French
DeutschKopaszewo – Wikipedia, wolna encyklopedia
| wieś | |
 Pałac w Kopaszewie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) | 366[2] |
| Strefa numeracyjna | 65 |
| Kod pocztowy | 64-010[3] |
| Tablice rejestracyjne | PKS |
| SIMC | 0372641 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kościańskiego  | |
Położenie na mapie gminy Krzywiń  | |
 52°00′33″N 16°49′05″E/52,009167 16,818056[1] | |
.jpg)
Kopaszewo – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie kościańskim, w gminie Krzywiń.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś występuje w dokumentach co najmniej od roku 1386. Jednak nie jest znana dokładna data jej lokacji na prawie niemieckim. Wieś Kopassewo położona była w 1581 roku w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[4]. Przed 1714 własność Zakrzewskich, później siedziba rodowa Skórzewskich. W 1844 zakupione przez generała Dezyderego Chłapowskiego, bohatera wojen napoleońskich i powstania listopadowego dla swojego syna Kazimierza[5].
W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Kopaszewo należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[6]. Kopaszewo należało do okręgu krzywińskiego tego powiatu i stanowiło siedzibę majątku, którego właścicielem był wówczas (1846) gen. Dezydery Chłapowski[6]. W skład majątku Kopaszewo wchodziły ponadto Kopaszewko oraz Rogaczewo Wielkie. Według spisu urzędowego z 1837 roku Kopaszewo liczyło 186 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 20 dymów (domostw)[6].
Kopaszewo pozostawało we władaniu Chłapowskich do roku 1939.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Pałac zbudowany w latach 1800–01. Po pożarze z 1886 odbudowany w 1892, odnowiony w latach 1921–23 w stylu klasycystycznym. W pałacu kilkakrotnie między sierpniem 1831 a styczniem 1832 przebywał Adam Mickiewicz[5]. Legenda głosi, że w Kopaszewie powstawały fragmenty Pana Tadeusza. W 1868 gościła tu również Helena Modrzejewska. W pałacu znajdował się bogaty księgozbiór liczący około 5 tys. pozycji. Kolekcja obrazów zawierała między innymi dzieła Kossaka, Wyczółkowskiego, Brandta, Fałata. Większość pałacowych zbiorów zaginęła podczas drugiej wojny światowej. Po wojnie pałac przeszedł na własność skarbu państwa. Obecnie w pałacu mieszczą się biura Hodowli Roślin Danko, prywatne mieszkania oraz izby pamięci: Adama Mickiewicza, Heleny Modrzejewskiej i rodziny Chłapowskich.
- Park pałacowy o pow. 11,75 ha urządzony na pocz. XIX w. i przekształcony w 1894 przez architekta ogrodów Augustyna Denizota zgodnie z panującą w drugiej połowie XIX wieku modą na naturalizm. W tym stanie zachowany jest do dnia dzisiejszego. Wśród drzewostanu odnaleźć można różne gatunki drzew: wiązy, świerki, lipy, jesiony kasztany, buki, dęby cis, topole, platany. Poza obrębem parku, na osi pałacu znajduje się najdłuższa w Europie aleja platanowa prowadząca do dawnego folwarku.
- Późnobarokowa kaplica pw. NMP Śnieżnej z 1794.
- Przy kaplicy rozpoczyna się i kończy Kopaszewska Droga Krzyżowa (stacje I i XIV wmurowane są w ścianę kaplicy). Cała Droga liczy około 20 km. Prowadzi z kaplicy, przez Kopaszewo, dalej tzw. traktem turewskim przez Rogaczewo Wielkie do kościoła w Rąbiniu (stacja VI i VII) i z powrotem. Stacje rozmieszczone są po dwie w przydrożnych kapliczkach. Tablice płaskorzeźbione, odlane z żelaza, w stylu późnego klasycyzmu sprowadzone zostały z Francji.
Drogę ufundował właściciel Kopaszewa Jan Koźmian po samobójczej śmierci żony, Zofii z Chłapowskich, córki generała Dezyderego Chłapowskiego. Poświęcenia dokonał 3 października 1855 roku proboszcz krzywiński ks. Franciszek Poniecki.
Obecnie oryginalne tablice znajdują się w kaplicy w Kopaszewie, na stacjach umieszczono kopie.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 57842
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 513 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 73.
- ↑ a b Dwory i pałace..., str. 166
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Księgarnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 215.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Marcin Libicki, Piotr Libicki: Dwory i pałace wiejskie w Wielkopolsce. Poznań: Dom Wydawniczy REBIS, 2003. ISBN 83-7301-243-5.
- Paweł Anders: 155 x Wielkopolska. Witold Gostyński, Bogdan Kucharski, Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Jerzy Sobczak, Zbigniew Szmidt. WBP w Poznaniu, 2000. ISBN 83-85811-76-1.
- Anna Ziołek: Pałac w Kopaszewie. Kościan: WBP w Poznaniu, 1988.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Galeria zdjęć Kopaszewa i jego okolic. kopaszewo.hp2.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-21)].
- Kopaszewo, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 374.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Części wsi | |
| Przysiółki wsi |
