Leon Koc – Wikipedia, wolna encyklopedia

Leon Koc
Ilustracja
Leon Koc jako podporucznik
I Brygady Legionów
pułkownik dyplomowany piechoty pułkownik dyplomowany piechoty
Data i miejsce urodzenia

23 września 1892
Suwałki, Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

24 września 1959
Londyn

Przebieg służby
Lata służby

1914–1954

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

5 Pułk Piechoty, 1 Dywizja Piechoty Legionów, 6 Pułk Piechoty Legionów, Inspektorat Armii Nr 1, 5 Pułk Piechoty Legionów, 66 Pułk Piechoty, Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, DOK II, Garnizon Kowel, grupa „Kowel”, 19 Pułk Piechoty, Ośrodek Organizacyjny Armii, 11 Dywizja Piechoty

Stanowiska

szef sztabu dywizji, dowódca batalionu piechoty, zastępca dowódcy pułku, dowódca pułku piechoty, szef instytutu, pomocnik dowódcy okręgu korpusu, dowódca garnizonu, dowódca grupy, dowódca Ośrodka Organizacyjnego Armii, dowódca dywizji piechoty, komendant rejonu etapów

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości z Mieczami Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Złoty Krzyż Zasługi (II RP)
Prezydium kursu dla kierowników Wydziałów Wychowania Obywatelskiego Organizacji Przysposobienia Wojskowego – płk Leon Koc 4. z lewej; 5 kwietnia 1934.

Leon Wacław Koc (ur. 23 września 1892 w Suwałkach, zm. 24 września 1959 w Londynie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Młodość i działalność niepodległościowa

[edytuj | edytuj kod]

Jego dziadek Leon był burmistrzem Filipowa i Serej, a ojciec – Włodzimierz (1848–1925) nauczał języków starożytnych. Razem ze starszym bratem Adamem, późniejszym pułkownikiem dyplomowanym WP, uczęszczał do Gimnazjum Męskiego w Suwałkach. Jesienią 1905, w czasie rewolucji, był członkiem komitetu strajkowego gimnazjalistów. W styczniu następnego roku rozpoczął naukę w Polskiej Prywatnej Siedmioklasowej Szkole Handlowej w Suwałkach (obecnie Zespół Szkół nr 4).

W czasie I wojny światowej walczył w Legionach Polskich. Był oficerem 5 pułku piechoty Legionów. 17 lipca 1917, po kryzysie przysięgowym, w przebraniu szeregowego, został internowany ze swoimi żołnierzami w obozie w Szczypiornie.

Służba w Wojsku Polskim

[edytuj | edytuj kod]

2 stycznia 1920 rozpoczął studia w Wojennej Szkole Sztabu Generalnego. W połowie kwietnia 1920 skierowany został na front celem odbycia praktyki sztabowej. W okresie od stycznia do września 1921 kontynuował naukę w W.S.Woj. Po ukończeniu nauki otrzymał tytuł oficera Sztabu Generalnego i przydział na stanowisko szefa sztabu 1 Dywizji Piechoty Legionów w Wilnie[1]. Z dniem 1 czerwca 1924 odkomenderowany do 6 pułku piechoty Legionów na trzymiesięczną praktykę na stanowisku dowódcy I batalionu[2]. Z dniem 10 listopada tego roku „powrócił na poprzednie miejsce przydziału” do Inspektoratu Armii Nr 1 w Wilnie z równoczesnym odkomenederowaniem do Dowództwa 1 DP Leg. na stanowisko szefa sztabu na okres 6 miesięcy[3].

W październiku 1926 został przydzielony do Dowództwa Obszaru Warownego „Wilno” na stanowisko szefa sztabu[4]. W tym czasie pozostawał nadetatowym oficerem 1 pułku piechoty Legionów w Wilnie oraz na ewidencji kadry oficerów piechoty. W maju 1927 został przydzielony do Dowództwie Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie na stanowisko szefa sztabu[5]. Z dniem 1 grudnia 1930 roku został przeniesiony do 5 pułku piechoty Legionów na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[6]. W czerwcu 1931 przejął od płk. dypl. Adama Brzechwy-Ajdukiewicza dowództwo 66 Kaszubskiego pułku piechoty im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Chełmnie[7]. W czerwcu 1935 stanął na czele Wojskowego Instytutu Naukowo-Oświatowego, usytuowanego w strukturze MSWojsk. na prawach departamentu. Na tym stanowisku odpowiadał za koordynowanie i merytoryczne kierowanie pracą oświatowo-wychowawczą w wojsku oraz promowanie problematyki wojskowej w środowisku cywilnym. Ponadto nadzorował działalność Centralnej Biblioteki Wojskowej i Głównej Księgarni Wojskowej, a także sprawował nadzór nad szkoleniem w korpusach kadetów. Równocześnie, do października 1938, pełnił funkcję redaktora „Bellony”.

Wybuch II wojny światowej zastał go na stanowisku pomocnika dowódcy OK Nr II w Lublinie. 13 września 1939 został dowódcą garnizonu Kowel. 18 września, dzień po agresji ZSRR, na polecenie gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego przeprowadził demobilizację nie uzbrojonych żołnierzy, zamieszkałych na wschód od Bugu. Z żołnierzy uzbrojonych sformował Grupę „Kowel” i tego samego dnia, wieczorem, na jej czele wymaszerował na południe, na Jezierzany, a z Jezierzan na południowy zachód, na m. Werba (12 km na północ od Włodzimierza Wołyńskiego). W m. Werba, gdzie stoczył potyczkę z Armią Czerwoną zmienił kierunek marszu na zachodni, na Zamość. Pod Uściługiem, Horodłem i Korytnicą przekroczył Bug. 24 września we wsi Grabowiec-Góra stoczył kolejną walkę z sowietami. Od 25 do 26 września dowodził walką z Niemcami pod Fajsławicami w województwie lubelskim, gdzie zginęło 7 żołnierzy polskich pochowanych na cmentarzu w Fajsławicach. Po wycofaniu się oddziału pułkownika Koca w stronę Pilaszkowic i Żółkiewki Niemcy powrócili do Fajsławic i spalili część tej miejscowości. Po dwóch dniach wkroczyły wojska sowieckie. Następnego dnia stanął w m. Pilaszkowice (8 km na północ od Żółkiewki). 27 września pomaszerował do rejonu Bychawa – Żółkiewchawa – Żółkiewkaka. Tu podporządkował się płk. dypl. Tadeuszowi Zieleniewskiemu, który objął dowództwo nad Grupami „Kowel” i „Chełm” oraz grupą płk Władysława Filipkowskiego i grupą kawalerii rtm. Franciszka Flataua, a także grupą piechoty ppłk. Czesława Czajkowskiego i batalionem saperów mjr. Wacława Plewaki. Następnego dnia ruszył na czele kolumny zachodniej wzdłuż rzeczki Sanna na Modliborzyce. Od godz. 12.00 do godz. 19.00 podległa grupa ppłk. Aleksandra Kiszkowskiego walczyła o Polichnę Górną z niemiecką 27 DP. Nie mogąc przełamać oporu nieprzyjaciela wycofał się na wschód, a następnego dnia przebił na wschód od Janowa do lasów na południe. W walce wzięto około 300 jeńców. 2 października w rejonie Domostawa – Momoty Górne złożył broń przed sowietami.

Od października 1939 do sierpnia 1941 przebywał w niewoli radzieckiej. Zwolniony po podpisaniu układu Sikorski-Majski i ogłoszeniu amnestii.

15 września 1941 objął dowództwo nad Ośrodkiem Zapasowym[8] Armii Polskiej w ZSRR w miejsce płk. dypl. Janusza Gaładyka, który odwołany został z tego stanowiska przez gen. Władysława Andersa za „sprzyjanie” oficerom Armii Czerwonej. Po rozpoczęciu organizacji 7 Dywizji Piechoty objął dowództwo 19 pułku piechoty. Następnie został dowódcą Ośrodka Organizacyjnego Armii, który pod koniec marca 1942, w czasie ewakuacji z m. Guzar w Uzbekistanie do Iraku przemianowany został na 11 Dywizję Piechoty. W marcu 1944 pełnił służbę na stanowisku komendanta rejonu etapów i podlegał dowódcy Jednostek Terytorialnych w Palestynie, Syrii, Iraku, płk. dypl. Bolesławowi Ostrowskiemu.

Awanse

[edytuj | edytuj kod]

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 38 z dnia 08.10.1921 r., s. 1435.
  2. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 54 z dnia 08.06.1924 r.
  3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 121 z 15 listopada 1924 roku, s. 679.
  4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 11 października 1926 roku, s. 338.
  5. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 130.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 10.
  7. Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 5 z 03.08.1931 r., s. 233.
  8. 20 października 1941 Ośrodek Zapasowy został przekształcony w Ośrodek Organizacyjny Armii.
  9. a b Rocznik oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923, s. 87, 125, 403. [dostęp 2015-05-15].
  10. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  11. a b Rocznik oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 21, 594. [dostęp 2015-05-15].
  12. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej i organizacji wojska”.
  13. Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 4597/22 (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 9, s. 314).
  14. M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 88 „za zasługi na polu pracy wojskowo-literackiej”.
  15. Rocznik oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928, s. 118, 167. [dostęp 2015-05-15].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]