Juliusz Trzciński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Juliusz Trzciński
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1880
Ostrowo, Prowincja Poznańska, Królestwo Prus

Data i miejsce śmierci

13 października 1939
Gniewkowo, Polska pod okupacją III Rzeszy

Minister byłej Dzielnicy Pruskiej
Okres

od 23 lipca 1921
do 22 października 1921

Przynależność polityczna

Narodowe Zjednoczenie Ludowe

Poprzednik

Władysław Kucharski

Następca

Józef Wybicki

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Juliusz Trzciński (ur. 26 sierpnia 1880 w Ostrowie nad Gopłem, zm. 13 października 1939 w Gniewkowie) – polski polityk, działacz społeczny, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP, ziemianin, wiceprezes Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku[1], zastępca senatora wybrany w 1935 roku w województwie poznańskim[2], członek sejmiku wojewódzkiego w Poznaniu w 1927 roku[3].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Absolwent Królewskiego Gimnazjum w Inowrocławiu. Ukończył studia rolnicze i ekonomiczne. Następnie w Monachium uzyskał doktorat z nauk społecznych. W 1907 przejął po rodzicach majątek Ostrowo, którym zarządzał aż do śmierci.

Założyciel Narodowego Stronnictwa Ludowego w Wielkopolsce, skupiającego wielkich właścicieli ziemskich, od 1917 członek Ligi Narodowej. W 1918 prezes Rady Ludowej powiatu strzelneńskiego, w czasie powstania wielkopolskiego szef Wydziału I Gospodarstwa Krajowego, a następnie szef Biura Prawno-Politycznego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej.

Wybrany 1 czerwca 1919 na posła na Sejm Ustawodawczy. Po wystąpieniu z klubu sejmowego Narodowego Zjednoczenia Ludowego grupy Edwarda Dubanowicza od czerwca 1921 był wiceprezesem klubu[4]. Od 23 lipca 1921 do 22 października 1921 był ministrem byłej dzielnicy pruskiej w rządach Wincentego Witosa i Antoniego Ponikowskiego. Zwolennik szybkiej integracji ziem zaboru pruskiego z resztą kraju. Udział w pozaparlamentarnym rządzie Antoniego Ponikowskiego uzależnił od zgody posłów b. zaboru pruskiego, gdy jej nie otrzymał, podał się do dymisji, przyjętej 22 października 1922.

W przegranych przez Narodowe Zjednoczenie Ludowe wyborach parlamentarnych 1922 wycofał się z życia politycznego, ale nadal działał w organizacjach społecznych i gospodarczych m.in. był prezesem Rady Naczelnej Związku Obrony Kresów Zachodnich.

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę został aresztowany przez Gestapo i zamordowany w masowej egzekucji w lasach pod Gniewkowem w nocy z 12 na 13 października 1939 razem z innymi 56 zakładnikami. Ciała ministra nigdy nie odnaleziono[5].

Tablica upamiętniająca Juliusza Trzcińskiego na grobowcu rodzinnym w Ostrowie

Upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

Na grobowcu Rodziny Trzcińskich, który znajduje się na cmentarzu Parafii św. Mateusza w Ostrowie, umieszczono tablicę upamiętniającą Juliusza Trzcińskiego.

Pośród lasów w pobliżu Aleksandrowa Kujawskiego znajdują się miejsca pamięci o zamordowanych Polakach m.in. o Trzcińskim, którzy w 1939 roku zostali tam rozstrzelani przez hitlerowców[6].

Odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]
Grobowiec rodzinny Trzcińskich w Ostrowie

27 listopada 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Leszek Śliwiński, Ogólnopolska reprezentacja powiatowych związków komunalnych w II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2013, s. 253.
  2. Album-skorowidz Senatu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935/1940, 1936, s. 199.
  3. Dziennik Wojewódzki, nr 23 Poznań 9 czerwca 1928 roku, s. 259.
  4. Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 287.
  5. Juliusz Trzciński | Oficjalna strona Urzędu Miejskiego w Kruszwicy [online], www.gminakruszwica.pl [dostęp 2023-05-25].
  6. Miejsca pamięci - Nadleśnictwo Gniewkowo - Lasy Państwowe [online], torun.lasy.gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
  7. M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi na polu pracy społecznej i samorządowej”.

Bibliografia, linki

[edytuj | edytuj kod]