Język jin – Wikipedia, wolna encyklopedia

晋语
晉語
jinyǔ
Obszar

Chińska Republika Ludowa

Liczba mówiących

ok. 45 milionów

Pismo/alfabet

pismo chińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Ethnologue 6a żywy
Kody języka
ISO 639-1 zh
ISO 639-2 chi
ISO 639-3 cjy
IETF cjy
Glottolog jiny1235
Ethnologue cjy
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.
Prowincja Shanxi

Język jin (chiń. upr. 晋语; chiń. trad. 晉語; pinyin jìnyǔ) lub jinyu – jeden z wielu dialektów języka chińskiego, używany w północnej części Chin. Jego położenie w wykazie języków używanych w Chinach jest dyskutowane: jedni językoznawcy mówią, że jest to dialekt języka mandaryńskiego, zaś inni plasują go jako pełnoprawny język.

Język jin jest używany w Chinach w prowincji Shanxi oraz Mongolii Wewnętrznej i jej okolicach. Łącznie mówi nim 45 milionów osób, daje mu 22 miejsce w rankingu najpopularniejszych języków świata. Jin funkcjonuje wyłącznie jako język potoczny, używany tylko w mowie.

Język jin bardzo się różni od języków używanych w okolicach jego obszaru występowania, dzięki czemu językoznawcy nadali mu status języka (choć ciągle istnieją dyskusje na ten temat). Ma to związek z geograficzną izolacją prowincji Shanxi – jest to płaskowyż ze wszystkich stron otoczony górami.

Gramatyka

[edytuj | edytuj kod]

W przeciwieństwie do standardowego języka mandaryńskiego, w jin stosuje się końcowe zwarcia krtaniowe. Inną ważną rzeczą w języku jin jest to, że nie ma tam ustalonych zasad co do zmiany tonów w złożeniach (sandhi), odmiennie niż w mandaryńskim. Ton zmienia się w zależności od szyku zdania i jest to swego rodzaju odmiana wyrazu.

W języku jin stosuje się także prefiksy takie jak 圪 (ka), 忽 (xa), lub 入 (za), które dodaje się do wyrazów w zależności od sytuacji lub położenia wyrazu w zdaniu. W niektórych wyrazach dodanie takiego prefiksu całkowicie zmienia znaczenie słowa, np. sam znak 鬼 oznacza duch, ale już z prefiksem, 入鬼 oznacza wygłupiać się.

Język jin posiada dużą liczbę zaimków wskazujących, używanych w zależności od kontekstu sytuacyjnego.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]