Mary Todd Lincoln – Wikipedia, wolna encyklopedia

Mary Ann Todd Lincoln

Mary Todd Lincoln w 1861 roku
Data i miejsce urodzenia	13 grudnia 1818 Lexington
Data i miejsce śmierci	16 lipca 1882 Springfield
Pierwsza dama Stanów Zjednoczonych
Okres	od 4 marca 1861 do 15 kwietnia 1865
Poprzedniczka	Harriet Lane
Następczyni	Eliza Johnson
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Mary Ann Todd Lincoln (ur. 13 grudnia 1818 w Lexington, zm. 16 lipca 1882 w Springfield) – żona prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Abrahama Lincolna i pierwsza dama USA w latach 1861–1865.

Mary Ann Todd urodziła się 13 grudnia 1818 w Lexington, jako córka Roberta Smitha Todd, członka legislatury Kentucky i jego pierwszej żony Elizy Todd z domu Parker^[1]. W młodości była nazywana Molly^[1]. Miała czworo własnego rodzeństwa i ośmioro przyrodniego^[1]. Jej matka zmarła przy porodzie piątego dziecka, a nieco ponad rok później jej ojciec ożenił się powtórnie^[2]. Macocha Mary, Elizabeth z domu Humphreyes surowo traktowała swoją pasierbicę^[2]. Mary uczęszczała do szkoły Dr. John Ward’s Academy, a następnie do szkoły madame Victorii Mentelle^[2]. Po czterech latach wyjechała do Springfield, gdzie mieszkały jej dwie siostry: Lizzie i Frances^[2]. Tam też, poprzez swojego szwagra Niniana Edwarda, poznała Abrahama Lincolna^[2].

W 1840 roku Lincoln i Todd się zaręczyli, a dwa lata później doszło do ślubu^[3]. Ponieważ przyszły prezydent nie miał pieniędzy, oboje zamieszkali w pensjonacie Globe Tawern, a w 1844 roku przenieśli się do własnego domu w Springfield^[4]. Lincoln kontynuował karierę polityczną w Kongresie, natomiast Mary zajmowała się domem i dziećmi^[5]. Po opuszczeniu Kongresu powrócił do praktyki prawniczej w Spingfield^[6]. Mary wspierała męża w politycznej karierze i interesowała się życiem publicznym^[6]. Ponieważ pragnęła, by Lincoln został wybrany na prezydenta, jeszcze przed wyborami przygotowywała się do roli pierwszej damy^[7].

Elita waszyngtońska miała wysokie oczekiwania, po okresie, gdy pierwszą damą była Harriet Lane^[7]. Ponadto Lincolnowie byli uważani za prowincjuszy, czemu mieszkańcy stolicy dali znać, gdy zbojkotowali bal inauguracyjny 6 marca 1861 roku^[8]. Ponieważ Mary pochodziła z rodziny Toddów, południowców popierających niewolnictwo, była podejrzewana o prokonfederackie sympatie^[9]. Wielu jej krewnych i powinowatych walczyło po stronie wojsk Konfederacji, jednak Lincoln zapewnił w Kongresie o lojalności żony wobec Unii^[9]. Mary była także często obiektem ataków, z uwagi na jej negatywne opinie o członkach rządu i amerykańskich generałach^[10]. Miała zwyczaj wydawać przyjęcia raz w tygodniu, a pół roku od rozpoczęcia kadencji męża, udała się z pierwszą oficjalną wizytą, jako pierwsza dama^[11]. Pojechała wówczas do New Jersey, gdzie wizytowała w placówkach publicznych i instytucjach państwowych^[11]. Jako żona prezydenta była osobą rozrzutną, co często wpędzało ją w finansowe tarapaty^[10]. Pod koniec pierwszej kadencji Lincolna, jej długi sięgały około 30 tysięcy dolarów, co przewyższało roczną pensję prezydenta^[12]. W 1862 zmarł syn Lincolnów – Willie, co spowodowało głęboką depresję u pierwszej damy^[13]. Miesiąc po reelekcji Abrahama, 14 kwietnia 1865 roku, Mary udała się wraz z nim do teatru na sztukę „Nasz amerykański kuzyn”^[12]. Towarzyszyli im Henry Rathbone i Clara Harris^[12]. Podczas spektaklu do loży prezydenckiej wszedł aktor John Wilkes Booth i zastrzelił prezydenta^[12]. Na ten widok pierwsza dama straciła przytomność, a gdy się ocknęła, czuwała przy umierającym mężu^[12]. Jej depresja pogłębiła się do tego stopnia, że nie wzięła udziału w uroczystościach pogrzebowych^[14].

Kilka tygodni później opuściła Waszyngton i zamieszkała w Chicago^[14]. Kongres wypłacił jej równowartość rocznej pensji prezydenckiej, za co kupiła dom^[14]. Z powodu swoich licznych długów i braku zaradności w sprawach ekonomicznych (wykorzystanej przez zatrudnionego jubilera) była zmuszona do sprzedaży swojej garderoby i biżuterii^[14]. Dzięki staraniom senatora Charlesa Sumnera, Mary Lincoln od 1870 roku otrzymywała roczną pensję w wysokości 3 tysięcy dolarów^[15]. W latach 1868–1871 Mary wraz z najmłodszym synem, Tadem, mieszkała we Frankfurcie^[15]. Krótko po ich powrocie do Stanów Zjednoczonych, Tad zmarł na gruźlicę, co pogłębiło depresję Mary i wpędziło w obłęd^[15]. Wkrótce potem jej jedyny syn, Robert, wystąpił o jej ubezwłasnowolnienie^[16]. Mary została uznana za osobę niepoczytalną i po nieudanej próbie samobójczej umieszczona w zakładzie psychiatrycznym w Batavii^[16]. Po czterech miesiącach, 10 września 1875 zakończono jej kurację, a była pierwsza dama przeniosła się do siostry w Springfield^[16]. Niecały rok później sąd przywrócił jej pełnię praw^[16].

Wkrótce po tych wydarzeniach wyjechała do Francji, gdzie mogła zachować anonimowość^[16]. W 1880 roku powróciła do USA, gdzie Kongres podniósł jej pensję o dodatkowe 2 tysiące dolarów^[17]. Ponownie zamieszkała u siostry w Springfield, gdzie podupadła na zdrowiu^[17]. Zmarła w wyniku wylewu, 16 lipca 1882^[17].

Mary Todd poznała Abrahama Lincolna na balu w domu siostry Mary – Lizzie^[18]. W 1840 roku się zaręczyli, a na 1 stycznia 1841 zaplanowali ślub^[18]. Uroczystość została jednak odwołana, a narzeczeni zerwali zaręczyny^[3]. Krótko później Mary znalazła zainteresowanie w oczach senatora Stephena A. Douglasa^[19]. Nie chciała jednak wyjść za niego za mąż i w 1842 roku ponownie zaręczyła się z Lincolnem^[4]. Ich ślub odbył się 4 listopada 1842^[4]. Mieli oni czterech synów: Roberta Todda (1 sierpnia 1843 – 25 lipca 1926), Edwarda Bakera (1846–1850), Williama Wallace’a (1850–1862) i Thomasa, zwanego Tadem (1853–1871)^[20].

• Longin Pastusiak: Panie Białego Domu. Toruń: Adam Marszałek, 2012. ISBN 978-83-7780-322-6. (pol.).

• Mary Todd Lincoln. Biały Dom. [dostęp 2016-09-12]. (ang.).