Dwór w Brodach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dwór w Brodach
Zabytek: nr rej. A-546/87 z 24 grudnia 1987 r.
i 1 grudnia 1995 r.
Ilustracja
Dwór w Brodach – front
Państwo

 Polska

Miejscowość

Brody

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

późnoklasyczny

Kondygnacje

dwukondygnacyjny

Rozpoczęcie budowy

1 poł. XIX w.

Pierwszy właściciel

Jan Kante Brandys

Kolejni właściciele

Rodzina Brandysów
Ludwik Hammerling
Związek Nauczycielstwa Polskiego
Kalwaryjska Wytwórnia Win
Zakłady Owocowo-Warzywnicze z Tymbarku

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Brodach”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Brodach”
Położenie na mapie powiatu wadowickiego
Mapa konturowa powiatu wadowickiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Brodach”
Położenie na mapie gminy Kalwaria Zebrzydowska
Mapa konturowa gminy Kalwaria Zebrzydowska, na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Brodach”
Ziemia49°52′00,235″N 19°41′53,070″E/49,866732 19,698075

Dwór w Brodach – zabytkowy dwór z 1. połowy XIX w., wybudowany przez Jana Kantego Brandysa – administratora majątków księcia Kazimierza Czartoryskiego. Znajduje się w Brodach w powiecie wadowickim.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
  • Po upadku powstania listopadowego mieścił się w nim punkt poczty obywatelskiej, ułatwiający przerzut emisariuszy i łączników z zagranicy.
  • Po upadku powstania listopadowego Józef Zaliwski i Jan Brandys planowali tu kolejne powstanie, w związku z tym Joachim Lelewel wysłał z Brukseli do Brodów swoich emisariuszy.
  • W 1923 negocjowany był tzw. pakt lanckoroński między stronnictwem Piast a Chrześcijańską Demokracją oraz Związkiem Ludowo-Narodowym, dzięki temu Wincenty Witos jako premier, utworzył nowy rząd[1].
  • Dwór stał się tematem prasowym w 2004 kiedy to nowy zarząd spółki „Brodvin” która to była jego właścicielem postanowił utworzyć na jego terenie średnią szkołę agroturystyczno-hotelarską, planowana też była budowa hotelu, niestety przez niegospodarność zarządu spółka zbankrutowała i jest obecnie w stanie upadłości a plany spełzły na niczym, wszelkie zabudowania łącznie z dworem niszczeją i są wystawione na sprzedaż.

Architektura

[edytuj | edytuj kod]
Schody i kominki wewnątrz dworu
Loggia

Późnoklasyczny, murowany z czterospadowym dachem, dwukondygnacyjny prostokątny budynek z trzema ryzalitami od przodu i dostawionym od strony północno-wschodniej skrzydłem z dobudówką po drugiej stronie parku. Budynek ma układ dwutraktowy, z sienią i drewnianymi, trójbiegowymi schodami.

Wnętrze zdobi enkaustyka, kondygnacje zwieńczone gzymsami. Od frontu środkowa ryzalita poprzedzona balkonem na czterech kolumnach, ryzalit wieńczy trójkątny fronton. W narożniku na pierwszym piętrze od strony południowo-zachodniej znajdują się loggia.

Właściciele

[edytuj | edytuj kod]
  • Rodzina Brandysów – 1. połowa XIX w. do końca I wojny światowej.
  • Ludwik Hammerling
  • Związek Nauczycielstwa Polskiego – zakupiony w latach trzydziestych.
  • Kalwaryjska Wytwórnia Win – od 1945.
  • Zakłady Owocowo-Warzywnicze z Tymbarku – od 1977.
  • Od grudnia 1999 – Spółka „Brodvin” – aktualnie w fazie upadłości.
  • Aktualnym właścicielem dworu (od 2014) jak i terenów w koło niego jest gmina Kalwaria Zebrzydowska.

Stan obecny

[edytuj | edytuj kod]
  • Obecnie ze względu na brak inwestorów, środków pieniężnych jak i wiele powodzi które nawiedziły gminę, m.in. w 1997, która dokonała spustoszenia również w parku przylegającym do dworku budynek niszczeje, straty wyrządzone przez wylewającą co roku pobliską rzekę Cedron mocno obniżyły atrakcyjność, jak i wartość budynku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]