Kielno (województwo pomorskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Kielno, widok na kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2021-12-31) | 2008[2] |
Strefa numeracyjna | 58 |
Kod pocztowy | 84-208[3] |
Tablice rejestracyjne | GWE |
SIMC | 0175290 |
Położenie na mapie gminy Szemud | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego | |
54°27′10″N 18°20′01″E/54,452778 18,333611[1] | |
Strona internetowa |
Kielno (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Czelno) – kaszubska wieś letniskowa w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Szemud na północ od jeziora Tuchomskiego w otulinie Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
1015334 | Bożanka | część wsi |
1015340 | Brzozówka | część wsi |
1015386 | Dębnica | część wsi |
1015481 | Hamowana | część wsi |
1015660 | Mrówczy Zamek | część wsi |
1015736 | Place | część wsi |
Pierwsze historyczne wzmianki o Kielnie pochodzą z roku 1325[potrzebny przypis]. Wieś królewska w powiecie gdańskim województwa pomorskiego w II połowie XVI wieku[6].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Kielno. W latach 1973–1976 miejscowość była siedzibą gminy Kielno. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Nazwa Kielno pochodzi od dawniej stosowanego słowa „kiel” oznaczającego pniak, czyli miejsce wykarczowane. Pisownia nazwy wsi zmieniała się na przestrzeni dziejów: Kelne, Kelnam, Callen, de Kelna, Kyelnya, Calgn itp. Krzyżacy stosowali nazwę Kölln am Walde, a podczas okupacji pruskiej i niemieckiej była używana nazwa Kölln[7]. Po wojnie trzynastoletniej wieś przybrała czasowo nazwę Kolno[7][8]. Aktualna nazwa pojawia się dopiero w 1534 roku[7].
W Kielnie urodził się kaszubski poeta Alojzy Nagel. Z Kielna pochodził też ppor. Klemens Wicki, szef siatki wywiadowczej Związku Walki Zbrojnej, patron szkoły w Pępowie, odznaczony pośmiertnie Orderem Krzyża Niepodległości[9].
W centrum wsi znajduje się jezioro.
W okolicach Kielna przechodzi droga ekspresowa tzw. Trasa Kaszubska nr S6.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Wieś Kielno ma 2008 mieszkańców (dane na koniec roku 2021), z czego 47,8% stanowią kobiety, a 52,2% mężczyźni. W latach 1998–2021 liczba mieszkańców wzrosła o 128,2%[2].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[10] na listę zabytków wpisane są:
- kościół parafialny pw. św. Wojciecha Biskupa i Męczennika, ul. Oliwska 22, poł. XVIII, 1870, 1903, nr rej.: A-526 z 15.06.1971 i z 5.07.2016
- cmentarz rzymskokatolicki przy kościele, XVIII-XX w., nr rej.: A-526 z 31.08.2016.
Kościół rozbudowany został w latach 1870 i 1903 z pochodzącej z XVIII wieku kaplicy, wyposażenie pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]- Cmentarz
- Jezioro Kielno
- Biblioteka
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 52861
- ↑ a b Wieś Kielno (pomorskie) w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-27] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 469 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
- ↑ GUS. Rejestr TERYT.
- ↑ Marian Biskup , Andrzej Tomczak , Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w.: rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna, [w:] kpbc.umk.pl, „Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu”, 58 (1), Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1955, s. 89 [dostęp 2023-09-27] (pol.).
- ↑ a b c Bork 1992 ↓, s. 31.
- ↑ Kielno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 35 .
- ↑ NASZ PATRON | Szkoła Podstawowa im. ppor. Klemensa Wickiego w Pępowie [online] [dostęp 2023-09-05] [zarchiwizowane z adresu 2023-09-27] (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 119 [dostęp 2021-12-28] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bolesław Bork , Kielno. Przeszłość i teraźniejszość wsi lesôckich w literaturze i pamięci mieszkańców [PDF], Bojan: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, Oddział Szemud, 1992 [dostęp 2023-02-03] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-03] (pol. • kaszub.).