Bateria Cambridge – Wikipedia, wolna encyklopedia
Państwo | |
---|---|
Lokalizacja | |
Część | fortyfikacji nabrzeżnych |
Typ | |
Data budowy | 1878-1886 |
Data eksploatacji | 1884-1906 |
Położenie na mapie Morza Śródziemnego | |
Położenie na mapie Malty | |
35°54′32,8″N 14°30′35,0″E/35,909111 14,509722 |
Bateria Cambridge (malt. Batterija ta’ Cambridge, ang. Cambridge Battery) jest to bateria artyleryjska z epoki wiktoriańskiej, położona w Sliemie na Malcie. Jest popularnie nazywana Fort Cambridge (malt. Forti Cambridge), chociaż kiedy była używana, nie była sklasyfikowana jako fort[1]. Pierwotnie znajdowało się tam 100-tonowe działo Armstrong .
Historia
[edytuj | edytuj kod]Bateria Cambridge została zbudowana przez Brytyjczyków w latach 1878–1886 na zachodnim brzegu wejścia do Grand Harbour, pomiędzy Baterią Sliema Point a Fortem Tigné. Budowę rozpoczęto 28 sierpnia 1878 roku, brama została zbudowana w roku 1880, zaś całość ukończono 27 listopada 1886 roku. Koszt przedsięwzięcia to ₤18 819.
Przeznaczeniem baterii było pomieszczenie pojedynczego 100-tonowego działa : 450-milimetrowe działo ładowane odprzodowo, wyprodukowane przez Elswick Ordnance Company , oddział zbrojeniowy brytyjskiej firmy Armstrong Whitworth. Bateria Cambridge była „siostrą” Baterii Rinella obok Kalkary, na wschodnim brzegu Grand Harbour. Drugą parę 100-tonowych dział Brytyjczycy zainstalowali na Gibraltarze, instalując jedno z nich w Baterii Victorii w roku 1879, drugie w Baterii Napier of Magdala w roku 1883. Na Gibraltarze przetrwało tylko działo w tej drugiej.
Brytyjczycy czuli potrzebę posiadania tak olbrzymich dział, jako odpowiedź na budowę w roku 1873 przez Włochów dwóch okrętów wojennych: „Caio Duilio” oraz „Enrico Dandolo”, z 22-calowym stalowym opancerzeniem oraz czterema 100-tonowymi działami Armstronga na każdym z nich. Uzbrajając Gibraltar i Maltę, Brytyjczycy starali się zabezpieczyć ważną drogę do Indii przez Morze Śródziemne i Kanał Sueski, otwarty w roku 1869.
Bateria ma skromne rozmiary, ponieważ została zaprojektowana dla używania i osłaniania jednego dużego działa, z jego obsługą, magazynem prochu, składami, instalacją pomocniczą oraz stacjonującym wewnątrz oddziałem żołnierzy, odkomenderowanych do ochrony budowli. Bateria również mogła być wspierana przez ogień artyleryjski z pobliskiego Fortu Manoel i Fortu Tigné.
Działo było zainstalowane en barbette na wózku z kutego żelaza, i strzelało ponad parapetem (osłoną). To umożliwiało załodze obsługę działa i oddawanie strzałów bez narażania siebie i działa na ogień wroga. Bateria była skonstruowana tak, że mogła ostrzeliwać okręty wroga na odległość do 7000 jardów (6,4 km). Niski profil budowli oraz schowane głęboko pod ziemią pomieszczenia maszynowni i magazyny, pozwalały w zamierzeniu przetrwać kontrostrzał z dużych okrętów nieprzyjaciela.
Bateria nie ma dodatkowego uzbrojenia, a jej fortyfikacje – proste rowy, kaponiery, galeria strzelecka na przeciwskarpie, strzeleckie punkty ogniowe – były przeznaczone w większości do prowadzenia ognia z broni strzeleckiej i do użycia granatów.
Początkowo wewnętrzne powierzchnie stanowiska działa były wyłożone kamieniem. Później okazało się to jej słabym punktem, i zastąpiono kamień powierzchnią wykonaną z ziemi, która lepiej pochłaniała energię pocisków wroga. Wykładzina kamienna została zachowana w komórach ładowania działa.
100-tonowe działo, przeznaczone dla Baterii Cambridge, przybyło na Maltę 16 września 1882 roku. Montaż na stanowisku i finalne przygotowanie do użytku zakończyło się 20 lutego 1884 roku. Prace, przygotowujące maszynerię do obsługi działa, były tak czasochłonne, że przed rokiem 1885 nie przeprowadzono żadnych prób odpalania działa. W latach 1887–1888 wstrzymano wszystkie testy, z powodu konieczności poprawy systemu hydraulicznego, lecz generalnie działa te były dość niezawodne. Ponieważ pojedynczy nabój kosztował tyle, co dzienne wynagrodzenie 2600 żołnierzy, w praktyce testy zostały ograniczone do jednego strzału na 3 miesiące.
W roku 1889, aby osłaniać teren pomiędzy Baterią Cambridge a Fortem Tigné, zbudowana została Bateria Garden.
100-tonowe działo było w aktywnej służbie przez 20 lat, ostatni strzał oddano w roku 1903 lub 1904. Działo „przeszło na emeryturę” w roku 1906, nie uczestnicząc nigdy w prawdziwej bitwie.
Działo pozostawało w Baterii Cambridge przez pół wieku. W roku 1956 zostało pocięte i zezłomowane, jako część programu złomowania niepotrzebnego wyposażenia fortyfikacji Malty (w którym setki dział, starych i współczesnych, przeznaczono na złom)[2].
W końcu zbudowano Holiday Inn Crowne Plaza Hotel, zajmując część terenu baterii. Zbudowano restaurację, a później wypatroszono teren, aby zrobić miejsce pod baseny i inne obiekty hotelowe. Chociaż budowa ta zniszczyła baterię, znaczna część struktury przetrwała.
Współcześnie
[edytuj | edytuj kod]Na początku lat 2000., teren wokół baterii zaczął być zabudowywany przez firmę GAP Developments plc. Wysokiej klasy bloki mieszkalne, znane jako Apartamenty Fort Cambridge, postawione zostały obok baterii. W roku 2007 wykonawca dostał 10-letni okres, aby zrekonstruować baterię i przekształcić ją w atrakcję turystyczną[3][4].
Pomimo tego, jedyną pracą rekonstrukcyjną do tego czasu było zburzenie części hotelowej zbudowanej na baterii oraz usunięcie roślinności[5]. Firma deweloperska stwierdziła, że jest zaangażowana w odbudowę baterii, pomimo wolnego tempa prac[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Stephen C. Spiteri: Military Architecture of the 100-ton Gun Batteries. MilitaryArchitecture.com, 2011-07-14. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-15)]. (ang.).
- ↑ Mario Farrugia: Fort Rinella and its Armstrong 100-Ton Gun. Vittoriosa: Heritage Books, 2002, s. 25–26. ISBN 99932-39-05-4. (ang.).
- ↑ Simonne Pace: Giving value to the invaluable. [w:] Times of Malta [on-line]. 2009-09-20. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-12)]. (ang.).
- ↑ Time to restore Sliema 19th century battery. [w:] Times of Malta [on-line]. 2011-05-27. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-22)]. (ang.).
- ↑ Patrick Cooke: Unrestored Cambridge fort branded ‘a shambles’. [w:] Times of Malta [on-line]. 2013-01-06. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-03)]. (ang.).
- ↑ Keith Micallef: Concerns over Fort Cambridge restoration. [w:] Times of Malta [on-line]. 2014-09-15. [dostęp 2017-01-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. (ang.).