Juliusz Trzciński – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | 26 sierpnia 1880 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | 13 października 1939 |
Minister byłej Dzielnicy Pruskiej | |
Okres | od 23 lipca 1921 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Juliusz Trzciński (ur. 26 sierpnia 1880 w Ostrowie nad Gopłem, zm. 13 października 1939 w Gniewkowie) – polski polityk, działacz społeczny, minister, poseł na Sejm Ustawodawczy w II RP, ziemianin, wiceprezes Związku Powiatów Rzeczypospolitej Polskiej w 1933 roku[1], zastępca senatora wybrany w 1935 roku w województwie poznańskim[2], członek sejmiku wojewódzkiego w Poznaniu w 1927 roku[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Absolwent Królewskiego Gimnazjum w Inowrocławiu. Ukończył studia rolnicze i ekonomiczne. Następnie w Monachium uzyskał doktorat z nauk społecznych. W 1907 przejął po rodzicach majątek Ostrowo, którym zarządzał aż do śmierci.
Założyciel Narodowego Stronnictwa Ludowego w Wielkopolsce, skupiającego wielkich właścicieli ziemskich, od 1917 członek Ligi Narodowej. W 1918 prezes Rady Ludowej powiatu strzelneńskiego, w czasie powstania wielkopolskiego szef Wydziału I Gospodarstwa Krajowego, a następnie szef Biura Prawno-Politycznego Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej.
Wybrany 1 czerwca 1919 na posła na Sejm Ustawodawczy. Po wystąpieniu z klubu sejmowego Narodowego Zjednoczenia Ludowego grupy Edwarda Dubanowicza od czerwca 1921 był wiceprezesem klubu[4]. Od 23 lipca 1921 do 22 października 1921 był ministrem byłej dzielnicy pruskiej w rządach Wincentego Witosa i Antoniego Ponikowskiego. Zwolennik szybkiej integracji ziem zaboru pruskiego z resztą kraju. Udział w pozaparlamentarnym rządzie Antoniego Ponikowskiego uzależnił od zgody posłów b. zaboru pruskiego, gdy jej nie otrzymał, podał się do dymisji, przyjętej 22 października 1922.
W przegranych przez Narodowe Zjednoczenie Ludowe wyborach parlamentarnych 1922 wycofał się z życia politycznego, ale nadal działał w organizacjach społecznych i gospodarczych m.in. był prezesem Rady Naczelnej Związku Obrony Kresów Zachodnich.
Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę został aresztowany przez Gestapo i zamordowany w masowej egzekucji w lasach pod Gniewkowem w nocy z 12 na 13 października 1939 razem z innymi 56 zakładnikami. Ciała ministra nigdy nie odnaleziono[5].
Upamiętnienie
[edytuj | edytuj kod]Na grobowcu Rodziny Trzcińskich, który znajduje się na cmentarzu Parafii św. Mateusza w Ostrowie, umieszczono tablicę upamiętniającą Juliusza Trzcińskiego.
Pośród lasów w pobliżu Aleksandrowa Kujawskiego znajdują się miejsca pamięci o zamordowanych Polakach m.in. o Trzcińskim, którzy w 1939 roku zostali tam rozstrzelani przez hitlerowców[6].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]27 listopada 1929 został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Leszek Śliwiński, Ogólnopolska reprezentacja powiatowych związków komunalnych w II Rzeczypospolitej, Częstochowa 2013, s. 253.
- ↑ Album-skorowidz Senatu i Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Śląskiego. Kadencja 1935/1940, 1936, s. 199.
- ↑ Dziennik Wojewódzki, nr 23 Poznań 9 czerwca 1928 roku, s. 259.
- ↑ Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919, Poznań 1920, s. 287.
- ↑ Juliusz Trzciński | Oficjalna strona Urzędu Miejskiego w Kruszwicy [online], www.gminakruszwica.pl [dostęp 2023-05-25] .
- ↑ Miejsca pamięci - Nadleśnictwo Gniewkowo - Lasy Państwowe [online], torun.lasy.gov.pl [dostęp 2024-04-23] (pol.).
- ↑ M.P. z 1929 r. nr 274, poz. 630 „za zasługi na polu pracy społecznej i samorządowej”.
Bibliografia, linki
[edytuj | edytuj kod]- Trzciński Juliusz w: Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M. Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 73.
- Juliusz Trzciński- polityk, społecznik, filantrop