Carolyn Shoemaker – Wikipedia, wolna encyklopedia

Carolyn Jean Spellmann Shoemaker
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

24 czerwca 1929
Gallup (Nowy Meksyk)

Data i miejsce śmierci

13 sierpnia 2021
Flagstaff (Arizona)

Zawód, zajęcie

astronom

Odkryte planetoidy: 378
(2459) Spellmann 11 czerwca 1980
(2511) Patterson 11 czerwca 1980
(2532) Sutton 9 października 1980
(2586) Matson 11 czerwca 1980
(2614) Torrence 11 czerwca 1980
(2686) Linda Susan 5 maja 1981
(2705) Wu 9 października 1980
(2742) Gibson 6 maja 1981
(2748) Patrick Gene 5 maja 1981
(2773) Brooks 6 maja 1981
(2834) Christy Carol 9 października 1980
(2891) McGetchin 18 czerwca 1980
(2906) Caltech 13 stycznia 1983
(2918) Salazar 9 października 1980
(2932) Kempchinsky 9 października 1980
(2982) Muriel 6 maja 1981
(3025) Higson[i] 20 sierpnia 1982
(3107) Weaver 5 maja 1981
(3161) Beadell 9 października 1980
(3194) Dorsey 27 maja 1982
(3199) Nefertiti[i] 13 września 1982
(3225) Hoag[i] 20 sierpnia 1982
(3270) Dudley[ii] 18 lutego 1982
(3285) Ruth Wolfe 5 listopada 1983
(3299) Hall 10 października 1980
(3317) Parys[i] 26 maja 1984
(3333) Schaber 9 października 1980
(3375) Amy 5 maja 1981
(3430) Bradfield 9 października 1980
(3553) Mera 14 maja 1985
(3554) Amun[i] 4 marca 1986
(3581) Alvarez 23 kwietnia 1985
(3640) Gostin 11 października 1985
(3671) Dionysus[i] 27 maja 1984
(3689) Yeates 5 maja 1981
(3700) Geowilliams[i] 23 października 1984
(3709) Polypoites 14 października 1985
(3777) McCauley 5 maja 1981
(3779) Kieffer 13 maja 1985
(3792) Preston 23 marca 1985
(3793) Leonteus 11 października 1985
(3794) Sthenelos 12 października 1985
(3837) Carr 6 maja 1981
(3840) Mimistrobell 9 października 1980
(3846) Hazel 9 października 1980
(3854) George[i] 13 marca 1983
(3873) Roddy 21 listopada 1984
(3880) Kaiserman[i] 21 listopada 1984
(3888) Hoyt 28 marca 1984
(3895) Earhart 23 lutego 1987
(3906) Chao 31 maja 1987
(3927) Feliciaplatt[i] 5 maja 1981
(3932) Edshay[iii] 27 września 1984
(3972) Richard 6 maja 1981
(3977) Maxine[i] 14 czerwca 1983
(3985) Raybatson 12 lutego 1985
(4029) Bridges[ii] 24 maja 1982
(4031) Mueller 12 lutego 1985
(4082) Swann 27 września 1984
(4083) Jody 12 lutego 1985
(4085) Weir 13 maja 1985
(4151) Alanhale[i] 24 kwietnia 1985
(4153) Roburnham 14 maja 1985
(4171) Carrasco 23 marca 1982
(4173) Thicksten 27 maja 1982
(4203) Brucato 26 marca 1985
(4204) Barsig 11 maja 1985
(4217) Engelhardt 24 stycznia 1988
(4251) Kavasch 11 maja 1985
(4253) Märker 11 października 1985
(4283) Stöffler 23 stycznia 1988
(4327) Ries 24 maja 1982
(4332) Milton 5 września 1983
(4340) Dence 4 maja 1986
(4341) Poseidon 29 maja 1987
(4348) Poulydamas 11 września 1988
(4368) Pillmore 5 maja 1981
(4379) Snelling[i] 13 sierpnia 1988
(4401) Aditi 14 października 1985
(4435) Holt 13 stycznia 1983
(4448) Phildavis 5 marca 1986
(4450) Pan[i] 25 września 1987
(4451) Grieve 9 maja 1988
(4487) Pocahontas 17 października 1987
(4503) Cleobulus 28 listopada 1989
(4531) Asaro 20 marca 1985
(4533) Orth 7 marca 1986
(4543) Phoinix 2 lutego 1989
(4569) Baerbel 15 kwietnia 1985
(4582) Hank 31 marca 1989
(4624) Stefani 23 marca 1982
(4666) Dietz 4 maja 1986
(4673) Bortle 8 czerwca 1988
(4707) Khryses 13 sierpnia 1988
(4708) Polydoros 11 września 1988
(4709) Ennomos 12 października 1988
(4736) Johnwood 13 stycznia 1983
(4765) Wasserburg 5 maja 1986
(4783) Wasson 12 stycznia 1983
(4791) Iphidamas 14 sierpnia 1988
(4792) Lykaon 10 września 1988
(4805) Asteropaios 13 listopada 1990
(4820) Fay 15 września 1985
(4826) Wilhelms 11 maja 1988
(4827) Dares 17 sierpnia 1988
(4828) Misenus 11 września 1988
(4829) Sergestus 10 września 1988
(4832) Palinurus 12 października 1988
(4833) Meges 8 stycznia 1989
(4834) Thoas 11 stycznia 1989
(4836) Medon 2 lutego 1989
(4856) Seaborg 11 czerwca 1983
(4857) Altgamia 29 marca 1984
(4867) Polites 27 września 1989
(4885) Grange 10 czerwca 1980
(4888) Doreen 5 maja 1981
(4898) Nishiizumi 19 marca 1988
(4899) Candace[i] 9 maja 1988
(4902) Thessandrus 9 stycznia 1989
(4946) Askalaphus[i] 21 stycznia 1988
(4947) Ninkasi 12 października 1988
(5023) Agapenor[i] 11 października 1985
(5027) Androgeos 21 stycznia 1988
(5028) Halaesus 23 stycznia 1988
(5029) Ireland[i] 24 stycznia 1988
(5052) Nancyruth[i] 23 października 1984
(5120) Bitias 13 października 1988
(5126) Achaemenides 1 lutego 1989
(5130) Ilioneus 30 września 1989
(5143) Heracles 7 listopada 1991
(5144) Achates 2 grudnia 1991
(5161) Wightman 9 października 1980
(5167) Joeharms[i] 11 kwietnia 1985
(5168) Jenner[i] 6 marca 1986
(5175) Ables[i] 4 listopada 1988
(5211) Stevenson[i] 8 lipca 1989
(5231) Verne 9 maja 1988
(5259) Epeigeus[i] 30 stycznia 1989
(5264) Telephus[i] 17 maja 1991
(5283) Pyrrhus 31 stycznia 1989
(5284) Orsilocus[i] 1 lutego 1989
(5285) Krethon[i] 9 marca 1989
(5317) Verolacqua 11 lutego 1983
(5325) Silver 12 maja 1988
(5381) Sekhmet 14 maja 1991
(5392) Parker 12 stycznia 1986
(5426) Sharp 16 lutego 1985
(5430) Luu[i] 12 maja 1988
(5436) Eumelos[i] 20 lutego 1990
(5457) Queen’s 9 października 1980
(5511) Cloanthus[i] 8 października 1988
(5547) Acadiau 11 czerwca 1980
(5551) Glikson[i] 24 stycznia 1982
(5579) Uhlherr[i] 11 maja 1988
(5632) Ingelehmann[i] 15 kwietnia 1993
(5637) Gyas[i] 10 września 1988
(5638) Deikoon[i] 10 października 1988
(5652) Amphimachus[i] 24 kwietnia 1992
(5670) Rosstaylor[i] 7 listopada 1985
(5720) Halweaver[i] 29 marca 1984
(5725) Nördlingen[i] 23 stycznia 1988
(5726) Rubin[i] 24 stycznia 1988
(5731) Zeus[i] 4 listopada 1988
(5765) Izett[i] 4 kwietnia 1986
(5799) Brewington 9 października 1980
(5852) Nanette[iv] 19 kwietnia 1991
(5863) Tara[i] 7 września 1983
(5869) Tanith 4 listopada 1988
(5899) Jedicke[i] 9 stycznia 1986
(5947) Bonnie[i] 21 marca 1985
(5953) Shelton[i] 25 kwietnia 1987
(5957) Irina[i] 11 maja 1988
(5967) Edithlevy 9 lutego 1991
(5999) Plescia[i] 23 kwietnia 1987
(6063) Jason[i] 27 maja 1984
(6078) Burt 10 października 1980
(6084) Bascom[i] 12 lutego 1985
(6087) Lupo[i] 19 marca 1988
(6179) Brett[i] 3 marca 1986
(6183) Viscome 26 września 1987
(6204) MacKenzie 6 maja 1981
(6239) Minos[i] 31 sierpnia 1989
(6282) Edwelda 9 października 1980
(6372) Walker[i] 13 maja 1985
(6376) Schamp[i] 29 maja 1987
(6398) Timhunter[i][iv] 10 lutego 1991
(6401) Roentgen[i][iv] 15 kwietnia 1991
(6436) Coco[i] 13 maja 1985
(6478) Gault[i] 12 maja 1988
(6485) Wendeesther[i][iv] 25 października 1990
(6510) Tarry[i] 23 lutego 1987
(6543) Senna[i] 11 października 1985
(6585) O’Keefe[i] 26 września 1984
(6635) Zuber[i] 26 września 1987
(6670) Wallach[iv] 4 czerwca 1994
(6740) Goff[i] 14 kwietnia 1993
(6898) Saint-Marys 8 czerwca 1988
(6901) Roybishop[i] 2 sierpnia 1989
(6909) Levison[i] 19 stycznia 1991
(6914) Becquerel[iv][v] 3 kwietnia 1992
(7051) Sean[i] 13 maja 1985
(7086) Bopp[i] 5 października 1991
(7088) Ishtar[i] 1 stycznia 1992
(7092) Cadmus[i] 4 czerwca 1992
(7112) Ghislaine[i] 3 kwietnia 1986
(7119) Hiera[i] 11 stycznia 1989
(7167) Laupheim[i] 12 października 1985
(7173) Sepkoski[i] 15 sierpnia 1988
(7344) Summerfield[iv] 4 czerwca 1992
(7480) Norwan[i] 1 sierpnia 1994
(7549) Woodard[i] 9 października 1980
(7560) Spudis[i] 10 stycznia 1986
(7749) Jackschmitt[i] 12 maja 1988
(7750) McEwen[i] 18 sierpnia 1988
(7756) Scientia[i] 27 marca 1990
(7778) Markrobinson[i] 17 kwietnia 1993
(7958) Leakey[i] 5 czerwca 1994
(8021) Walter[iv] 22 października 1990
(8034) Akka[i] 3 czerwca 1992
(8149) Ruff[i] 11 maja 1985
(8326) Paulkling[i] 6 maja 1981
(8327) Weihenmayer[i] 6 maja 1981
(8331) Dawkins[ii] 27 maja 1982
(8347) Lallaward[i] 21 kwietnia 1987
(8356) Wadhwa[i] 3 września 1989
(8358) Rickblakley[iv] 4 listopada 1989
(8373) Stephengould[i] 1 stycznia 1992
(8709) Kadlu[i] 14 maja 1994
(8804) Eliason[i] 5 maja 1981
(8817) Roytraver[i] 13 maja 1985
(9016) Henrymoore[i] 10 stycznia 1986
(9022) Drake[i] 14 sierpnia 1988
(9023) Mnesthus[i] 10 września 1988
(9070) Ensab[iv] 23 lipca 1993
(9082) Leonardmartin[i] 4 listopada 1994
(9083) Ramboehm[iv] 28 listopada 1994
(9165) Raup[i] 27 września 1987
(9172) Abhramu[i] 29 lipca 1989
(9277) Togashi[i] 9 października 1980
(9299) Vinceteri[i] 13 maja 1985
(9564) Jeffwynn[i] 26 września 1987
(9739) Powell 26 września 1987
(9744) Nielsen[i] 9 maja 1988
(9768) Stephenmaran[i] 5 kwietnia 1992
(10028) Bonus 5 maja 1981
(10041) Parkinson[i] 24 kwietnia 1985
(10044) Squyres[i] 15 września 1985
(10060) Amymilne[i] 12 kwietnia 1988
(10108) Tomlinson[i] 26 kwietnia 1992
(10283) Cromer 5 maja 1981
(10295) Hippolyta[i] 12 kwietnia 1988
(10332) Défi[iv] 13 maja 1991
(10346) Triathlon[iv] 2 kwietnia 1992
(10487) Danpeterson[i] 14 kwietnia 1985
(10563) Izhdubar[i] 19 listopada 1993
(10683) Carter[i] 10 czerwca 1980
(10739) Lowman[i] 12 maja 1988
(11006) Gilson[i] 9 października 1980
(11066) Sigurd[i] 9 lutego 1992
(11277) Ballard[i] 8 października 1988
(11311) Peleus[i] 10 grudnia 1993
(11548) Jerrylewis[iv] 25 listopada 1992
(11569) Virgilsmith[iv] 27 maja 1993
(11836) Eileen[i] 5 lutego 1986
(11911) Angel[iv] 4 czerwca 1992
(11941) Archinal[iv] 23 maja 1993
(12227) Penney[i] 11 października 1985
(12237) Coughlin[i] 23 kwietnia 1987
(12242) Koon[i] 18 sierpnia 1988
(12675) Chabot[i] 9 października 1980
(12680) Bogdanovich 6 maja 1981
(12714) Alkimos[i] 15 kwietnia 1991
(12753) Povenmire[i] 18 kwietnia 1993
(13057) Jorgensen[iv] 13 listopada 1990
(13062) Podarkes[i] 19 kwietnia 1991
(13111) Papacosmas[iv] 23 lipca 1993
(13123) Tyson[iv] 16 maja 1994
(13615) Manulis[iv] 28 listopada 1994
(13914) Galegant 11 czerwca 1980
(13915) Yalow[ii] 27 maja 1982
(13937) Roberthargraves[i] 2 sierpnia 1989
(14429) Coyne[iv] 3 grudnia 1991
(14827) Hypnos[i] 5 maja 1986
(14835) Holdridge[i] 26 listopada 1987
(15228) Ronmiller[i] 23 lutego 1987
(15276) Diebel[iv] 14 kwietnia 1991
(15294) Underwood[iv] 7 listopada 1991
(15304) Wikberg[i] 21 października 1992
(15318) Innsbruck 24 maja 1993
(15321) Donnadean[iv] 13 sierpnia 1993
(15779) Scottroberts[iv] 26 lipca 1993
(16452) Goldfinger[i] 28 września 1989
(16514) Stevelia[iv] 11 listopada 1990
(16641) Esteban[i] 16 sierpnia 1993
(16666) Liroma 7 grudnia 1993
(16669) Rionuevo[iv] 8 grudnia 1993
(17399) Andysanto[i] 6 września 1983
(17408) McAdams[i] 19 października 1987
(17493) Wildcat[iv] 31 grudnia 1991
(18368) Flandrau[iv] 15 kwietnia 1991
(18434) Mikesandras[iv] 12 marca 1994
(19140) Jansmit[i] 2 września 1989
(19173) Virginiaterése[i] 15 kwietnia 1991
(19243) Bunting[i] 10 lutego 1994
(19980) Barrysimon[iv] 22 listopada 1989
(20007) Marybrown[i] 7 czerwca 1991
(20037) Duke[i] 20 października 1992
(20084) Buckmaster[iv] 6 kwietnia 1994
(21062) Iasky[i] 13 maja 1991
(21148) Billramsey[i] 16 kwietnia 1993
(21149) Kenmitchell[i] 19 kwietnia 1993
(22294) Simmons[i] 28 września 1989
(22312) Kelly[iv] 14 kwietnia 1991
(22338) Janemojo[iv] 3 czerwca 1992
(23452) Drew[i] 18 sierpnia 1988
(24626) Astrowizard[i] 9 października 1980
(24643) MacCready[i] 28 września 1984
(24654) Fossett[i] 29 maja 1987
(24761) Ahau[i] 28 stycznia 1993
(24778) Nemsu[iv] 24 maja 1993
(24779) Presque Isle[iv] 23 lipca 1993
(26879) Haines[i] 9 lipca 1994
(27706) Strogen[i] 11 października 1985
(27711) Kirschvink[i] 4 listopada 1988
(27776) Cortland[iv] 25 lutego 1992
(27810) Daveturner[iv] 23 lipca 1993
(29133) Vargas[i] 29 maja 1987
(29137) Alanboss[i] 18 października 1987
(29146) McHone[i] 17 marca 1988
(29292) Conniewalker[iv] 24 maja 1993
(30767) Chriskraft[i] 6 listopada 1983
(30779) Sankt-Stephan[i] 17 października 1987
(30785) Greeley[i] 13 sierpnia 1988
(30786) Karkoschka[i] 18 sierpnia 1988
(30840) Jackalice[iv] 15 kwietnia 1991
(30844) Hukeller[i] 17 maja 1991
(30934) Bakerhansen 16 listopada 1993[iv]
(30935) Davasobel 8 stycznia 1994[iv]
(32776) Nriag[i] 29 maja 1987
(32890) Schwob[iv] 8 stycznia 1994
(32897) Curtharris[iv] 1 sierpnia 1994
(35056) Cullers[i] 28 września 1984
(37588) Lynnecox[iv] 15 kwietnia 1991
(37601) Vicjen[iv] 3 kwietnia 1992
(37609) LaVelle[i] 25 listopada 1992
(37655) Illapa[i] 1 sierpnia 1994
(43763) Russert[i] 30 maja 1987
(43793) Mackey[iv] 13 listopada 1990
(48416) Carmelita[i] 24 stycznia 1988
(48576) 1994 NN2 11 lipca 1994
(52266) Van Flandern[i] 10 stycznia 1986
(52384) Elenapanko 19 kwietnia 1993
(55758) 1991 XR 3 grudnia 1991
(65672) Merrick[i] 16 sierpnia 1988
(65688) 1990 VD8 13 listopada 1990
(73670) Kurthopf[i] 19 sierpnia 1982
(79117) Brydonejack[i] 16 sierpnia 1988
(85158) Phyllistrapp 7 października 1987
(85165) 1988 TV2 7 października 1988
(85194) 1991 TL2 5 października 1991
(85306) 1994 VL8 7 listopada 1994
(90777) 1993 XJ3 10 grudnia 1993
(99907) 1989 VA 2 listopada 1989
(100008) 1988 QZ 16 sierpnia 1988
(100015) 1989 SR7 28 września 1989
(100016) 1989 SD8 28 września 1989
(100045) 1991 TK1 5 października 1991
(100052) 1991 VP5 7 listopada 1991
(100085) 1992 UY4 25 października 1992
(129451) 1991 KD 18 maja 1991
(316650) 1987 UL 17 października 1987
(363012) 1988 PH4 14 sierpnia 1988
(368150) 1992 DC 26 lutego 1992
(393348) 1988 RO1 13 września 1988
(408751) 1987 SF3[i] 26 września 1987
(422637) 1985 WA 16 listopada 1985
(488450) 1994 JX 14 maja 1994
(612013) 1991 TF3 2 października 1991
  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb bc bd be bf bg bh bi bj bk bl bm bn bo bp bq br bs bt bu bv bw bx by bz ca cb cc cd ce cf cg ch ci cj ck cl cm cn co cp cq cr cs ct cu cv cw cx cy cz da db dc dd de df dg dh di dj dk dl dm dn do dp dq dr ds dt du dv dw dx dy dz ea eb ec ed ee ef eg eh ei ej ek el em en eo ep eq er es et eu ev ew ex ey ez fa fb fc fd fe ff fg fh fi fj fk fl fm fn wspólnie z E. Shoemakerem
  2. a b c d wspólnie z S. Busem
  3. wspólnie z M. Nolanem
  4. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av wspólnie z D. Levym
  5. wspólnie z H. Holtem

Carolyn Jean Spellmann Shoemaker (ur. 24 czerwca 1929 w Gallup, zm. 13 sierpnia 2021 we Flagstaff[1][2]) – amerykańska astronom. Zajęła się astronomią w wieku 51 lat, po wychowaniu trojga dzieci.

Odkryła 378 planetoid (158 samodzielnie oraz 220 wspólnie z innymi astronomami)[3], a także 32 komety (pobijając rekord największej liczby komet odkrytych przez pojedynczą osobę). Najsłynniejsza z nich to odkryta 24 marca 1993, wraz z mężem Eugene’em Shoemakerem i Davidem Levym, kometa Shoemaker-Levy 9.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Rozpoczęła karierę astronoma w roku 1980, szukając planetoid i komet o orbitach przecinających orbitę Ziemi w obserwatorium CaltechObserwatorium Palomar (korzystała z szerokokątnego teleskopu Schmidta o średnicy 46 cm). Uzyskała doktorat honoris causa Northern Arizona University (Flagstaff, Arizona). W 1996 otrzymała od NASA ‘Exceptional Scientific Achievement Medal’ (medal za wyjątkowe osiągnięcia naukowe). W roku 1998, razem z mężem, została uhonorowana medalem Jamesa Craiga Watsona.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Carolyn Shoemaker a rejoint son mari dans les étoiles (fr.)
  2. Alex Traub: Carolyn Shoemaker, Hunter of Comets and Asteroids, Dies at 92. [w:] The New York Times [on-line]. 2021-09-01. [dostęp 2022-08-29]. (ang.).
  3. Minor Planet Discoverers. [w:] Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-03-04. [dostęp 2018-03-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Mary G. Chapman: Carolyn Shoemaker. [w:] USGS Astrogeology Science Center [on-line]. 2002-05-17. [dostęp 2006-08-01]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-06-09)]. (ang.).