Leon Tyszyński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Leon Tyszyński
Ilustracja
Leon Tyszyński (przed 1934)
podpułkownik dyplomowany saperów podpułkownik dyplomowany saperów
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1896
Petersburg

Data śmierci

?

Przebieg służby
Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

1 Pułk Inżynieryjny,
3 Pułk Saperów,
Pluton Minerów przy Dywizji Litewsko-Białoruskiej,
20 Dywizja Piechoty,
Armia „Prusy”

Stanowiska

wykładowca

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa (kampania wrześniowa)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Niepodległości Kawaler Orderu Świętego Sawy (Serbia)
Multimedia w Wikimedia Commons

Leon Tyszyński (ur. 13 listopada?/25 listopada 1896 w Petersburgu[1], zm. ?) – podpułkownik dyplomowany saperów Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 25 listopada 1896, w rodzinie Kazimierza i Natalii z d. Marksen[2][3]. Został studentem Uniwersytetu w Piotrogrodzie. Podczas I wojny światowej służył w Armii Imperium Rosyjskiego[4][5]. Do 1918 mieszkał na obszarze Imperium Rosyjskiego.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości w 1918 został przyjęty do Wojska Polskiego. Od 25 stycznia 1919 był podporucznikiem 1 pułku inżynieryjnego[4]. W tym samym stopniu brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w szeregach 3 pułku saperów, a za swoje czyny otrzymał Order Virtuti Militari. W szeregach plutonu minerów przy Dywizji Litewsko-Białoruskiej 19 kwietnia 1919 wysadził most kolejowy na linii Baranowicze–Łuniniec oraz dwa drewniane mosty drogowe i 10 małych mostków. Został awansowany do stopnia porucznika w korpusie inżynierii i saperów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[6][7]. W 1923 pełnił służbę na stanowisku II oficera sztabu 20 Dywizji Piechoty w Słonimiu[4], pozostając oficerem nadetatowym 3 pułku saperów. W tym czasie przysługiwał mu, obok stopnia wojskowego, tytuł „oficer przydzielony do Sztabu Generalnego”[8][9]. W kwietniu 1924 został odkomenderowany z 20 DP do Kościuszkowskiego Obozu Szkolnego Saperów w Warszawie, w charakterze słuchacza III kursu doszkolenia oficerów saperów[10].

Leon Tyszyński jako absolwent WSWoj (1926)

Ukończył naukę w Wyższej Szkoły Wojennej[11]. Uzyskał tytuł oficera dyplomowanego[4]. Był wykładowcą w WSWoj[4]. Został awansowany do stopnia majora saperów ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932[12]. W 1932 był oficerem biura ogólnoorganizacyjnego I wiceministra spraw wojskowych[13][4]. Na stopień podpułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1938 i 9. lokatą w korpusie oficerów saperów[14]. W 1939 znajdując się w rezerwie personalnej oficerów przy Inspektorze Saperów był przydzielony do składu osobowego inspektora armii gen. dyw. Stefana Dąb-Biernackiego na stanowisko oficera saperów[15].

Po wybuchu II wojny światowej 1939 podczas kampanii wrześniowej był dowódcą saperów Armii „Prusy”.

20 września 1939 dostał się do niewoli radzieckiej. Przebywał w Obozie NKWD w Griazowcu[16][3]. 10 października 1940 został przewieziony z obozu w Kozielsku do Moskwy, gdzie był przesłuchiwany i uczestniczył w rozmowach z przedstawicielami władz sowieckich[17]. Od 31 października 1940 przebywał w tzw. „willi rozkoszy” w Małachówce. Podczas pobytu tam zajmował się tłumaczeniem podręczników w swojej dziedzinie wojskowości[18]. Był w grupie kilku starszych oficerów, którzy przystali na propozycję tworzenia wojska polskiego przy armii ZSRR[5].

Leon Tyszyński został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera II B 30-7-9)[19].

Podpułkownik Leon Tyszyński jest jedną z postaci spektaklu Willa szczęścia Jacka Gąsiorowskiego (premiera w Teatrze Telewizji: 21 kwietnia 2008)[20].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2020-05-12].
  2. ↑ Kolekcja VM ↓, s. 1.
  3. ↑ a b Griazowiec ↓, s. 35.
  4. ↑ a b c d e f Kolekcja VM ↓, s. 4.
  5. ↑ a b Jaczyński 2011 ↓, s. 69.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 909.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 832.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 111, 878.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 802.
  10. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 36 z 9 kwietnia 1924 roku, s. 203.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1365.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 250.
  13. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 430.
  14. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 243.
  15. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 419, 427.
  16. ↑ Jerzy Turski: Lista jeńców z obozu w Griazowcu. W: Zdzisław Peszkowski: Wspomnienia jeńca z Kozielska. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1989, s. 73. ISBN 83-85015-66-3.
  17. ↑ Jaczyński 2011 ↓, s. 65, 68.
  18. ↑ Jaczyński 2011 ↓, s. 73-74.
  19. ↑ Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2020-05-12].
  20. ↑ Willa szczęścia, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 2020-05-12].
  21. ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 151 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą, oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
  22. ↑ M.P. z 1936 r. nr 66, poz. 131 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  23. ↑ M.P. z 1934 r. nr 6, poz. 12 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  24. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12 grudnia 1929 roku, s. 361.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Leon_Tyszyński&oldid=74382662”