Góra Zamkowa (Pogórze Izerskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ten artykuł dotyczy wzniesienia w Górach Izerskich. Zobacz też: inne wzniesienia o tej nazwie.

Góra Zamkowa

Góra Zamkowa, widok od strony wschodniej
Państwo	Polska
Pasmo	Sudety Zachodnie Pogórze Izerskie
Wysokość	384[1] m n.p.m.
Położenie na mapie Sudetów Góra Zamkowa
51°01′02″N 15°39′47″E/51,017222 15,663056

Góra Zamkowa – wzniesienie o wysokości 384 m n.p.m., w południowo-zachodniej Polsce w Sudetach Zachodnich na Pogórzu Izerskim.

Wzniesienie położone w południowo-wschodniej części Pogórza Izerskiego, około 0,8 km, na zachód od centrum miejscowości Wleń i 1,3  km na południowy wschód od miejscowości Łupki^[2].

Wzniesienie to wygasły wulkan w kształcie wydłużonej kopuły o spłaszczonej powierzchni szczytowej i nieregularnych zboczach z niewielkim mało wykształconym szczytem. Rozciąga się na kierunku SW-NE. Charakteryzujące się nieregularną rzeźbą, urozmaiconym ukształtowaniem z wyraźnie podkreślonym dość stromo opadającym do Doliny Bobru północno-wschodnim zboczem. Południowo-zachodnie zbocze łagodnie opada w stronę wzniesienia Gniazdo, od którego oddzielone jest niewielkim siodłem. Wzniesienie wyraźnie wydzielają doliny rzek: od północy dolina Jamnej a od wschodu i południa dolina Bobru. Wzniesienie położone jest w granicach Parku Krajobrazowego Doliny Bobru^[1] oraz obszaru Natura 2000. Wierzchowina i wschodnie zbocze wzniesienia położone jest na obszarze rezerwatu przyrody „Góra Zamkowa”. U podnóża wzniesienia, po wschodniej stronie, położona jest miejscowość Wleń. Położenie wzniesienia, kształt i wyraźnie podkreślona część szczytowa z basztą zamkową czynią wzniesienie rozpoznawalnym w terenie.

Wzniesienie w całości zbudowane z bazaltu^[1]. W strefie pod szczytowej wzniesienia występują tzw. diabazowe lawy poduszkowe z początku ery paleozoicznej ułożonych jedna na drugiej^[1]. Lawy te powstały w wyniku podwodnej erupcji wulkanu. Zastygając na dnie morza przybierały postać buł. Zbocza wzniesienia pokrywa warstwa młodszych osadów z okresu zlodowaceń plejstoceńskich^[1].

Wierzchowina i północno-wschodnie zbocze wzniesienia porośnięta jest lasem liściastym. Drzewostan tworzą gatunki bardzo rzadkie w kraju i zagrożone w Europie siedlisko przyrodnicze, stokowe jaworzyny i lasy lipowo-klonowe, którym towarzyszą na niewielkich powierzchniach kwaśna buczyna i grąd^[1]. Runo jest dobrze wykształcone. Wśród roślin występujących w runie rośnie kilka gatunków chronionych: paprotnik kolczysty, ułudka leśna, lilia złotogłów, parzydło leśne, bluszcz pospolity i czosnek niedźwiedzi^[1]. Flora obszaru wzniesienia obejmuje łącznie 161 gatunków. Niewielką część południowego zbocza w środkowej części zajmują zabudowania pałacu Lenno i osady Wleński Gródek, pozostałą część zajmują łąki, nieużytki i pastwiska^[1].

• Na zamkowym wzgórzu stoi pomnik barona von Grunfelda, wykonany przez Johanna Gottfrieda Schadow, twórcę m.in. kwadrygi na Bramie Brandenburskiej^[1].
• Na zboczu wzniesienia przy zielonym szlaku stoi zabytkowy krzyż pojednania, na którym są dwa wypukłe wzory narzędzi: sztylet i topór^[3][4],

Przez szczyt wzniesienia prowadzą szlaki turystyczne^[5]:

• – przechodzący przez szczyt,
• – Szlak Zamków Piastowskich prowadzący południowym zboczem wzniesienia.

Szczyt wzniesienia stanowi punkt widokowy a z odremontowanej baszty zamkowej, udostępnionej dla turystów, przy pięknej pogodzie można było podziwiać pasmo Karkonoszy a także Dolinę Bobru, Wleń, panoramę, Gór Kaczawskich i Pogórza Izerskiego. Na szczyt można dojść ścieżką od strony południowej z Wlenia. W partii szczytowej wzniesienia znajdują się zabytkowe obiekty: Gródek „Lenno” wraz z kaplicą p.w. św. Jadwigi, ruina zamku „Lenno” z baszta widokową, zespół pałacowy „Wleński Gródek” z pałacem, pawilonem ogrodowym i gołębnikiem, oraz park przypałacowy.

• Pogórze Izerskie. Słownik geografii turystycznej Sudetów, pod red. Marka Staffy, tom 2 (M-Ż), Wrocław 2003, ISBN 83-85773-60-6, ss. 423–431
• Góry i Pogórze Kaczawskie, mapa, skala 1:40.000, wyd. Wydawnictwo Turystyczne Plan, Jelenia Góra, 2004, wyd. II, ISBN 83-88049-02-X