Felicjan Lechnicki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Felicjan Kajetan Lechnicki
ilustracja
Felicjan Lechnicki (przed 1936)
Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1885
Serebryszcze

Data i miejsce śmierci

3 listopada 1963
Poznań

Poseł II i III kadencji Sejmu
oraz Senator IV i V kadencji Sejmu (II RP)
Okres

od 1928
do 1939

Przynależność polityczna

BBWR

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Felicjan Kajetan Lechnicki (ur. 7 sierpnia 1885 w Serebryszczach, zm. 3 listopada 1963 w Poznaniu) – polski działacz społeczny i rolniczy, ziemianin, polityk, poseł na Sejm i senator w II RP, członek Rady Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku[1], Prezes Zarządu Centralnego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych do 1935 roku[2], prezes Wojewódzkiego Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych w Lublinie[3], członek Rady Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej w 1930 roku[4], Przewodniczący Prezydium Okręgu Lubelskiego Obozu Zjednoczenia Narodowego (OZN) w 1938 roku[5].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wykształcenie

[edytuj | edytuj kod]

Z powodu udziału w strajku szkolnym podczas rewolucji w 1905 został wydalony z wilczym biletem z ostatniej klasy gimnazjum w Radomiu[6][7]. Maturę zdał eksternistycznie w Krakowie, później krótko studiował na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Ludwika i Maksymiliana w Monachium[6].

Działalność niepodległościowa, społeczna, praca

[edytuj | edytuj kod]

W czasie studiów w Krakowie był członkiem socjalistycznej „Spójni”[6].

Od 1912 roku prowadził gospodarstwo rodzinne w Serebryszczach.

W 1918 roku został członkiem Rady Stanu. Jesienią 1918 roku został wybrany na komisarza rządowego powiatu Chełm. Był równocześnie członkiem Sejmiku i Wydziału Powiatowego w Chełmie (1917–1939). W latach 1919–1929 prezesował Wojewódzkiemu Związkowi Kółek Rolniczych, w latach 1929–1933 był prezesem Wojewódzkiego TOKR (Towarzystwa Organizacji i Kółek Rolniczych) w Lublinie i członkiem Centralnego TOKR. Ponadto w latach 1933–1940 pełnił funkcję prezesa Lubelskiej Izby Rolniczej oraz pozostawał członkiem Komitetu Izb i Organizacji Rolniczych[8].

Działalność polityczna

[edytuj | edytuj kod]

Brał udział wraz z braćmi oraz Gustawem Orliczem-Dreszerem i Melchiorem Wańkowiczem w rozmowach z marszałkiem Józefem Piłsudskim z ramienia ruchu zetowego w majątku brata Zdzisława w Święcicy 6–7 czerwca 1925, które prawdopodobnie zakończyły się porozumieniem politycznym na rzecz zastąpienia ustroju parlamentarnego prezydenckim[9].

Od 1926 roku był członkiem zetowskiego Związku Patriotycznego (ZP), a następnie Związku Naprawy Rzeczypospolitej (ZNR).

W 1928 roku został posłem na Sejm II kadencji (1928–1930) – mandat uzyskał z listy nr 1 (BBWR) z okręgu miasto i powiat Lublin. W tej kadencji pracował w komisjach: administracji i robót publicznych. W 1930 roku został powtórnie wybrany posłem na Sejm III kadencji (1930–1935) – mandat uzyskał również z listy nr 1 (BBWR) w tym samym okręgu. W III kadencji pracował w komisjach budżetowej (zastępca przewodniczącego od 1931) i rolnej[8][10]. W II i III kadencji należał do klubu parlamentarnego BBWR[8]. Opowiadał się za ograniczeniem wolnego obrotu ziemią, połączeniem reformy rolnej z akcją osadniczą i udzielaniem rolnikom niskoprocentowego kredytu[11].

W 1935 roku został senatorem IV kadencji (1935–1938) z województwa lubelskiego[12]. W IV kadencji pracował w komisjach: budżetowej (1937–1938 był w niej referentem), gospodarczo-skarbowej, komunikacyjnej (zastępca przewodniczącego) i kontroli długów państwa (zastępca członka). Proponował likwidację obozu w Berezie Kartuskiej[13]. W 1938 roku ponownie został senatorem, V kadencji (1938–1939). Pracował w komisjach budżetowej (zastępca przewodniczącego), regulaminowej (zastępca przewodniczącego) i rolnej. W IV kadencji należał do Parlamentarnej Grupy Lubelskiej, a w V kadencji do klubu Obozu Zjednoczenia Narodowego[8].

Po wybuchu II wojny światowej i po wojnie

[edytuj | edytuj kod]

W czerwcu 1940 został razem z synem Klemensem aresztowany przez Niemców. Uzyskali zwolnienie dzięki staraniom miejscowej ludności[6][14].

Współpracował z Komendą Okręgu AK „Lublin”. Po wojnie, w latach 1946–1950, współorganizował Związek Plantatorów Przetwórczych Roślin Okopowych (w którym był później kierownikiem okręgu poznańskiego). Stworzył zespół redakcji miesięcznika „Poradnik Plantatora”. W 1951 zatrudnił się jako pracownik naukowy w Pracowni Paleobotanicznej Kierownictwa Badań nad Początkami Państwa Polskiego. Od 1953 pracował w tejże pracowni w Instytucie Historii Kultury Materialnej PAN[6].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był synem Felicjana (właściciela dóbr Święcica i Serebryszcze) i Marii z Sielskich[17]. Miał trzech braci przyrodnich (synów Felicjana seniora i jego drugiej żony, Marii z Hemplów):

Felicjan Kajetan ożenił się w 1909 roku z Anną z Bobińskich, koleżanką ze „Spójni”, z którą miał cztery córki (Jadwigę, Zofię, Marię i Teresę) oraz syna Klemensa Felicjana (1918–1944) – poetę, publicystę, lotnika Dywizjonu 300, jednego z liderów konspiracji wojskowej przeciwko rządowi gen. Władysława Sikorskiego[23], zestrzelonego 1 sierpnia 1944 roku nad Francją, pochowanego na cmentarzu w Normandii. Jego wnukiem jest Antoni Kroh[24], syn Zofii.

Felicjan Kajetan Lechnicki zmarł w Poznaniu. Został pochowany 7 listopada 1963 na cmentarzu na Junikowie w Poznaniu (pole 9 kwatera 2-4-2)[25].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Leszek Śliwiński, Ogólnopolska reprezentacja powiatowych związków komunalnych w II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2013, s. 254.
  2. Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Warszawie za 1934/5 Rok, Warszawa 1935, s. 16.
  3. Sprawozdanie Centralnego Towarzystwa Organizacyj i Kółek Rolniczych w Warszawie za 1934/5 Rok, Warszawa 1935, s. 17.
  4. Głos Gminy Wiejskiej: czasopismo poświęcone sprawom samorządu gminnego: organ Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej 1930.02.15 R.6 Nr3, s. 10.
  5. Emil Horoch, Grupa kierownicza Obozu. Zjednoczenia Narodowego na. Lubelszczyźnie, w: Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio F, Historia Vol. 54/55, 1999/2000 s. 433-437 s. 436.
  6. a b c d e f g Zofia Dłużewska-Kańska: Lechnicki Felicjan. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 16: Kubacz Franciszek – Legatowicz Ignacy Piotr. Wrocław – Warszawa – Kraków: Polska Akademia Nauk – Instytut Historii – Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1971, s. 597–598., reprint wydany przez Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa, 1989, ISBN 83-04-03291-0
  7. Waingertner 2010 ↓, s. 260.
  8. a b c d e f Biblioteka sejmowa – Parlamentarzyści RP – Felicjan Lechnicki. [dostęp 2012-05-20].
  9. Waingertner 2010 ↓, s. 263.
  10. Waingertner 2010 ↓, s. 267.
  11. Waingertner 2010 ↓, s. 267–268.
  12. Scriptor (opr.): Sejm i Senat 1935–1938 IV kadencja. Warszawa: nakładem Księgarni F. Hoesicka, 1936, s. 380.
  13. Waingertner 2010 ↓, s. 268.
  14. Waingertner 2010 ↓, s. 272–273.
  15. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  16. M.P. 1928 r. nr 11, poz. 11 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  17. a b Felicjan Lechnicki w Wielkiej Genealogii Minakowskiego. [dostęp 2012-05-20].
  18. Waingertner 2010 ↓, s. 261–262.
  19. Waingertner 2010 ↓, s. 266.
  20. Waingertner 2010 ↓, s. 262.
  21. Waingertner 2010 ↓, s. 268–271.
  22. Waingertner 2010 ↓, s. 272.
  23. Sęp-Szarzyński 1959 ↓, s. 94–96, 101, 111.
  24. Antoni Kroh, Starorzecza, Iskry, Warszawa, 2010
  25. Plan Poznania - Cmentarze [online], www.poznan.pl [dostęp 2022-05-14].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]