Ewangeliści – Wikipedia, wolna encyklopedia

Św. Łukasz piszący Ewangelię. Nad nim widoczny jest jego atrybut – wół. Miniatura z ok. 800 r.
Czterej Ewangeliści, Jacob Jordaens

Ewangeliści – według tradycji chrześcijańskiej[1] autorzy czterech Ewangelii kanonicznych zawartych w Nowym Testamencie: Marek, Mateusz, Łukasz i Jan, uznani za świętych przez Kościoły katolicki, prawosławny, anglikański, ewangelicki, ormiański i koptyjski.

Autorów czterech Ewangelii kanonicznych zgodnie z naukami Papiasza, Ireneusza z Lyonu, Klemensa Aleksandryjskiego, Hipolita, Tertuliana i innych, nazywano ewangelistami od II wieku n.e.[2][3] Niektórzy współcześni uczeni podważają tradycyjne autorstwo tych ksiąg[4]. Często w sztuce przedstawiano ewangelistów jako ludzi siedzących przy pulpitach i piszących księgę oraz za pomocą symboli, które są ich atrybutami[5]:

  • Marek – lew
  • Mateusz – człowiek (również człowiek uskrzydlony)
  • Łukasz – wół
  • Jan – orzeł.

Układ graficzny w formie krzyża[6]:

orzeł
wół    lew

człowiek

Ewangelie apokryficzne

[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Por. wstępy do poszczególnych Ewangelii w Biblii Tysiąclecia
  2. Ewangelje. Encyklopedia kościelna, tom V, s. 143. [dostęp 2022-09-30].
  3. Starożytne wzmianki o autorstwie Czterech Ewangelii. [dostęp 2022-02-03].
  4. Np. Bart D. Ehrman, Nowy Testament: historyczne wprowadzenie do literatury wczesnochrześcijańskiej, Wydawnictwo CiS 2014, str. 98-100
  5. Ewangelje. Encyklopedia kościelna, tom V, s. 142. [dostęp 2022-09-30].
  6. Symbole Ewangelistów, „biblia.wiara.pl”, 17 grudnia 2005 [dostęp 2017-12-11].
  7. Zaginiona Ewangelia Judasza: fakty i fikcje, autorzy: Porter Stanley E. , Heath Gordon L.,Gordon L. Heath, str. 97-100

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]