Jan z Brienne – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jan z Brienne
Ilustracja
Wizerunek herbu
król Jerozolimy (iure uxoris)
Okres

od 1210
do 1212

Iure uxoris

Marii z Montferratu

Cesarz Łaciński
Okres

od 1231
do 1237

Poprzednik

Baldwin II
(Baldwin II de Courtenay)

Następca

tytularny
Baldwin II
(Baldwin II de Courtenay)

Dane biograficzne
Data urodzenia

ok. 1169/1170

Data śmierci

23 marca 1237

Ojciec

Erard II de Brienne

Matka

Agnieszka de Montfaucon

Żona

Maria z Montferratu
od 14 września 1210
do 1212

Dzieci

Jolanta Jerozolimska

Żona

Stefania Armeńska
od 1214
do 1219

Dzieci

Jan

Żona

Berengaria z Leónu
od 1224

Dzieci

Maria,
Alfons,
Jan II de Brienne,
Ludwik z Akki

Jan z Brienne (ur. ok. 1169/1170[1], zm. 23 marca 1237) – król Jerozolimy w latach 1210–1212, cesarz łaciński w latach 12311237.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w Szampanii jako drugi syn Erarda II de Brienne i Agnieszki de Montfaucon, hrabiny Montbéliard (urodzonej jako Agnieszka de Nevers, córka Wilhelma III de Nevers). Początkowo został przeznaczony na duchownego, ale wolał zostać rycerzem i po latach turniejów i walk zyskał znakomitą reputację. Brał udział w III i IV krucjacie. Kiedy w 1208 z Ziemi Świętej do króla FrancjiFilipa II Augusta, przybyli posłowie z pytaniem kogo z baronów proponowałby na męża młodej królowej Jerozolimy, Filip II August wskazał Jana i obiecał wspierać go jako nowego króla.

Jan poślubił królową Marię z Montferratu, w 1210. Maria była znacznie młodsza od niego, była córką królowej Izabeli i Konrada z Montferratu. W 1211 Jan z Brienne zawarł 6-letni pokój z muzułmańskim władcą Al-Adilem. W 1212, wkrótce po urodzeniu córki, Maria zmarła; po śmierci żony Jan pełnił funkcję regenta dla ich jedynej córki Jolanty (znanej również jako Izabela II). W 1214 ożenił się z księżniczką Stefanią Armeńską (zm. 1219), córką króla Leona II. Ze Stefanią miał również jedno dziecko – syna Jana (1216–1220), sukcesora Armenii, który jednak zmarł w dzieciństwie.

W 1224 Jan ożenił się po raz trzeci. Jego trzecią żoną została Berengaria z Leónu, córka króla Alfonsa IX i Berengarii Kastylijskiej. Urodziła czworo dzieci:

  • Marię de Brienne (1225–1275), która poślubiła władcę Cesarstwa ŁacińskiegoBaldwina II,
  • Alfonsa de Brienne (ok. 1228–1270), który poślubił Marię d'Issoudon, hrabinę d'Eu i sam został hrabią d'Eu oraz Wielkim Kanclerzem Francji,
  • Jana II de Brienne (ok. 1230–1273), który w 1258 został Wielkim Lokajem Francji,
  • Ludwika z Akki (ok. 1235–1263), który poślubił Agnieszkę de Beaumont i sam został wicehrabią Beaumont.

W 1229 Jan został poproszony przez baronów Łacińskiego Cesarstwa Konstantynopola o zostanie regentem. Warunkiem była zgoda na to, by Baldwin de Courtenay poślubił drugą córkę Jana, Marię, i został jego następcą. Jan rządził Konstantynopolem przez 9 lat, w 1231 został koronowany na cesarza. W 1235 z kilkoma oddziałami udało mu się odepchnąć oblegające go armie Jana III Dukasa Watatzesa, cesarza Nicei, i Iwana Asena II, cara Bułgarii. Po odniesieniu tego ostatniego zwycięstwa, prawdopodobnie wyolbrzymionego przez łacińskich kronikarzy, Jan wstąpił do zakonu franciszkanów.

W literaturze

[edytuj | edytuj kod]

Rodu de Brienne

Króla Jerozolimy

Cesarstwa Łacińskiego

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Małgorzata Hertmanowicz-Brzoza, Kamil Stepan: Słownik władców świata. Kraków: Zielona Sowa, 2205, s. 336. ISBN 83-7435-077-6.