Ludwik Tyszkiewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia
Ludwik Tyszkiewicz, portret pędzla Józefa Marii Grassiego z 1794 roku | |
Hrabiowska odmiana herbu Leliwa | |
Hrabia | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia | ok. 1748 |
Data śmierci | 26 czerwca 1808 |
Ojciec | |
Matka | |
Żona | |
Dzieci | |
Odznaczenia | |
Ludwik Skumin Tyszkiewicz herbu Leliwa (ur. 1748, zm. 26 czerwca 1808) – hrabia, hetman polny litewski od 1780, marszałek wielki litewski od 1793, podskarbi wielki litewski od 1791, generał-adiutant od 1772, pisarz wielki litewski 1775-1780, marszałek Trybunału Głównego Wielkiego Księstwa Litewskiego, komisarz Komisji Porządkowej Cywilno-Wojskowej województwa wileńskiego w 1790[1], rosyjski rzeczywisty tajny radca,
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Odznaczony Orderem Świętego Stanisława (1778) i rosyjskimi orderami św. Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania (1787)[2] i św. Aleksandra Newskiego (1787)[3].
Był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 z województwa trockiego[4]. W 1775 skoligacił się z rodziną panującego Stanisława Augusta Poniatowskiego, poślubiając córkę jego brata Kazimierza Konstancję Poniatowską. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego i poseł na sejm 1776 roku z województwa wileńskiego[5]. 25 listopada 1776 został kawalerem Orderu Orła Białego. Poseł na sejm 1778 roku z województwa wileńskiego[6]. W 1778 roku na sejmie w Warszawie był marszałkiem sejmu. Na sejmie w 1782 roku został konsyliarzem Rady Nieustającej[7]. Członek Departamentu Wojskowego Rady Nieustającej w 1783 roku[8].
Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[9]. W czasie wojny polsko-rosyjskiej, na zebraniu 23 lipca 1792 poparł decyzję króla Stanisława Augusta Poniatowskiego o jego przystąpieniu do konfederacji targowickiej. Sam też szybko złożył do niej akces, co przyniosło mu marszałkostwo wielkie litewskie. Na sejmie grodzieńskim w 1793 roku został mianowany przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego członkiem deputacji do traktowania z posłem rosyjskim Jakobem Sieversem[10]. 22 lipca 1793 podpisał traktat cesji przez Rzeczpospolitą ziem zagarniętych przez Rosję a 25 września cesji ziem zagarniętych przez Prusy w II rozbiorze Polski[11]. Był członkiem konfederacji grodzieńskiej 1793 roku[12]. Członek Komisji Policji Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1793 roku[13]. W 1795 przewodniczył deputacji hołdowniczej Wielkiego Księstwa Litewskiego do Katarzyny II. Po II rozbiorze Rzeczypospolitej otrzymał od carycy Katarzyny II rozległe dobra w Berezynie[14]. Po III rozbiorze został pierwszym gubernialnym marszałkiem szlachty i rzeczywistym tajnym radcą[15].
W latach 1785-1792 wybudował Pałac Tyszkiewiczów w Warszawie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Dziennik rządowo-ekonomiczno handlowy R. 5. T. II, Warszawa 1790, s. 416.
- ↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, opr. M. Męclewska, Warszawa: Arx Regia, 2008, s. 218.
- ↑ Бантыш-Каменский Н.Н. Списки кавалерам российских императорских орденов Св. Андрея Первозванного, Св. Екатерины, Св. Александра Невского и Св. Анны с учреждения до установления в 1797 году орденского капитула, 2005, s. 159.
- ↑ Akt elekcyi Roku Tysiąć Siedemset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siódmego, s. 55.
- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 528.
- ↑ Dyaryusz Seymu Walnego Ordynaryinego Warszawskiego Szescio Niedzielnego Roku Panskiego MDCCLXXVIII. Dnia V. Miesiąca Pazdziernika Odprawuiącego się, Warszawa 1779, s. 2.
- ↑ Volumina Legum, t. IX, Kraków 1889, s. 1.
- ↑ Kolęda warszawska na rok przybyszowy 1783, Warszawa 1783, [b.n.s]
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 310.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 11-23.
- ↑ Volumina Legum t. X, Poznań 1952, s. 23, 36.
- ↑ Volumina Legum, t. X, Poznań 1952, s. 54.
- ↑ Kalendarz wilenski na rok ... 1794, s. 65.
- ↑ *Grzegorz Rąkowski: Pałac w Berezynie – Kresy.pl. [dostęp 2009-11-15]. (pol.).
- ↑ Biuletyn historii sztuki. Państwowy Instytut Sztuki, 1966, s. 170.