1923 w Wojsku Polskim – Wikipedia, wolna encyklopedia
Kalendarium Wojska Polskiego 1923 – wydarzenia w Wojsku Polskim w roku 1923.
Styczeń
[edytuj | edytuj kod]- Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz przeniósł w stan spoczynku:
- generała dywizji Zygmunta Zielińskiego w stopniu generała broni,
- generała dywizji Franciszka Krajowskiego,
- mianował:
- generała dywizji Gustawa Zygadłowicza dowódcą Okręgu Korpusu Nr VIII.
- W Toruniu zmarł generał dywizji Gustaw Zygadłowicz.
- Minister Spraw Wojskowych zwolnił generała brygady Gustawa Macewicza ze stanowiska szefa Departamentu IV Żeglugi Powietrznej M.S.Wojsk. i udzielił mu sześciomiesięcznego urlopu kuracyjnego oraz powierzył francuskiemu generałowi François-Lèon Leveque pełnienie obowiązków szefa departamentu[1].
Luty
[edytuj | edytuj kod]- w Białokrynicy marszałek Piłsudski wręczył chorągiew 12 pułkowi ułanów[2]
- wręczono chorągiew 76 Pułkowi Piechoty[3]
Kwiecień
[edytuj | edytuj kod]- w Nowogródku generał dywizji Juliusz Malczewski w imieniu Prezydenta RP wręczył sztandar 25 Pułkowi Ułanów Wielkopolskich
Maj
[edytuj | edytuj kod]- na dworcu kolejowym w Dziedzicach generał dywizji Kazimierz Sosnkowski w imieniu Prezydenta RP wręczył Ferdynandowi Foche dekret mianowania marszałkiem Polski i buławę → Generałowie i admirałowie II Rzeczypospolitej
- podczas uroczystości odsłonięcia pomnika księcia Józefa Poniatowskiego w Warszawie grupa polskich wojskowych została odznaczona francuskimi orderami[4]
- w Toruniu 18 pułk ułanów otrzymał chorągiew[5]
Czerwiec
[edytuj | edytuj kod]- wręczono chorągiew 78 Pułkowi Piechoty[6]
- wręczono chorągiew 41 Pułkowi Piechoty[7]
- Prezydent RP zwolnił marszałka Polski Józefa Piłsudskiego ze stanowiska szefa Sztabu Generalnego, a na jego miejsce mianował generała dywizji Stanisława Hallera
- Prezydent RP zwolnił generała dywizji Aleksandra Osińskiego z obowiązków kierownika Ministerstwa Spraw Wojskowych i mianował generała broni Stanisława Szeptyckiego Ministrem Spraw Wojskowych w rządzie Wincentego Witosa
- w sali recepcyjnej Belwederu odbyła się ceremonia wręczenia Królowi Rumunii Ferdynandowi odznak Krzyża Wielkiego Orderu Virtuti Militari
- na polu mokotowskim odbyła się „wielka rewia wojskowa, urządzona specjalnie z okazji przyjazdu Pary Królewskiej”[8]
- Król Rumunii Ferdynand z małżonką Marią wziął udział w „wielkich ćwiczeniach wojskowych na poligonie rembertowskim”, którymi dowodził generał broni Tadeusz Rozwadowski[9].
Lipiec
[edytuj | edytuj kod]- marszałek Polski Józef Piłsudski złożył na ręce Prezydenta RP prośbę o zwolnienie ze stanowiska przewodniczącego Ścisłej Rady Wojennej i II zastępcy przewodniczącego Pełnej Rady Wojennej
- w hotelu „Polonia” w Warszawie samobójstwo popełnił generał brygady Józef Franciszek Trzemeski
- Minister Spraw Wojskowych generał broni Stanisław Szeptycki podporządkował sobie inspektorów armii, natomiast szefowi Sztabu Generalnego podporządkował Biuro Ścisłej Rady Wojennej
- wręczono chorągiew 4 Pułkowi Piechoty Legionów[10]
- w Słonimiu Minister Spraw Wojskowych generał broni Stanisław Szeptycki wręczył chorągwie 79 i 80 Pułkowi Piechoty[11]
- w Sanoku Inspektor Armii, generał dywizji Lucjan Żeligowski wręczył chorągiew 2 Pułkowi Strzelców Podhalańskich[12]
- W Warszawie przy ul. Marszałkowskiej 72 inż. Józef Kozak właściciel firmy „Centrolas” zastrzelił z rewolweru gruzińskiego księcia Konstantego Kuradze, rotmistrza rezerwy Wojska Polskiego[13][14]
- na Rynku w Przemyślu, Inspektor Armii, generał dywizji Lucjan Żeligowski wręczył chorągiew 10 Pułkowi Saperów[15]
- Minister Spraw Wojskowych mianował pułkownika Michała Bajera szefem Oddziału II Sztabu Generalnego
Sierpień
[edytuj | edytuj kod]- Minister Spraw Wojskowych mianował pułkownika Karola Szemiota dowódcą 29 Dywizji Piechoty w Grodnie
- Minister Spraw Wojskowych generał broni Stanisław Szeptycki wydał rozkaz nr 126 ustanawiający dzień 15 sierpnia Świętem Żołnierza
- wręczono chorągiew 83 Pułkowi Piechoty[16]
- po raz pierwszy obchodzono Święto Żołnierza
- wręczono chorągiew 71 Pułkowi Piechoty[17]
- generał brygady Aleksander Truszkowski został przeniesiony w stan spoczynku w stopniu tytularnego generała dywizji
Październik
[edytuj | edytuj kod]- Przyznano zaopatrzenie emerytalne pułkownikowi pospolitego ruszenia 81 pp Rygobertowi Wacław Kwiecińskiemu[18].
- Zamach w Cytadeli Warszawskiej – w sobotę o godz. 9.05 miał miejsce wybuch w prochowni na Cytadeli Warszawskiej. O udzielenie pomocy sprawcom zamachu oskarżeni zostali por. Walery Bagiński i ppor. Antoni Wieczorkiewicz. Identyczny zamach miał miejsce w Bukareszcie w poniedziałek 12 listopada. W wyniku eksplozji w składzie amunicji, w forcie Domenestu, zginęło 40 osób.
- Wręczono chorągiew 35 Pułkowi Piechoty[19].
- Minister spraw wojskowych wydał rozkaz L. 13200/Org. Przejście pociągów pancernych na organizację pokojową zgodnie, z którym z dniem 15 lutego 1924 miała być zakończona demobilizacja „wszystkich istniejących pociągów pancernych” i sformowany dywizjon ćwiczebny[20].
- Wręczono chorągiew 72 Pułkowi Piechoty[21].
- Wręczono chorągiew 14 Pułkowi Piechoty[22].
- W stan spoczynku został przeniesiony Aleksander Czunichin-Karwecki, urodzony 10 lipca 1876 roku. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego „Łódź”. 19 czerwca 1922 roku został przyjęty do Rezerwy Wojska w korpusie oficerów piechoty[23]. Zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 5. lokatą w korpusie oficerów rezerwowych piechoty, w 1923 roku oficer rezerwowy 29 Pułku Strzelców Kaniowskich, w 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Równe, posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr II, był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[24].
Listopad
[edytuj | edytuj kod]- wręczono chorągiew 13 Pułkowi Piechoty[25]
- Około godz. 9.00 w Toruniu na placu ćwiczeń Podgórz, na wysokości kilkuset metrów od ziemi, z niewyjasniowych przyczyn od olinowania balonu obserwacyjnego oderwał się kosz. Znajdujący się w gondoli obserwatorzy ponieśli śmierć. Balon odleciał w kierunku Aleksandrowa. Polegli śmiercią lotnika porucznicy: Zygmunt Krupiński z III Batalionu Aeronautycznego, Jerzy Zawade-Zawadzki z V Batalionu Aeronautycznego i Witold Drozdowski z II Batalionu Aeronautycznego. Porucznicy Drozdowski i Zawade-Zawadzki byli słuchaczami kursu doszkalającego dla oficerów aeronautycznych w Centralnej Szkole Obserwatorów Balonowych w Toruniu, natomiast porucznik Krupiński asystentem wykładowcy[26][27][28].
- W Warszawie por. pil.-obs. Kazimierz Szczepański z 7 Eskadry Myśliwskiej lecąc na samolocie Ansaldo A.1 Balilla wpadł w korkociąg. Pilot nie zdołał wyprowadzić maszyny, uderzył o ziemię w rejonie Pomarańczarni i zginął[29][30][31]. Porucznik Szczepański był kawalerem Orderu Virtuti Militari i Krzyża Walecznych[32]. Pośmiertnie nadano mu Polową Odznakę Obserwatora „za loty bojowe nad nieprzyjacielem w czasie wojny 1918-1920”[33].
Grudzień
[edytuj | edytuj kod]- W Lublinie zmarł płk kaw. w st. spocz. Zygmunt Czesław Kowalewski-Dołęga[34] (ur. 24 listopada 1863)[35], przyjęty do Wojska Polskiego 21 sierpnia 1919 z byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej i przydzielony do Dowództwa Okręgu Generalnego Lublin[36], a z dniem 1 maja 1921 przeniesiony w stan spoczynku[37].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Polska Zbrojna” Nr 23 z 24 stycznia 1923 r. s. 5.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 208.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 141.
- ↑ Marszałek Foch w Polsce. „Kurier Warszawski”. Nr 121, s. 14, 3 maja 1923.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 230.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 145.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 91.
- ↑ Drugi dzień pobytu Królewskiej Pary Rumuńskiej w Warszawie, „Polska Zbrojna” Nr 172 z 26 czerwca 1923 r. s. 1.
- ↑ Ostatni dzień pobytu Królewskiej Pary Rumuńskiej w Warszawie, „Polska Zbrojna” Nr 173 z 27 czerwca 1923 r. s. 1.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 33.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 147, 149.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 166.
- ↑ Zabójstwo zdemobilizowanego rotmistrza. „Polska Zbrojna”. 194, s. 5, 1923-07-18. Warszawa..
- ↑ Echo strzałów przy ul. Marszałkowskiej 72. Zabójca księcia Kuradze przed sądem. „Dziennik Białostocki”. 141, s. 3, 1924-05-24..
- ↑ Ziemia Przemyska Nr 13 z 28 lipca 1923 r., s. 1-2.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 155.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 133.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 4 lutego 1927 roku, s. 36.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 79.
- ↑ Rozkaz L. 13200/Org.. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-03-15].
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 134.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 49.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 22 z 22 lipca 1922 roku, s. 542.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 72 z 1 lipca 1925 roku, s. 353. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 105, 592. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 112 z 23 października 1924 roku, s. 626. Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 210, 466. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 1407. Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 883. Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 323, 872.
- ↑ Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. s. 47.
- ↑ Żołnierz Wielkopolski Nr 26 z 28 listopada 1923 r. Gazeta Bydgoska Nr 262 z 15 listopada 1923 r.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 19 lutego 1924 roku, s. 76.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 332.
- ↑ Gazeta Bydgoska Nr 262 z 15 listopada 1923 r.
- ↑ Katastrofa lotnicza nad Łazienkami. „Polska Zbrojna”. 312, s. 5, 1923-11-14. Warszawa.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 25 marca 1924 roku, s. 148.
- ↑ Księga Pamiątkowa 1933 ↓, s. 331.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 2 marca 1924, s. 100.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 70 z 7 listopada 1923, s. 739.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 88 z 12 września 1919, poz. 3155.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 23 kwietnia 1921, s. 822.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Jerzy Ryszard Konieczny: Kronika lotnictwa polskiego 1241-1945. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1984. ISBN 83-206-0426-5.
- Ku Czci Poległych Lotników Księga Pamiątkowa. Marian Romeyko (red.). Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika Poległych Lotników, 1933.
- Kazimierz Satora: Opowieści wrześniowych sztandarów. Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax, 1990. ISBN 83-211-1104-1.