French
DeutschJęzyki bantu H – Wikipedia, wolna encyklopedia
Języki bantu H – grupa języków bantu wydzielonych ze względów bardziej geograficznych niż genetycznych przez Malcolma Guthriego, używanych w Angoli, Kongo i Demokratycznej Republice Konga[1].
Klasyfikacja
[edytuj | edytuj kod]Poniżej przedstawiono klasyfikację języków bantu H według Guthriego[2][3] zaktualizowaną przez J.F. Maho[4][5][a]. Klasyfikacja Ethnologue bazuje na klasyfikacji Guthriego, jednak odbiega od niej znacznie, m.in. stosuje inny kod – trzyliterowy oparty na ISO 639 i inaczej grupuje języki[6][7].
H10 Języki kikongo
[edytuj | edytuj kod]- H11 beembe, włączając keenge
- H111 hangala – ghaangala
- H112 kamba-doondo
- H12 vili – civili
- H13 kunyi
- H131 suundi – kisuundi, włączając sundi-kifouma i suundi-kimongo
- H14 ndingi – ndinzi
- H15 mboka
- H16 kikongo – kongo
- H16a południowy kongo – włączając kisikongo, mboma, songo i solongo
- H16b środkowy kongo – włączając suundi, mazinga i manyanga
- H16c yombe
- H16d zachodni kongo – włączając woyo, fiote, kakongo i kako
- H16e bwende – włączając sonde
- H16f laadi
- H16g wschodni kongo – włączając santu i ntandu
- H16h południowo-wschodni Kongo – włączając nkanu, zoombo i pende
H10 – nowe języki:
- H10A kituba – Kikongo ya Leta
- H10B munukutuba – monokutuba
- H10C Habla Congo (używany na Kubie) – Habla Bantu
H20 Języki kimbundu
[edytuj | edytuj kod]- H21 język mbundu
- H21a kimbundu – ngola
- H21b mbamba – njinga
- H22 sama
- H23 bolo – haka
- H24 songo – nsongo
H30 Języki yaka
[edytuj | edytuj kod]- H31 yaka – kiyaka, włączając ngoongo, pelende i lonzo
- H32 suku
- H321 so(o)nde – kisonde
- H33 zob. L12b
- H34 mbangala
- H35 shinji – yungo
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maho zastosował następujący zapis kodu:
- Nowe dialekty języka znajdującego się już na liście Guthriego oznaczono poprzez dodanie do oryginalnego kodu języka Guthriego na końcu kolejnej wielkiej litery alfabetu, np. A15C to nowy dialekt języka o kodzie A15, podczas gdy A15a i A15b to dialekty umieszczone na liście przez Guthriego.
- Nowe języki oznaczono poprzez dodanie do oryginalnego kodu języka Guthriego na końcu kolejnych cyfr, np. A151 to nowy język, najbliższy językowi o kodzie A15. Kiedy nie można było zidentyfikować pokrewieństwa z językiem z listy Guthriego, nowy język oznaczono poprzez dodanie kolejnej cyfry do kodu grupy geograficznej, np. A101 to nowy język w geograficznej grupie A10.
- Nowe języki pidżynowe i języki kreolskie zostały oznaczone poprzez dodanie do kodu grupy geograficznej wielkiej litery alfabetu, np. A10A to język pidżynowy lub kreolski powstały na bazie języka w grupie A10.
- Języki wymarłe oznaczono symbolem „†”.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Paul Lewis, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), H, [w:] Ethnologue: Languages of the World, wyd. 18, Dallas: SIL International, 2015 [dostęp 2015-07-30] (ang.).
- ↑ Malcolm Guthrie: The classification of the Bantu languages. Oxford Univerrsity Press, 1948. [dostęp 2015-08-01]. (ang.).
- ↑ Malcolm Guthrie: Comparative Bantu: an introduction to the comparative linguistics and prehistory of the Bantu languages. Gregg Press, 1967-71. (ang.).
- ↑ Jouni Maho: A Classification of the Bantu Languages: An Update of Guthrie's Referential System. W: Derek Nurse, Gérard Philippson: The Bantu Languages. Routledge, 2009, s. 639–651. ISBN 978-1-135-79683-9. [dostęp 2015-08-01]. (ang.).
- ↑ Jouni Filip Maho: NUGL Online The online version of the New Updated Guthrie List, a referential classification of the Bantu languages. 2009-06-04.
- ↑ Jouni Maho. The Bantu area: (towards clearing up) a mess. „Africa & Asia”, s. 40–49, 2001. 1. ISSN 1650-2019. (ang.).
- ↑ About the Ethnologue. W: Lewis, M. Paul, Gary F. Simons, and Charles D. Fennig: Ethnologue: Languages of the World, Eighteenth edition. Dallas, Texas: SIL International, 2015. [dostęp 2015-07-30]. (ang.).