Adam Rudnicki – Wikipedia, wolna encyklopedia
podpułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia | 16 marca 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska | dowódca Okręgu Suwalskiego POW |
Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Adam Czesław Rudnicki-Behczyc[1][2] (ur. 16 marca 1897 w Warszawie[1], zm. 7 grudnia 1964 w Tyrolu w Austrii[3]) – działacz niepodległościowy, działacz POW, podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 16 marca 1897 roku w Warszawie, w rodzinie Adama i Zofii Anastazji z Joteyków. Ukończył szkołę handlową Zgromadzenia Kupców m. Warszawy, SGGW, wydział prawa Uniwersytetu Warszawskiego (absolutorium) i Wyższą Szkołę Wojskową. Przed I wojną światową czynny w skautingu i Organizacji Młodzieży Narodowej[1]. W 1919 roku był dowódcą Okręgu Suwalskiego POW. W sierpniu 1919 roku zorganizował odbicie Sejn z rąk Litwinów, którzy je zajęli po wycofaniu się Niemców[4]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Oddziale II Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 1 pułk piechoty Legionów[5].
W 1923 roku, w stopniu kapitana, pełnił służbę w Oddziale II Sztabu Generalnego pozostając oficerem nadetatowym 66 pułku piechoty w Chełmnie[6]. W 1924 roku pełnił służbę w 66 pułku piechoty[7].
2 listopada 1926 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza VII Kursu Normalnego. Na majora awansował ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku[8]. 31 października 1928 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do dowództwa 28 Dywizji Piechoty w Warszawie na stanowisko szefa sztabu. W styczniu 1931 roku został przeniesiony do 57 pułku piechoty wielkopolskiej w Poznaniu na stanowisko dowódcy batalionu[9][10]. W listopadzie 1933 roku został przeniesiony do Wojskowego Instytutu Naukowo-Wydawniczego w Warszawie[11][12]. Był redaktorem pisma „Polska Zbrojna”. 27 czerwca 1935 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1935 roku i 34. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13]. W styczniu 1936 roku został zastępcą szefa instytutu.
Przed wybuchem II wojny światowej został skierowany do sztabu Grupy Operacyjnej „Jasło”. Po przegranej kampanii wrześniowej znalazł się na Węgrzech. Był jednym z oficerów negocjujących przejście oddziałów polskich na Węgry. Na przełomie 1939 i 1940 roku był pierwszym dowódcą tajnego Biura Ewakuacyjnego, organizującego przerzuty Polaków do Francji i Wielkiej Brytanii[14].
Po wojnie pozostał w Austrii. Utrzymywał kontakty wywiadowcze z emigracyjnym rządem polskim w Londynie. Według bezpieki komunistycznej współpracował z wywiadem brytyjskim i amerykańskim. Zginął w wypadku samochodowym w Tyrolu[15].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4953 (1921)[16]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (12 marca 1931)[17]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[1]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[18][1]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej[1]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Brązowy Medal za Długoletnią Służbę[1]
- Krzyż Węgierski Zasługi II Klasy (Węgry)[1]
- Komandor Orderu Korony Jugosłowiańskiej (1937)[19]
- Komandor Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1938)[20]
- Oficer Orderu św. Sawy (Jugosławia, 1929)[21]
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1937)[19][22]
- Oficer Orderu Korony (Belgia)[1]
- Oficer Orderu Korony Rumunii (Rumunia)[1]
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)[1]
- Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej (Łotwa)[1]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 263. [dostęp 2021-08-11].
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1759. W ewidencji Wojska Polskiego figurował, jako „Adam II Rudnicki” w celu odróżnienia od innego oficera noszącego to samo imię i nazwisko.
- ↑ Wacław Jędrzejewicz, Wspomnienia, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993.
- ↑ Polityka.pl Adam Grzeszak – Gdzie Litwa, gdzie ojczyzna? 4 listopada 2009.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 22, 851.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 9, 314, 419.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 280, 363.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 126, 184.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 33, 585.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 26 stycznia 1934 roku, s. 8.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 24.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 28 czerwca 1935 roku, s. 69.
- ↑ Jarosław Giziński, Węgierski azyl dla Polaków 30 marca 2010. spoleczenstwo.newsweek.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-21)]..
- ↑ Rudnicki, Adam (1897 – 1964) – Powstańcy sejneńscy [online], 30 stycznia 2022 [dostęp 2023-11-04] (pol.).
- ↑ Dekret Wodza Naczelnego L. 3423 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1921 r. Nr 43, s. 1722).
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ a b „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”, s. 38, nr 2 z 11 listopada 1937. Ministerstwo Spraw Wojskowych.
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-11-13]. (est.).
- ↑ Dziennik Personalny MSWojsk Nr 19/1929, s. 361.
- ↑ Pułk. Rudnicki kawalerem Legii Honorowej. „Gazeta Lwowska”, s. 1, nr 85 z 16 kwietnia 1937.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2018-03-22].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Dodatek bezpłatny dla prenumeratorów „Przeglądu Piechoty”. Jagiellońska Biblioteka Cyfrowa, 1935. [dostęp 2016-06-05].