Kamienie jubilerskie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kamienie jubilerskie – kamienie szlachetne i ozdobne, naturalne oraz wytwarzane przez człowieka syntetyczne, zwykle oszlifowane, które znajdują zastosowanie w wyrobach jubilerskich^[1].

Kamienie jubilerskie charakteryzują się wysokimi walorami estetycznymi oraz wysoką trwałością, twardością i niezmiennością. Są oprawiane w metale szlachetne^[2].

Gromadzeniem i uporządkowywaniem informacji o wszystkich aspektach kamieni szlachetnych i ozdobnych zajmuje się dyscyplina naukowa nazywana gemmologią^[3]. Najstarszymi opisami kamieni szlachetnych są wzmianki zawarte w Biblii oraz Iliadzie i Odysei^[3]. W odległych czasach wiele uwagi poświęcili im Teofrast w traktacie O kamieniach ( De lapidibus)^[4] oraz Pliniusz Starszy w Historiae naturalis^[3]. W XX i XXI wieku doszło do intensywnego rozwoju gemmologii^[3].

Najważniejszym kamieniem na rynku jubilerskim z punktu widzenia ekonomicznego jest diament, który odpowiednio oszlifowany nosi nazwę brylantu^[2]. W polskim jubilerstwie wykorzystywane są także m.in. szmaragdy, rubiny, szafiry, topazy, turmaliny, spinele i inne mniej znane kamienie, jak np. tsavoryt czy tanzanit^[2]. Rubiny, szafiry i szmaragdy są najważniejszymi kamieniami kolorowymi używanymi w jubilerstwie^[5].

Do najbardziej pożądanych na rynku jubilerskim należą kamienie naturalne. Naturalne kamienie jubilerskie są kamieniami wytworzonymi wyłącznie siłami natury, zaś ingerencja człowieka ogranicza się do wydobycia i oszlifowania^[2]. Termin „naturalny kamień jubilerski” nie zawsze jest używany poprawnie i często bywa, intencjonalnie lub nieświadomie, nadużywany w celu osiągnięcia nienależnych większych zysków, prowadząc do utraty zaufania u klientów^[2]. W praktyce, w Polsce i na świecie, często wbrew prawdzie, prawie wszystkie kamienie jubilerskie prezentowane są potencjalnym nabywcom jako całkowicie naturalne^[2] lub bez ujawniania informacji o naturze kamienia, a w szczególności o zastosowanych wobec niego zabiegach upiększających nazywanych traktowaniem^[2]. Proceder traktowania kamieni jubilerskich, mający na celu poprawę ich barwy i czystości, nasila się, a stosowane metody są coraz trudniejsze do wykrycia^[2]. Sposoby traktowania kamieni, podobnie jak sposoby syntezy kamieni, są różne i w zależności od otrzymanych efektów, mają wpływ na końcową cenę^[2]. Problem traktowania kamieni starają się rozwiązać międzynarodowe organizacje zrzeszające jubilerów^[2]. Polskie ustawodawstwo nie nakłada obowiązku kontrolowania jakości i autentyczności kamieni jubilerskich na handlowców biżuterii (obowiązkowo badane muszą być natomiast kruszce użyte do wyrobu)^[2]. W celu sprawdzenia charakteru, jakości i wartości kamienia zamontowanego w biżuterii nabywca musi skontaktować się z własnej inicjatywy i na własny koszt z niezależnym rzeczoznawcą jubilerskim o kwalifikacjach potwierdzonych egzaminem uznanej instytucji gemmologicznej^[2].

Wartość kamieni jubilerskich, przede wszystkim kolorowych, zależy również od pochodzenia złoża, np. szafir z Kaszmiru jest znacznie cenniejszy niż szafir z Madagaskaru, zaś rubin birmański jest bardziej ceniony od tego z Mozambiku^[2].

Na rynku jubilerskim obecne są także coraz doskonalsze imitacje kamieni^[2].

• obróbka kamieni barwnych
• barwienie agatów
• kamienie nieposiadające naturalnego wzorca
• kamienie rekonstruowane
• dublety
• tryplety
• nazewnictwo kamieni szlachetnych i ozdobnych
• perły
• koralowina jubilerska