Hagenbachia – Wikipedia, wolna encyklopedia

*Hagenbachia*
	; Hagenbachia brasiliensis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	szparagowate
Rodzaj	Hagenbachia
	Nazwa systematyczna
	Hagenbachia C. G. D. Nees et C. F. P. Martius; Nova Acta Phys.-Med. Acad. Caes. Leop.-Carol. Nat. Cur. 11: 18 (1823)
	Typ nomenklatoryczny
	Hagenbachia brasiliensis Nees & Martius
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hagenbachia Nees et Mart. – rodzaj roślin z rodziny szparagowatych. Obejmuje 6 gatunków występujących w Ameryce Środkowej i Ameryce Południowej, na obszarze Boliwii, Brazylii, Ekwadoru, Kolumbii, Kostaryki, Panamy i Paragwaju^[4]. Rośliny z tego rodzaju zasiedlają formacje trawiaste, caatinga, lasy deszczowe, lasy górskie i lasy mgliste^[5].

Nazwa naukowa rodzaju honoruje Karla Friedricha Hagenbacha, żyjącego w latach 1771–1849 szwajcarskiego botanika i anatoma^[6].

Morfologia

Pędy: Krótkie kłącze, z którego wyrastają mięsiste, ale nigdy bulwiaste korzenie^[5].

Liście: Liście odziomkowe równowąskie, wąsko eliptyczne do wąsko podługowatych, niekiedy sierpowate, całobrzegie, ogryzione lub rzadko ząbkowane^[5]. Głąbiki nagie lub z 1–4 zredukowanymi liśćmi łodygowymi^[5].

Kwiaty: Drobne, białe, zebrane w groniasty lub wiechowaty kwiatostan z kilkoma kwiatami wyrastającymi z każdego węzła. Każdy kwiat wsparty jest przysadką. Szypułki zwykle członowane pośrodku lub poniżej. Listki okwiatu wąsko podługowate do wąsko eliptycznych, nieskręcające się po przekwitnięciu. Nitki pręcików równowąskie do wąsko szydłowatych, rzadko maczugowate, gładkie do brodawkowatych. Pylniki skierowane do wewnątrz, osadzone grzbietowo blisko nasady, niekiedy obrotne. Zalążnia z 2–6 anatropowymi zalążkami w każdej komorze^[5].

Owoce: Małe torebki, pękające komorowo, płytko trójklapowane, szersze niż dłuższe. Nasiona czarne, nieregularnie ściśnięte i pofałdowane^[5].

Gatunki podobne: Rośliny z rodzaju Echeandia, które wytwarzają bulwy korzeniowe, mają większe kwiaty i 8 lub więcej zalążków w każdej komorze zalążni^[5].

Pozycja systematyczna: Rodzaj z plemienia Anthericeae w podrodzinie agawowych Agavoideae w obrębie rodziny szparagowatych Asparagaceae^[7]^[5]. Historycznie zaliczany do rodzin hemodorowatych, liliowatych i pajęcznicowatych (Anthericaceae)^[8].

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
↑ ^a ^b Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
↑ ^a ^b Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Robert William Cruden. Hagenbachia, a misplaced genus of New World Liliaceae. „Nordic Journal of Botany”. 7 (3), s. 255–260, 1987-06. DOI: 10.1111/j.1756-1051.1987.tb00938.x.
↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008. ISBN 978-0-511-47376-0.
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-10-12]. (ang.).
↑ Robert William Cruden, Paul J. M. Maas, Hiltje Maas‐van de Kamer. Hagenbachia (Liliaceae): Reexamination of its familial placement, its authors, the lectotype, and other collections. „Taxon”. 40 (3), s. 445–452, 1991-08. DOI: 10.2307/1223223.