Jean Piaget – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie | |
Narodowość |
Jean Piaget (ur. 9 sierpnia 1896 w Neuchâtel, zm. 16 września 1980 w Genewie) – szwajcarski psycholog, biolog i epistemolog.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1918 obronił doktorat z biologii, a w 1921 rozpoczął badania z zakresu psychologii dziecka w Instytucie Rousseau w Genewie. Wkrótce potem objął katedrę historii myśli naukowej, a w 1929 katedrę psychologii eksperymentalnej. Profesor filozofii i socjologii w Neuchâtel, Lozannie i psychologii dziecka w Paryżu. Dyrektor Instytutu Nauk Pedagogicznych i Międzynarodowego Biura Wychowania (IBE-UNESCO). Od 1955 organizator i dyrektor interdyscyplinarnego Międzynarodowego Centrum Epistemologii Genetycznej. Profesor psychologii wychowawczej Uniwersytetu Genewskiego.
Znany przede wszystkim z teorii rozwoju poznawczego, która zrewolucjonizowała sposób myślenia o dziecięcym umyśle.
- 1 faza – [0 do 2 roku życia] sensoryczno-motoryczna – dzieci uczą się przez zmysły, ich świat jest doświadczeniem fizycznym. Dzieci w tym wieku mają stałość przedmiotu, tzn. kiedy np. mama odejdzie do innego pokoju, nadal istnieje. Coś co znika z pola widzenia, nie przestaje istnieć. Dzieci są egocentryczne.
- 2 faza – [2 do 6 roku życia] przedoperacyjna – dzieci starają się uaktywnić swoją wyobraźnię; mają bardzo egocentryczne spojrzenie na świat (egocentryzm oznacza niemożność zrozumienia punktu widzenia innych ludzi). Dzieci umieją odróżnić rzeczy realne od nierealnych – fantazji.
- 3 faza – [6–12 lat] operacji konkretnych – stosowanie logiki i alternatywnych perspektyw, pomaga dziecku pojąć związki przyczynowo skutkowe; dzieci mają problem z pojęciami abstrakcyjnymi. Myślenie nie jest już egocentryczne.
- 4 faza – [od 12 roku życia do dorosłości] operacji formalnych – dzieci zaczynają myśleć abstrakcyjnie; pozwala ona przekroczyć granicę czasu i przestrzeni.
Najważniejsze pojęcia wprowadzone przez Piageta: schemat, akomodacja, asymilacja, równowaga.
- Asymilacja – przyłączenie jakiegoś pojęcia/struktur poznawczych do już istniejącego zasobu, który znamy.
- Akomodacja – proces w którym można modyfikować już znane nam pojęcia/struktury w celu dopasowania się do środowiska.
Według Piageta istotne jest to, żeby istniała między tymi dwoma zjawiskami równowaga.
Piaget uważał, że moment przechodzenia z jednej fazy na drugą jest indywidualny.
Piaget (1954) podkreślał, że istoty ludzkie używają świadomości, aby zaadaptować się lepiej do otaczającego ich środowiska.
W 1958 Uniwersytet Warszawski przyznał mu tytuł doktora honoris causa (promowała prof. Maria Żebrowska)[1].
Jego współpracownikami były Bärbel Inhelder oraz Alina Szemińska. Pod jego kierunkiem przygotowała swoją rozprawę doktorską psycholog Annette Karmiloff-Smith.
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]Wydania oryginalne
[edytuj | edytuj kod]- 1937 La construction du réel chez l'enfant, Paris : Delachaux et Niestlé
- 1950 Introduction à l'épistémologie génétique. Tome I: La pensée mathématique, Presses Universitaires de France, Paris
- 1950 Introduction à l'épistémologie génétique. Tome II: La pensée physique, Presses Universitaires de France, Paris
- 1950 Introduction à l'épistémologie génétique. Tome III: La pensée biologique, la pensée psychologique et la pensée sociale, Presses Universitaires de France, Paris
- 1965 Études sociologiques, Librairie Droz, Genève
- 1967 Logique et Connaissance scientifique, Encyclopédie de la Pléiade, Paris
- 1967 Biologie et connaissance, Éditions de la Pléïade, Paris
- 1969 Psychologie et pédagogie, Gonthiers Denoël (coll. Médiations), Paris
- 1970 Psychologie et épistémologie, Gonthiers Denoël (coll. Médiations), Paris.
- 1972 Où va l'éducation?, Gonthiers Denoël (coll. Médiations), Paris
- 1975 L'équillibration des structures cognitives Presses Universitaires de France, Paris („Równoważenie struktur poznawczych”)
- 1988 De la pédagogie, Éditions Odile Jacob, Paris
- L'épistémologie génétique, coll. Que sais-je?, Presses Universitaires de France, Paris
Wydania w języku polskim (wybór)
[edytuj | edytuj kod]- Studia z psychologii dziecka, tom 65 serii wydawniczej Omega, Warszawa 1966.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Doktoraty honorowe. [w:] Uniwersytet Warszawski [on-line]. uw.edu.pl. [dostęp 2018-02-23].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Lista publikacji J. Piageta. [dostęp 2009-11-16]. (fr. • ang. • hiszp.).
- Alden Whitman , Jean Piaget Dies in Geneva at 84, nytimes.com, 17 września 1980 [dostęp 2014-09-22] (ang.).
- ISNI: 0000000120959583
- VIAF: 39382513
- ULAN: 500324013
- LCCN: n78093533
- GND: 118594133
- NDL: 00452755
- LIBRIS: wt79dsnf42xzwgr
- BnF: 119196137
- SUDOC: 027071170
- SBN: CFIV018480
- NLA: 35422041
- NKC: jn20000701408
- BNE: XX4578567
- NTA: 068324421
- BIBSYS: 90052766
- CiNii: DA00403222
- Open Library: OL132393A
- PLWABN: 9810616547005606
- NUKAT: n94001511
- J9U: 987007266562305171
- PTBNP: 69855
- CANTIC: a10459820
- LNB: 000006830
- NSK: 000099555
- BNA: 000032405
- CONOR: 50496611
- BNC: 000041116
- ΕΒΕ: 73606
- KRNLK: KAC201506222
- LIH: LNB:V*358033;=BI