French
DeutschJan Karol Dolski – Wikipedia, wolna encyklopedia
 Kościesza (odm. Dolski Kniaź) | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | |
| Data śmierci | |
| Ojciec | Mikołaj Dolski |
| Matka | Helena Jelska |
| Żona | Anna Chodorowska, Elżbieta Ostroróg |
| Dzieci | Katarzyna Dolska[potrzebny przypis], ż. Michała Serwacego Wiśniowieckiego |
Jan Karol Dolski herbu Kościesza (ur. 1637, zm. 29 kwietnia 1695) – marszałek wielki litewski w 1691 roku, marszałek nadworny litewski w 1685 roku, podczaszy litewski w 1676 roku, krajczy litewski w 1670 roku, marszałek piński w latach 1666–1676, podkomorzy piński w 1662 roku, podstoli słonimski w 1656 roku[1], starosta piński, ekonom olicki[2].
W czasie potopu szwedzkiego, na czele własnej chorągwi wziął udział w bitwie pod Warszawą. Uczestniczył w kampaniach wojny polsko-rosyjskiej 1654-1667.
Poseł sejmiku wołkowyskiego na sejm 1661 roku[3]. Poseł sejmiku pińskiego powiatu pińskiego na sejm wiosenny 1666 roku[4]. Jako pułkownik wziął w 1666 udział w tłumieniu rokoszu Lubomirskiego. W latach 1667 i 1668 był posłem na Sejm. Na sejmie 1667 roku wyznaczony z Koła Poselskiego komisarzem do zapłaty wojsku Wielkiego Księstwa Litewskiego[5]. Poseł sejmiku pińskiego na sejm nadzwyczajny abdykacyjny 1668 roku[3].
Był elektorem Michała Korybuta Wiśniowieckiego z województwa brzeskolitewskiego w 1669 roku[6]. W 1670 został krajczym wielkim litewskim. Był członkiem konfederacji kobryńskiej wojsk Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1672 roku[7]. Walczył w bitwie pod Chocimiem w 1673. Elektor Jana III Sobieskiego z powiatu pińskiego w 1674 roku[8]. Poseł na sejm koronacyjny 1676 roku[9]. Sejm tego roku przyznał mu gratyfikację w wysokości 20 000 złp za męstwo i odwagę. Poseł na sejm 1677 roku, sejm 1683 roku, poseł sejmiku pińskiego na sejm 1681 roku[10]. Na Sejmie 1678/1679 wybrany deputatem do rady przy boku króla. W 1685 mianowany marszałkiem nadwornym litewskim, a w 1691 marszałkiem wielkim.
Założył na Wołyniu miasteczko Nowy Dolsk, dzisiejszy Lubieszów, gdzie Dolski wzniósł drewniany pałac i kolegium pijarów[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Urzędnicy centralni i dostojnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego XIV-XVIII w. Spisy, oprac. H. Lulewicz, A Rachuba, Kórnik 1994, s. 205.
- ↑ Stanisław Zawadzki, Gospodarowanie ekonomiami królewskimi w Wielkim Księstwie Litewskim w świetle kontraktów dzierżawnych z II poł. XVII w., Warszawa 2021, s. 157.
- ↑ a b Stefania Ochmann-Staniszewska, Zdzisław Staniszewski, Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza Wazy. Prawo – doktryna – praktyka, tom II, Wrocław 2000, s. 385.
- ↑ Paweł Krakowiak, Dwa Sejmy w 1666 roku, Toruń 2010, s. 484.
- ↑ Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 462.
- ↑ Svffragia Woiewodztw y Ziem Koronnych y Wielkiego Xięstwa Litewskiego, Zgodnie na Naiaśnieyßego Michała Korybvtha, Obranego Krola Polskiego [....] Dnia dziewiętnastego Czerwca, Roku 1669, [b.n.s.]
- ↑ Leszek A, Wierzbicki, Akt konfederacji wojska litewskiego zawiązanej w Kobryniu 22 listopada 1672 roku, w: Res Historica, t. 21, Lublin 2005, s. 137–138.
- ↑ Volumina Legum. T. V. Petersburg, 1860, s. 161.
- ↑ Krystyn Matwijowski, Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wrocław 1976, s. 248.
- ↑ Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 595.
- ↑ Grzegorz Rąkowski: Wołyń. Przuszków: Rewasz, s. 76.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kazimierz Piwarski: Dolski Jan Karol, h. Kościesza (1637–1695). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. V. Kraków, 1939-46, s. 288–289.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dolski Jan Karol h. Kościesza (źródło: Polski Słownik Biograficzny) [dostęp 2013-10-10]
- Jan Karol Dolski na Dolsku, Dąbrowicy i Komarnie h. wł.
- Jan Karol Dolski b. 1637 d. 1695 rodovid.org [dostęp 2013-10-10]
