Reuzenhaai

Reuzenhaai
IUCN-status: Bedreigd[1] (2018)
Reuzenhaai
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Elasmobranchii (Haaien en roggen)
Orde:Lamniformes (Makreelhaaien)
Familie:Cetorhinidae
Gill, 1862
Geslacht:Cetorhinus
Blainville, 1816
Soort
Cetorhinus maximus
(Gunnerus, 1765)
Originele combinatie
Squalus maximus
Leefgebied Reuzenhaai
Synoniemen
Lijst
  • Squalus gunnerianus Blainville, 1810
  • Selache maxima (Gunnerus, 1765)
  • Cetorhinus blainvillei de Brito Capello, 1869
  • Cetorhinus maccoyi (Barrett, 1933)
  • Cetorhinus normani Siccardi, 1961
  • Cetorhinus rostratus (Macri, 1819)
  • Squalus cetaceus Gronow, 1854
  • Squalus elephas Lesueur, 1822
  • Squalus homianus Blainville, 1810
  • Squalus isodus Macri, 1819
  • Squalus pelegrinus Blainville, 1810
  • Squalus rashleighanus Couch, 1838
  • Squalus rhinoceros DeKay, 1842
  • Squalus rostratus Macri, 1819
  • Selache elephas (Le Sueur, 1822)
  • Selache maximum (Gunnerus, 1765)
  • Selache maximus (Gunnerus, 1765)
  • Halsydrus maccoyi (Barrett, 1933)
  • Halsydrus maximus (Gunnerus, 1765)
  • Halsydrus pontoppidiani Neill, 1809
  • Hannovera aurata Van Beneden, 1871
  • Polyprosopus macer Couch, 1862
  • Scoliophis atlanticus Anonymous, 1817
  • Selachus pennantii Cornish, 1885
  • Squalis gunneri Blainville, 1816
  • Squalis shavianus Blainville, 1816
  • Tetraoras angiova Rafinesque, 1810
  • Tetroras angiova Rafinesque, 1810
  • Tetroras maccoyi Barrett, 1933
  • Cetorhinus maximus infanuncula Deinse & Adriani, 1953
  • Cetorhinus maximus normani (Siccardi, 1961)
  • Halsydrus pontoppidiani Fleming, 1817
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Reuzenhaai op Wikispecies Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal  Portaalicoon   Biologie

De reuzenhaai[2] (Cetorhinus maximus) is de op een na grootste levende vis, na de walvishaai. Deze haai behoort tot de familie van de Cetorhinidae, die maar uit één geslacht Cetorhinus en één soort Cetorhinus maximus bestaat. De familie behoort tot de orde van de makreelhaaien (Lamniformes).

De reuzenhaai is een kosmopoliet. Reuzenhaaien leven in alle wereldzeeën met een gematigd klimaat. In de Fundybaai (Canada) werd in 1851 een exemplaar van 12,27 meter gevangen,[3] het dier woog ruim 19 ton.[bron?] De gemiddelde lengte van een reuzenhaai ligt tussen de 6 en 8 meter, met een maximum van 9,8 meter en een gewicht van 4 ton.[4] De reuzenhaai zeeft met zijn kieuwzeven plankton uit het water.

De reuzenhaai is regionaal endotherm, waarbij sommige delen van zijn lichaam een geregelde temperatuur hebben. De reuzenhaai is zodoende niet koudbloedig.[5]

De reuzenhaai komt voor in de Noordzee, maar sporadisch langs de Belgische en Nederlandse kust. Alleen in de zomermaanden worden soms jonge exemplaren waargenomen.[6][7] Op 30 november 2009 spoelde op het strand van Ameland het kadaver van een reuzenhaai aan.[8] Op 24 juli 2012 werd een jonge reuzenhaai gespot aan de kust van De Panne. Op 17 januari 2014 werd er een gespot voor de Zeeuwse kust bij Westkapelle.[9] De haai werd door getuigen rond de zeven meter geschat. Op 30 oktober 2014 werd op het zuidwestelijk punt van de Oosthinder een reuzenhaai van zo’n 3 à 4 meter waargenomen.[10] Op 29 oktober 2016 is er een aangespoeld aan de kust van De Panne. De haai meet een 3–4 meter en naar schatting enkele honderden kilo's. Het dier werd levend terug in het water gebracht waar het in ondiep water rondjes bleef zwemmen, maar overleed de dag erna.

In december 2022 is ter hoogte van het Nederlandse Domburg eveneens een reuzenhaai aangespoeld. Op 9 januari 2023, binnen een maand na de reuzenhaai bij Domburg, is er een nog exemplaar van ongeveer 3 meter aangespoeld in Nederland. Wederom in de provincie Zeeland werd een dode reuzenhaai in vergaande staat van ontbinding aangetroffen ter hoogte van De Schor van Baarland langs de Westerschelde.[11]

Net als andere grote haaien is de reuzenhaai een bedreigde diersoort door een combinatie van overbevissing en de grote vraag naar haaienvlees en -organen. Hij staat als Bedreigd op de internationale Rode Lijst van de IUCN.

Relatie tot de mens

[bewerken | brontekst bewerken]

De reuzenhaai is een planktoneter en doorgaans ongevaarlijk voor mensen. Een klap met een staart is een potentieel gevaar en de huid is ruw genoeg om schaafwonden te kunnen veroorzaken.

[bewerken | brontekst bewerken]