Marian Gawalewicz – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki |
Marian Gawalewicz (ur. 21 października 1852 we Lwowie, zm. 26 maja 1910 we Lwowie) – polski dramatopisarz, powieściopisarz, publicysta.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Ukończył gimnazjum we Lwowie, po czym podjął studia w Instytucie Technicznym w Krakowie oraz na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1868 debiutował we lwowskiej prasie jako nowelista i poeta. Jest autorem m.in. powieści obyczajowych: Filistry, Mechesy, Szubrawcy oraz zbioru legend Królowa niebios.
Był redaktorem i współtwórcą pism: „Szkice Społeczne i Literackie”, „Kurier Warszawski”, „Tygodnik Powszechny”, „Kłosy”, „Romans i Powieść”, „Tygodnik Ilustrowany” oraz „Bluszcz”.
Miał córkę Gustawę, piszącą do Bluszcz pod pseudonimem „Toporczanka” (zmarła w 1906)[1]. Zmarł we Lwowie i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim[2] w alei zasłużonych, w pobliżu grobu Gabrieli Zapolskiej, której był partnerem życiowym.
Działalność teatralna
[edytuj | edytuj kod]W latach 1899–1901 był kierownikiem artystycznym Teatru Ludowego w Warszawie. Podobną funkcję pełnił w latach 1909–1910 w lwowskim teatrze miejskim.
Próbował również swoich sił jako przedsiębiorca teatralny. W latach 1903–1905 był dyrektorem sceny polskiej w Łodzi w oparciu o tzw. „Teatr Wielki” przy ówczesnej ul. Konstantynowskiej (ob. Legionów), z racji czego był jednym ze współorganizatorów wizyty H. Sienkiewicza w tym mieście 3 stycznia 1904 roku[3].
Publikacje
[edytuj | edytuj kod]W dorobku publikacyjnym M. Gawalewicza znajdują się m.in.[4]:
- Królowa niebios[5]
- Od jutra[6]
- Znak zapytania[7]
- Drugie pokolenie[8][9][10]
- Warszawa[11][12][13]
- Dwie baśnie (1907)
- Dusze w odlocie (1897)
- Szkice i obrazki (1898)
- Ćma[14][15]
- Gąbka – Opowieść ze wspomnień redakcyjnych[16]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ „Śmierć Toporczanki”. „Nowości Illustrowane”. Nr 44, s. 23, 3 listopada 1906.
- ↑ Kronika. „Głos Rzeszowski”, s. 2, nr 22 z 29 maja 1910.
- ↑ „Łódź w Ilustracji”, 26 X 1924, nr 10, s. 1.
- ↑ Gawalewicz, Marian (1852-1910). Katalog elektroniczny Biblioteki Narodowej. [dostęp 2017-09-04].
- ↑ Maryan Gawalewicz , Królowa niebios : legendy o Matce Boskiej, wyd. 1894 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Od jutra : powieść współczesna z papierów famijilnych spisana, wyd. 1895 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Marian Gawalewicz , Znak zapytania : (kartka z dziejów młodego serca), wyd. 1900 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Marian Gawalewicz , Drugie pokolenie : powieść (cz. 1), wyd. 1912 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Marian Gawalewicz , Drugie pokolenie : powieść (cz. 2), wyd. 1912 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Marian Gawalewicz , Drugie pokolenie : powieść (cz. 3), wyd. 1912 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Warszawa : powieść społeczno-obyczajowa. T. 1, wyd. 1901 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Warszawa : powieść społeczno-obyczajowa. T. 2, wyd. 1901 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Warszawa : powieść społeczno-obyczajowa. T. 3, wyd. 1901 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Ćma : materyały do powieści. [Cz. 1], wyd. 1914 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Maryan Gawalewicz , Ćma : materyały do powieści. Cz. 2, wyd. 1914 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
- ↑ Marian Gawalewicz , Gąbka : (opowieść ze wspomnień redakcyjnych), wyd. 1921 [online], polona.pl [dostęp 2019-01-26] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Henryk Markiewicz: Pozytywizm. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13849-1.
- Marian Gawalewicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (autorzy). [dostęp 2021-04-11] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Utwory Mariana Gawalewicza w bibliotece Polona