرم کربوهیدرات ۷۵ گرم
رسانه: ماکارونی

ماکارونی یا نی‌رشته^[۲] (به انگلیسی: macaroni، به ایتالیایی: maccheroni) یک نوع پاستای خشک است که به‌طور سنتی شکل گرفته و در اشکال و اندازه‌های گوناگون تولید می‌شود و دارای طعم و رنگ‌های متفاوت است.

در ریشه‌یابی نام ماکارونی گمانه بسیار است. برخی آن را از واژهٔ یونانیِ makaria به‌معنای «خوراک سوگواری» دانسته‌اند که در مراسم مردگان خورده می‌شد. همچنین، برخی از واژهٔ ایتالیاییِ ammaccare دانسته‌اند که به‌معنی «خمیر له‌شده یا ورز داده‌شده» است. اما در زبان سانسکریت ریشهٔ آن از واژهٔ «ماکارانی» می‌آید.^[۳]

در ایران ماکارونی را هم با نام ماکارانی صدا میکنند هم با نام ماکارونی.

ماکارونی در ایران جزو غذاهای بسیار محبوب میباشد و دوست داران زیادی در همه سنین دارد.

ماکارونی یکی از گونه‌های پاستا است. این ماده خوراکی بیشتر در کارخانجات به صورت خشک تولید شده و پیش از خوردن جوشانده می‌شود. معنا و شکل ماکارونی در هر کشور یا منطقه تفاوت دارد. در ژاپن بیشتر به گونه‌ای پاستا گفته می‌شود که شکل ظاهری آن به صورت میله‌ای کوتاه سوراخ‌دار یا به شکل صدف یا طرح‌های گوناگون دیگر است. در ایتالیا ماکارونی اشاره به نوعی پاستا به شکل میله‌ای سوراخ‌دار کوتاه است. به زبان انگلیسی، ماکارونی به معنای نوعی پاستای میله مانند کوتاه و سوراخ دار است، اما در بین ایتالیایی– آمریکایی‌ها در سراسر فیلادلفیا و نیویورک، ماکارونی واژه‌ای است که به همه گونه‌های «پاستا» اشاره دارد.^[۴]

در ایران واژهٔ «ماکارونی»، هم‌معنا با پاستا و به صورت گسترده برای انواع اسپاگتی و ماکارونی طرح‌دار و غیره به‌کار می‌رود. ایرانی‌ها همچنین نوعی پاستای برشته به نام «ته‌دیگ ماکارونی» دارند که بسیار محبوب است.

بهترین ماکارونی از سمولینای گندم دوروم به‌دست می‌آید. سمولینا حاصل آسیابانیِ گندم سختی، به نام گندم دوروم (جنس Triticum و گونه Durum) است. البته از گندم‌های دیگر نیز برای تهیه آرد ماکارونی استفاده می‌کنند. شایان ذکر است که طبق قوانین ایتالیا ماکارونی را فقط می‌توان از آرد گندم دوروم یا آرد سمولینا تهیه کرد.

شباهت‌ها

• اسپاگتی و ماکارونی هردو از زیر شاخه‌های پاستا هستند و از آرد سمولینا ساخته می‌شوند.

تفاوت‌ها

• برای ساخت اسپاگتی خمیر را به شکل رشته‌های دراز درمی‌آورند ولی ماکارونی بر حسب منطقه و کشور دارای معنای مختلفی است و برخی از اشکال آن به صورت لوله‌های کوچک توخالی، حلزونی، مارپیچ، پاپیونی و غیره است.

اولین کارگاه تولید ماکارونی‌سازی در ایران سال ۱۳۱۳ با نام «لوبل»، با دستگاهی ابتدایی و ساده شروع به فعالیت نمود، تولید روزانه این کارگاه که حدود ۲۰ تا ۳۰ کیلوگرم بود، منحصراً مورد مصرف سفارتخانه‌ها و کنسول‌گری‌های خارجی و معدود افراد ایرانی که در ارتباط با این مراکز بودند، می‌گردید. شاید به همین خاطر به ماکارونی «رشته فرنگی» نیز گفته می‌شود، در حقیقت ماکارونی در آن زمان یک فراورده غذایی فانتزی به‌شمار می‌آمد. واحد تولیدی «ایتا ماکارون» و سپس «پارس ماکارون» اولین واحدهای تولید ماکارونی در ایران می‌باشد. در سال ۱۳۵۶ اولین کارخانه تولید ماکارونی در ایران با نام «ماکارونی سمیرا^[۵]» با دستگاه‌های پیشرفته تر شروع به فعالیت کرد. مصرف ماکارونی در نقاط مختلف ایران با توجه به تأثیرات برخی مسائل متفاوت است. به عنوان مثال در شمال ایران، نسبت به سایر مناطق تمایل به مصرف ماکارونی کمتر است. قبل از اتمام جنگ ایران و عراق، هنوز وابستگی واردات ماکارونی در کشور وجود داشت به‌طوری‌که عمده سهم بازار ماکارونی در دست شرکت‌های خارجی بود. تا اینکه اولین کارخانه تولید ماکارونی صنعتی در سال ۱۳۷۴ در ایران آغاز به کار کرد.^[۶]

امروزه در ایران بیش از پنج کارخانه عظیم تولید ماکارونی فعالیت می‌کنند.

• اسپاگتی
• پاستا
• سمولینا

در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ماکارونی موجود است.

• ویکی‌پدیای انگلیسی (نسخهٔ ۱۲ ژانویهٔ ۲۰۰۸)