Gąsówka bladoniebieskawa – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gąsówka bladoniebieskawa
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

incertae sedis

Rodzaj

gąsówka

Gatunek

gąsówka bladoniebieskawa

Nazwa systematyczna
Lepista glaucocana (Bres.) Singer
Lilloa 22: 193 (1951)

Gąsówka bladoniebieskawa (Lepista glaucocana (Schumach.) Singer) – gatunek grzybów należący do rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Lepista, Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1881 r. G. Bresàdola jako Tricholoma glaucocanum, do rodzaju Lepista przeniósł go Singer w 1951 r.[1]

Synonimy[2]:

  • Clitocybe glaucocana (Bres.) H.E. Bigelow & A.H. Sm. 1969
  • Gyrophila nuda var. glaucocana (Bres.) Quél. 1886
  • Lepista nuda var. glaucocana (Bres.) Krieglst. 1991
  • Rhodopaxillus glaucocanus (Bres.) Métrod 1943
  • Tricholoma glaucocanum Bres. 1881
  • Tricholoma glaucocanum Bres. 1881 var. glaucocanum
  • Tricholoma glaucocanum var. villii Ricken ex Ade 1923
  • Tricholoma nudum var. glaucocanum (Bres.) L. Corb. 1929

Stanisław Domański opisywał ten gatunek pod nazwą różanka naga odmiana błękitnosiwa. Obecną nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Higrofaniczny. Średnica 4–12 cm, wyjątkowo do 16 cm. Początkowo wypukły, potem płaski. Powierzchnia naga, gładka, barwy różowo-fioletowej.

Blaszki

Bardzo gęste, przy trzonie zaokrąglone, wolne, łatwo oddzielające się od kapelusza. Barwa biaława do jasno różowo-fioletowej

Trzon

Wysokość 5–10 cm, grubość 1–3 cm, cylindryczny, pełny, sprężysty. Powierzchnia włóknista, o barwie białawej, w dolnej części zazwyczaj pokryta biała grzybnią.

Miąższ

Wodnisty, gruby, biały z lekkim różowym odcieniem. Zapach nieprzyjemny, stęchły

Wysyp zarodników

Jasnoróżowy.

Występowanie i siedlisko

[edytuj | edytuj kod]

Gąsówka bladoniebieskawa występuje w Ameryce Północnej, Europie i Azji. W tej ostatniej podano jej występowanie tylko w Mongolii i Korei[4]. Na terenie Polski do 2003 r. w piśmiennictwie naukowym podano tylko 3 stanowiska[3].

Rośnie na ziemi w lasach liściastych i mieszanych. Owocniki wytwarza od września do października[3].

Znaczenie

[edytuj | edytuj kod]

Saprotrof[3]. Według niektórych autorów jest grzybem niejadalnym – zarówno ze względu na nieprzyjemny zapach, jak i z uwagi na niebezpieczeństwo pomylenia z trującymi zasłonakami (Cortinarius)[5]. W Rosji jednak uważana jest za grzyb jadalny[6].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Podobna jest gąsówka fioletowawa (Lepista nuda). Jeszcze do niedawna gąsówka bladoniebieskawa uważana była tylko za jej odmianę. Podobna jest także gąsówka brudnofioletowa (Lepista sordida).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2020-05-13]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2016-10-29]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2016-10-29].
  5. Andreas Gminder: Atlas grzybów. Jak bezbłędnie oznaczać 340 gatunków grzybów Europy Środkowej. Warszawa: Weltbild, 2011. ISBN 978-83-258-0588-3.
  6. Eric Boa: Wild edible fungi: A global overview of their use and importance to people. FAO, 2004, seria: Non-wood Forest Products 17. ISBN 92-5-105157-7.