Kalwa (jezioro) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kalwa
Ilustracja
Jezioro Kalwa – okolice wsi Miłuki
Położenie
Państwo

 Polska

Miejscowości nadbrzeżne

Pasym

Wysokość lustra

136,9 m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

562,2 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


6,05 km
1,5 km

Głębokość
• średnia
• maksymalna


7,0 m
31,7 m

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na prawo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kalwa”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kalwa”
Położenie na mapie powiatu szczycieńskiego
Mapa konturowa powiatu szczycieńskiego, u góry po lewej znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kalwa”
Położenie na mapie gminy Pasym
Mapa konturowa gminy Pasym, blisko centrum na lewo u góry znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Kalwa”
Ziemia53°40′04″N 20°46′28″E/53,667778 20,774444

Kalwa (Kalwa Wielka, Kalba, Kalba Wielka, niem. Grosser Calben See[1]) – jezioro w Polsce położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie szczycieńskim, w gminie Pasym.

Widok z brzegu na jezioro Kalwa – okolice wsi Miłuki

Opis i położenie

[edytuj | edytuj kod]

Powierzchnia jeziora wynosi 562,2 ha, jego długość 6,05 km, a szerokość 1,5 km[2]. Średnia głębokość to 7 m, maksymalna natomiast 31,7 m[2]. Kalwa ma kształt podkowy o nierównych ramionach, między którymi położony jest półwysep Gaj. Na jego końcu, 0,1 metra powyżej poziomu Kalwy Wielkiej, znajduje się jezioro Kalwa Mała[3][4]. U wejścia do zachodniej odnogi mieści się Wyspa Szpitalna. Linia brzegowa urozmaicona jest wieloma małymi zatokami i półwyspami, a na jeziorze znajduje się 8 wysp[5] o powierzchni 6,4 ha[2]. Brzegi Kalwy są na przemian wysokie i strome, a czasem płaskie i podmokłe. Długość linii brzegowej wynosi 36,15 km[2]. Przy południu zachodniej odnogi zabudowania miejscowości Tylkowo i Pasym PKP, a przy południowo-wschodniej Pasym. Kalwa jest jeziorem otwartym. Wypływa z niego Struga do jeziora Kośno, gdzie współtworzy rzekę Kośna. Do Kalwy wpływa z kolei struga z jeziora Kiepunek (a wcześniej z Leleskiego) i struga z jeziora Kalwa Mała. Kalwa jest połączona z jeziorem Kalepka.

Jezioro przylega do drogi krajowej nr 53 między Szczytnem a Olsztynem i tędy najłatwiej dojechać. Do pozostałych brzegów można dojechać drogami, w większości utwardzonymi, z Pasymia i Tylkowa.

Wędkarstwo

[edytuj | edytuj kod]

Kalwa to jezioro leszczowe[2][6], występuje tu głównie leszcz, lin, szczupak, płoć, okoń, a także węgorz[5]. Częste zaciągi mocno zubożyły faunę jeziora.

Turystyka

[edytuj | edytuj kod]

Okolice bardzo atrakcyjne turystycznie, stan czystości wody nadający się do kąpieli. W 1997 stwierdzano III klasę czystości[3]. Niektóre źródła podają informacje o istotnym zanieczyszczeniu jeziora, które uległo zmniejszeniu po uruchomieniu oczyszczalni ścieków w Pasymiu[7]. Istnieje możliwość wpłynięcia kajakiem poprzez Kiepunek na Leleskie[3]. Przy wysokich wodach możliwe także przepłynięcie Strugą do jeziora Kośno i dalej szlakiem rzeki Kośna.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Passenheim 1902, m. wyd. Berlin. [dostęp 2016-03-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
  2. a b c d e Jeziora okolic Olsztyna. Olsztyn: Wydawnictwo Instytutu Rybactwa Śródlądowego, 1999, s. 60–7. ISBN 83-87506-46-X.
  3. a b c Warmia i Mazury – Informator Turystyczno Przyrodniczy – Jeziora: Kalwa Wielka, Kalba, Duza Kalba. [dostęp 2009-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-27)].
  4. Rada Sołecka wsi Tylkowo, J. Suchan, K. Pietrzyk, A. Lejman: Plan odnowy miejscowości Tylkowo. www.sptylkowo.easyisp.pl. [dostęp 2009-12-25].
  5. a b Jezioro Kalwa (Kalwa Wielka, Kalba, Kalba Wielka) – wedkuje.pl. [dostęp 2009-12-24].
  6. Serwis Urzędu Miasta i Gminy Pasym. [dostęp 2009-12-24]. (pol.).
  7. Czy możemy pomóc jeziorom? (2). wcwi.pl. [dostęp 2009-12-24].