Ludwik Dutkowski – Wikipedia, wolna encyklopedia
wiceadmirał | |
Data i miejsce urodzenia | 11 października 1927 |
---|---|
Data śmierci | 27 kwietnia 2015 |
Przebieg służby | |
Lata służby | 1948–1990 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska | zastępca szefa zarządu w Głównym Zarządzie Politycznym WP, zastępca dowódcy Marynarki Wojennej ds. politycznych, I zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego |
Odznaczenia | |
Ludwik Dutkowski (ur. 11 października 1927, zm. 27 kwietnia 2015[1]) – wiceadmirał, oficer polityczny Wojska Polskiego (ludowego), zastępca dowódcy Marynarki Wojennej ds. politycznych (1973-1986) oraz I zastępca szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego (1986-1989)
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ludwik Dutkowski urodził się 11 października 1927 w Aleksandrowie Łódzkim. Wychowywał się w trudnych warunkach bytowych, bez matki, która zmarła w 1929 roku. Do września 1939 ukończył 5 klas szkoły podstawowej. W okresie okupacji, w latach 1941-1942 podjął pracę w Zakładzie Dziewiarskim prowadzonym przez Niemca w Aleksandrowie. W 1943 przeniesiony został do filii zakładów BMW w Łodzi, gdzie pracował do sierpnia 1944. Po ewakuacji zakładu z Łodzi do Eisenach został wywieziony do obozu pracy w tym mieście. Wraz z innymi robotnikami został skierowany do budowy schronów w górach dla ludności Eisenach. Praca polegała na drążeniu sztolni i pakamer, gdzie chronić się miała ludność podczas nalotów. Po wyzwoleniu obozu przez Amerykanów w maju 1945 powrócił do Aleksandrowa, gdzie w 1948 uzyskał tzw. małą maturę.
W październiku 1948 został powołany do służby wojskowej w Marynarce Wojennej. Przeszkolenie rekruckie odbył w Kadrze Marynarki Wojennej w Ustce. Pierwsze stanowisko służbowe – starszego pisarza objął w Komendzie Portu Wojennego Gdynia. Tam też ukończył kurs specjalistów morskich oraz uzyskał maturę w wieczorowej Państwowej Szkole Pracy Społecznej w Gdyni. W 1950 awansował na stopień mata i został dowódcą drużyny. W 1951 ukończył Oficerską Szkołę Polityczną w Łodzi i został promowany do stopnia podporucznika. Po promocji oficerskiej wyznaczono go wykładowcą przedmiotów społeczno-politycznych w Oficerskiej Szkole Marynarki Wojennej w Gdyni. W 1952 ukończył kurs aktywu propagandowego przy Komitecie Centralnym PZPR w Warszawie i został instruktorem, a w 1956 starszym lektorem w Zarządzie Politycznym Dowództwa Marynarki Wojennej w Gdyni. W latach 1952–1956 studiował w Akademii Wojskowo-Politycznej im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie. W 1962 roku ukończył studia pedagogiczne na Uniwersytecie Warszawskim uzyskując tytuł magistra. Od 1962 do 1972 był szefem Oddziału Propagandy - zastępcą szefa Zarządu Politycznego Marynarki Wojennej, po czym w latach 1972-1973 zajmował stanowisko zastępcy szefa Zarządu Organizacyjnego w Głównym Zarządzie Politycznym Wojska Polskiego w Warszawie.
W latach 1957–1970 prowadził zajęcia jako wykładowca z przedmiotów społeczno-politycznych (nauka o wojnie i wojsku) w Akademii Medycznej w Gdańsku oraz na Politechnice Gdańskiej. W 1972 ukończył trzymiesięczny kurs pracowników aparatu partyjnego w Wyższej Szkole Partyjnej KC KPZR w Moskwie. W listopadzie 1973 objął stanowisko szefa Zarządu Politycznego – zastępcy dowódcy Marynarki Wojennej ds. politycznych. Na tym stanowisku był przez 13 lat zastępcą admirała Ludwika Janczyszyna. W październiku 1975 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia kontradmirała. Nominację wręczył mu 10 października 1975 w Belwederze I sekretarz KC PZPR Edward Gierek.
W 1978 ukończył Kurs Operacyjny dla Kierowniczej Kadry Sił Morskich Państw - Stron Układu Warszawskiego w Akademii Marynarki Wojennej ZSRR w Leningradzie, a w 1983 Wyższy Kurs Akademicki w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K. Woroszyłowa w Moskwie. Od lutego 1986 do grudnia 1989 był I zastępcą szefa Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego, gen. broni Tadeusza Szaciły. W październiku 1987 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia wiceadmirała.
W grudniu 1989 nastąpiła zmiana kierownictwa Głównego Zarządu Politycznego WP. W obecności ministra obrony narodowej gen. armii Floriana Siwickiego oraz nowego szefa Głównego Zarządu Wychowawczego WP wiceadmirała Piotra Kołodziejczyka Dutkowski został wyznaczony na attache wojskowego przy Ambasadzie PRL w Bułgarii. Od stycznia do kwietnia 1990 przebywał na szkoleniu w Zarządzie II Sztabu Generalnego WP. Po rozmowie kadrowej z ministrem obrony narodowej został jednak zwolniony z zawodowej służby wojskowej. W maju 1990 został pożegnany przez gen. armii Floriana Siwickiego i przeniesiony w stan spoczynku z dniem 15 listopada 1990.
Od 1948 członek ZMP, a od 1950 PZPR. Był II sekretarzem Komitetu Partyjnego PZPR Marynarki Wojennej. W latach 70. był członkiem Plenum Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku, a w styczniu 1982 został dokooptowany do Egzekutywy KW PZPR w Gdańsku jako przedstawiciel Marynarki Wojennej zgodnie z instrukcją kierowania partią w warunkach ogłoszenia stanu zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Delegat na VII (1975), VIII (1980) i X (1986) Zjazd PZPR. W latach 1986–1990 członek Prezydium Centralnej Komisji Kontrolno-Rewizyjnej PZPR[2]. Od 1974 członek Zarządu Głównego, a od 1983 członek Krajowej Rady Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Był także członkiem Komisji Morskiej PRON (1982-1989), przewodniczącym Komisji ds. Oficerów Rezerwy Ligi Obrony Kaju (1986-1989), członkiem Komitetu Rady Ministrów ds. Młodzieży (od 1986) oraz członkiem Komisji ds. Ochrony Środowiska Rady Państwa PRL (1987-1989). W 1989 wchodził w skład Obywatelskiego Komitetu ds. Rewaloryzacji Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie, któremu przewodniczył gen. bryg. pil. Stanisław Skalski[3].
Autor licznych artykułów publikowanych m.in. w "Przeglądzie Morskim", tygodniku Marynarki Wojennej Bandera oraz w "Rocznikach Ośrodka Nauk Społecznych i Wojskowych Marynarki Wojennej".
Pochowany na cmentarzu Witomińskim w Gdyni (kwatera 50-10-1a)[4].
Awanse
[edytuj | edytuj kod]W trakcie wieloletniej służby w ludowym Wojsku Polskim otrzymywał awanse na kolejne stopnie wojskowe[5]:
- mat – 1950
- podporucznik – 1951
- porucznik – 1952
- kapitan – 1956
- komandor podporucznik – 1960
- komandor porucznik – 1963
- komandor – 1968
- kontradmirał – 1975
- wiceadmirał - 1987
Wykształcenie
[edytuj | edytuj kod]- Centrum Szkolenia Specjalistów Morskich w Ustce (1948)
- Oficerska Szkoła Polityczna w Łodzi (1951)
- Akademia Wojskowo-Polityczna im. Feliksa Dzierżyńskiego w Warszawie (1956)
- Wydział Pedagogiki Uniwersytetu Warszawskiego (1962)
- kurs pracowników aparatu partyjnego w Wyższej Szkole Partyjnej KC KPZR w Moskwie (ZSRR, 1972)
- Kurs Operacyjny dla Kierowniczej Kadry Sił Morskich Państw - Stron Układu Warszawskiego w Akademii Marynarki Wojennej ZSRR w Leningradzie (1978)
- Wyższy Kurs Akademicki w Wojskowej Akademii Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych ZSRR im. K. Woroszyłowa w Moskwie (1983)
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był synem Kazimierza i Heleny z Podębskich (zmarła w 1929). Mieszkał w Gdyni. Żonaty, żona Zofia Dutkowska (1929-2009) była pedagogiem. Małżeństwo miało syna. Do 1990 na skutek zniekształcenia odpisu aktu urodzenia, posługiwał się nazwiskiem Dutkowski, podczas gdy jego poprawna wersja to Dudkowski[6].
Ordery, odznaczenia i wyróżnienia (lista niepełna)
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (Polonia Restituta)
- Order Sztandaru Pracy I klasy (1988)
- Order Sztandaru Pracy II klasy
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal 30-lecia Polski Ludowej (1974)
- Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)
- Złoty Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny” (1971)
- Srebrny Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny
- Brązowy Medal Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny
- Złoty Medal „Za zasługi dla obronności kraju” (1975)
- Srebrny Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju”
- Złoty Medal „Za Zasługi w Umacnianiu Przyjaźni PRL-ZSRR” (1987, TPPR)[7]
- Złote odznaczenie im. Janka Krasickiego
- Odznaka „Zasłużony Działacz SZMW”
- Medal „Za umacnianie braterstwa broni” (ZSRR)
- Medal jubileuszowy „60 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (1979)
- Medal jubileuszowy „70 lat Sił Zbrojnych ZSRR” (1988)
- Medal 30-lecia Sił Zbrojnych Kuby (Kuba, 1987)
- Pamiątkowy medal miasta Sanoka (1987)[8]
- Wyróżnienie wpisem do „Honorowej Księgi Czynów Żołnierskich” (1984)
- inne odznaczenia resortowe, organizacyjne, regionalne i zagraniczne
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nekrolog na stronie Centrum Operacji Morskich
- ↑ X Zjazd Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Podstawowe dokumenty i materiały, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 1986, str. 339
- ↑ Ważny element edukacji historycznej [w:] "Trybuna Robotnicza", nr 196, 24 sierpnia 1989, s. 1-2.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna - Cmentarze Komunalne w Gdyni
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I: A-H, Toruń 2010, s. 360-363
- ↑ Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990, tom I: A–H, Toruń 2010, s. 360-363
- ↑ Wojskowy Przegląd Historyczny, nr 3 (121), lipiec - wrzesień 1987, s. 215
- ↑ Jak najlepiej kojarzyć interes zakładu z potrzebami ogólnospołecznymi. Gen. armii Florian Siwicki wśród załogi „Autosanu”. „Nowiny”, s. 2, Nr 74 z 28-29 marca 1987.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL [online], bip.ipn.gov.pl .
- Mariusz Jędrzejko, Mariusz Lesław Krogulski i Marek Paszkowski, Generałowie i admirałowie III Rzeczypospolitej 1989-2002, Wydawnictwo von Borowiecky, Warszawa 2002, ISBN 83-87689-46-7.
- Janusz Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943-1990 t. I: A-H, Toruń 2010, s. 360-363
- Kto jest kim w Polsce 1989. Informator biograficzny, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s.252-253
- Walter Pater , Admirałowie 1918-2005. Słownik biograficzny, Gdynia: Wyd. Muzeum Marynarki Wojennej, 2006, ISBN 83-88698-60-5 . , s. 57-58