Fermiony |
| ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Bozony |
| ||||||||
Inne | |||||||||
Hipotetyczne |
|
Hadrony |
| ||||
---|---|---|---|---|---|
Inne | |||||
Hipotetyczne |
|
Elektrony i dziury | |
---|---|
Fonony i pokrewne | |
Separacja spinowo-ładunkowa | |
Odpowiedniki cz. elementarnych | |
Inne |
Klasyfikacja | |
---|---|
Generacja | 3 |
Symbol | t |
Antycząstka | |
Odkryta | 1995 |
Ładunek | e |
Masa | |
Spin |
|
Generacja | 3 |
Kwark t (ang. top, true), kwark wysoki, kwark prawdziwy (w literaturze popularnonaukowej)[1], inaczej zwany szczytowym lub wierzchnim – kwark należący do trzeciej generacji cząstek elementarnych. Jest najcięższym znanym kwarkiem. Jego masa jest na tyle duża, że pojedynczy kwark t potrafi się rozpaść (aby było to możliwe masa kwarka musi być większa niż bozonu W)[2].
Został odkryty 2 marca 1995 roku w Fermilabie w Stanach Zjednoczonych[3].
Kwark t uczestniczy przede wszystkim w oddziaływaniach silnych, ale może się rozpadać tylko za pośrednictwem oddziaływania słabego. Rozpada się prawie wyłącznie na bozon W i kwark denny w związku z własnościami macierzy CKM. Model standardowy przewiduje, że jego czas życia wynosi około 1×10−25 sekund, czyli mniej więcej 20 razy mniej niż skala czasu dla oddziaływań silnych (czas ten jest o wiele krótszy niż dla słabych rozpadów innych fermionów modelu standardowego, gdyż nie biorą w nim udziału cząstki wirtualne), i dlatego nie tworzy hadronów, dając fizykom unikatową możliwość badania "nagich" kwarków. Mimo to zarezerwowano symbole ηt, ht, θ i χt dla stanów kwarkonium t oraz T dla mezonu z nagą prawdą (zobacz Mezony#Nazewnictwo).