Herb Mińska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Herb Mińska
Ilustracja
Typ herbu

miejski

Projektant

M. M. Jełinskaja, R. S. Żauniarkiewicz, S. Ja. Rassadzin

Wprowadzony

12 stycznia 1591[1][2]

Ostatnie zmiany

27 marca 2001 (wizualne)[3]
23 lipca 2012 (prawne)[4]

Herb Mińska – jeden z symboli miejskich Mińska[5].

Opis herbu

[edytuj | edytuj kod]
Odrys pieczęci Mińska z 1591 r.

Opis oficjalny

[edytuj | edytuj kod]

Герб города Минска представляет собой барочный щит, в голубом поле которого изображены Божья Матерь на серебряном облаке в красно-синих одеждах, два ангела и два херувима.

Решение Минского городского Совета депутатов от 27 марта 2001 г. №160 "Об утверждении Положения о гербе города Минска и Положения о флаге города Минска"

Po przetłumaczeniu:

Herb miasta Mińska przedstawia barokową tarczę, w polu błękitnym przedstawione są Matka Boża na srebrnym obłoku w czerwono-granatowych szatach, dwa anioły i dwa cherubiny.

Decyzja Rady Deputowanych Miasta Mińska nr 160 z dnia 27 marca 2001 r. „O zatwierdzeniu Regulaminu w sprawie herbu miasta Mińska i Regulaminu w sprawie flagi miasta Mińska”

Opis polski

[edytuj | edytuj kod]

Stosując się do zasad polskiego blazonowania, opis brzmi następująco:

Tarcza barokowa. W polu błękitnym stojąca na obłoku srebrnym postać Matki Bożej w szatach czerwono-błękitnych, wokół dwa anioły i dwa cherubiny.

Symbolika

[edytuj | edytuj kod]

Herb przedstawia Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny[3]. Na pieczęci z 1770 roku wyjątkowo widnieje Koronacja Matki Boskiej, jednak otok wciąż mówi o wniebowstąpieniu (sigil. assumptionis)[6][7].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Nowożytność

[edytuj | edytuj kod]

Mińsk jest jednym z 21 miast Białorusi, które mają herb od XVI wieku[8]. Herb został nadany 12 stycznia 1591 roku przez Zygmunta III Wazę[1], jednak oryginalny dokument nie zachował się[9]. Według legendy, ikona Matki Bożej Mińskiej przypłynęła w okolicach 13-26 sierpnia 1500 r.[10] do Mińska w górę rzeki Świsłocz ze złupionego przez Tatarów Kijowa[11]. Informację tę podaję jednak dopiero w 1781 Ignacy Stebelski, jest to najstarszy znany przekaz legendy. Źródła dotyczące legendy, na których opierał się Stebelski (m.in. opis hieromnicha Jana Olszewskiego, żyjącego na przełomie XVII i XVIII wieku) są zaginione[12].

Od końca XVI wieku pojawiło się kilkanaście wersji herbu. Pieczęć z 1770 roku przedstawia Koronację Matki Boskiej, a zamiast aniołów i cherubinów widnieje nad Maryją Trójca Święta. Z kolei na pieczęci sądów apelacyjnych z 1791 roku Matka Boża nie stoi na obłoku, a siedzi, zaś pod nią znajduje się Pogoń[6].

Zabory

[edytuj | edytuj kod]
Herb Mińska pod zaborem rosyjskim.
Herb guberni mińskiej.

Mińsk znalazł się w zaborze rosyjskim po II rozbiorze Polski w 1793. 22 stycznia 1796 roku zatwierdzono nowy herb Mińska – tarczę z Matką Bożą i sześcioma aniołami trzymał dwugłowy orzeł, symbol Imperium Rosyjskiego[7]. Co ciekawe, na jednej z wersji Matka Boża ma suknię z krynoliną[12].

W II połowie XIX wieku pojawił się nowy projekt herbu Mińska: w polu złotym trzy fale błękitne. Ostatecznie projekt został użyty jako herb guberni mińskiej[7].

Współczesność

[edytuj | edytuj kod]
Herb Mińska na koszulce Kanstancina Zacharau.
Herb Mińska na rękawie koszulki Ołeksandra Materuchina.

W czasie przynależności Mińska do Związku Radzieckiego nie używano herbu[11]. Dopiero 5 września 1991 roku, 400 lat od nadania herbu Mińskowi, rada miejska podjęła decyzję o powrocie do historycznego herbu[6][7]. Pod kierownictwem Siergieja Rassadzina powołano komisję, która zajęła się historycznym herbem stolicy Białorusi. Przestudiowano ponad dziesięć zachowanych pieczęci, w tym m.in. jedną z 1591, która stała się podstawą obecnego herbu. W laboratorium zarejestrowano niedostrzegane wcześniej elementy, takie jak układ rąk aniołów czy twarz Matki Bożej[12].

Wykonany herb został uchwalony przez radę miejską 27 marca 2001 roku, a 23 lipca 2012 roku zatwierdzono herb dekretem prezydenta[7].

Pieczęć wykorzystała m.in. Tarpieda Mińsk[13], a Junost' Mińsk wykorzystał w swoim logo herb. Pierwotnie użyto go w logo niezmienionej formie, później uproszczono herb[a].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]
  1. Por. stare logo i obecne logo klubu Junost' Mińsk [dostęp 2021-08-15].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Anatolʹ. Tsitoŭ, Heralʹdyka belaruskikh mestaŭ : XVI-pachatak XX st., Minsk: Polymi︠a︡, 1998, s. 53, ISBN 985-07-0131-5, OCLC 40093513 [dostęp 2021-08-05].
  2. Решение Минского городского Совета депутатов от 5 сентября 1991 г. №167 "Аб гербе г.Мiнска i аб вяртаннi гораду яго гiстарычнай назвы Менск" [online], web.archive.org, 27 października 2007 [dostęp 2021-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-27].
  3. a b Об утверждении Положения о гербе города Минска и Положения о флаге города Минска [online], pravo.levonevsky.org [dostęp 2021-08-05].
  4. Символика [online], Минский городской исполнительный комитет [dostęp 2021-08-15] (ros.).
  5. г. Мінск – Афіцыйныя геральдычныя сімвалы Рэспублікі Беларусь [online] [dostęp 2021-08-15] (biał.).
  6. a b c Городской герб [online], Минск старый и новый [dostęp 2021-08-15] (ros.).
  7. a b c d e г. Минск [online], heraldicum.ru [dostęp 2021-08-15].
  8. Alfred Znamierowski: Wielka księga heraldyki. Warszawa: Świat Książki, 2008, s. 243. ISBN 978-83-247-0100-1. OCLC 297812119.
  9. GeraldikaBY, Герб города Минск | Геральдика, „Геральдика”, 9 sierpnia 2013 [dostęp 2021-08-05] (ros.).
  10. Каштоўнасці мінуўшчыны 1 [online], web.archive.org, 5 lutego 2008 [dostęp 2021-08-05] [zarchiwizowane z adresu 2008-02-05].
  11. a b Sputnik Беларусь, История герба Минска: 430 лет вопреки различным редакциям [online], Sputnik Беларусь, 2021 [dostęp 2021-08-15] (ros.).
  12. a b c Дмитрий Исайчук, Графической основой для герба Минска стала миниатюра неизвестного мастера XVI в. [online], «Минск-Новости», 11 września 2014 [dostęp 2021-08-15] (ros.).
  13. РАДЫЁ РАЦЫЯ, Стылёвая фотасэсія і пячатка 1591 г. на форме Тарпеда Менск [online], БЕЛАРУСКАЕ РАДЫЁ РАЦЫЯ, 27 kwietnia 2018 [dostęp 2021-08-04] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Anatolʹ. Tsitoŭ, Heralʹdyka belaruskikh mestaŭ : XVI-pachatak XX st., Minsk: Polymi︠a︡, 1998, ISBN 985-07-0131-5, OCLC 40093513 [dostęp 2021-08-15].
  • V. S. Semeni︠a︡koŭ i inni, Pami︠a︡tsʹ : Minsk : u 4 knihakh, Minsk: Belta, 2001–2007, ISBN 985-11-0381-0, OCLC 54614084 [dostęp 2021-08-06].
  • Alfred Znamierowski, Wielka księga heraldyki, Warszawa: Świat Książki, 2008, ISBN 978-83-247-0100-1, OCLC 297812119 [dostęp 2021-08-15].