Iosif Szkłowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Iosif Szkłowski

Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1916 Głuchów
Data i miejsce śmierci	1 marca 1985 Moskwa
Zawód, zajęcie	astrofizyk, radioastronom
Alma Mater	Uniwersytet Moskiewski
Uczelnia	Uniwersytet Moskiewski
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Iosif (Józef) Samuiłowicz Szkłowski (Ио́сиф Самуи́лович Шкло́вский, ur. 1 lipca 1916 w Głuchowie, zm. 3 marca 1985 w Moskwie) – radziecki astrofizyk i radioastronom; był członkiem korespondentem Akademii Nauk ZSRR, członkiem zagranicznym Narodowej Akademii Nauk (USA), Amerykańskiej Akademii Sztuk i Nauk, Królewskiego Towarzystwa Astronomicznego Wielkiej Brytanii^[1].

Po ukończeniu Wydziału Fizyki Uniwersytetu Moskiewskiego i odbyciu aspirantury na tym wydziale od 1938 roku pracował w Instytucie Astronomii tegoż uniwersytetu. Od 1968 roku był kierownikiem oddziału astrofizyki w Instytucie Badań Kosmicznych w Moskwie^[2].

Specjalizował się w astrofizyce, radioastronomii. Zajmował się naturą supernowych, badaniem promieniowania kosmicznego i korony słonecznej. Do największych jego osiągnięć należy opracowanie teorii jonizacji korony słonecznej, badania nad promieniowaniem radiowym Galaktyki oraz nad pochodzeniem promieni kosmicznych^[2]. Wykazał, że promieniowanie pochodzące z Mgławicy Kraba jest synchrotronowe. Zasugerował też, że wybuchy supernowych w odległościach bliższych niż 300 lat świetlnych od Słońca mogły być odpowiedzialne za niektóre z masowych wyginięć na Ziemi. Przez wiele lat był entuzjastą poszukiwań cywilizacji pozaziemskich. Pod koniec życia uznał, że jesteśmy sami w kosmosie, a jego nasłuch jest stratą czasu i pieniędzy. O ile można podejrzewać, że w wielu rejonach kosmosu mogą występować najprostsze formy życia, na przykład bakterie, o tyle rozwinięcie się poza Ziemią wyższych organizmów wydaje się mało prawdopodobne^[3][4].

W 1960 otrzymał Nagrodę Leninowską, w 1972 – Złoty Medal Catherine Wolfe Bruce, obydwa wyróżnienia za całokształt pracy naukowej^[1][5]. Na jego cześć nazwano planetoidę (2849) Shklovskij^[6] oraz krater na księżycu Marsa Fobosie^[7]. Jego ironiczną książkę, Pięć miliardów butelek wódki do Księżyca: Opowieści o radzieckich naukowcach, wydano pośmiertnie w 1991 roku.

• I.S. Shklovsky: Cosmic Radio Waves, Cambridge, Harvard University Press, 1960
• I.S. Shklovsky: Вселенная, жизнь, разум, Akademia Nauk ZSRR, Moskwa 1962 (wydanie polskie: Wszechświat, życie, myśl, PWN, Seria wydawnicza: "Biblioteka Problemów" tom 84, przekład Zbigniew Jethon, Warszawa 1965),
• I.S. Shklovsky: Physics of the Solar Corona, Pergamon Press, Oxford, UK, 1965
• I.S. Shklovsky, C. Sagan: Intelligent Life in the Universe, Holden-Day, San Francisco 1966
• I.S. Shklovskii, Supernovae, New York: Wiley, 1968
• I.S. Shklovsky: Звезды: их рождение, жизнь и смерть Moskwa «Наука», 1975 (wydanie polskie: Życie gwiazd "Złota Seria" - Wiedza Powszechna, Warszawa 1982 przekład Tomasz Kwast, ISBN 83-214-0277-1)
• I.S. Shklovsky: Stars: Their Birth, Life, Death, San Francisco, 1978, ISBN 0-7167-0024-7
• I.S. Shklovsky: Five Billion Vodka Bottles to the Moon: Tales of a Soviet Scientist, W.W. Norton & Company, 1991, ISBN 978-0-393-02990-1