Moonwalk – Wikipedia, wolna encyklopedia
Moonwalk (dosł. księżycowy chód) lub backslide (dosł. ślizgać się do tyłu) – figura taneczna, która zdobyła popularność w latach 80. za sprawą Michaela Jacksona. Wykonał ją po raz pierwszy w nadanym 16 maja 1983 r. programie telewizyjnym Motown 25: Yesterday, Today, Forever w trakcie utworu „Billie Jean”[1]. Michael Jackson nie jest autorem tego ruchu tanecznego i nigdy też nie przedstawiał się jako jego twórca. Jednakże uczynił z niego jeden z najbardziej rozpoznawalnych ruchów tanecznych w historii, który stał się jego znakiem rozpoznawczym[2][3][4].
Opis
[edytuj | edytuj kod]Aby wywołać wrażenie, iż tancerz porusza się naprzód, gdy w istocie przesuwa się w przeciwnym kierunku, należy poruszać nogami na przemian, ślizgając się do tyłu. Gdy prawa noga stoi na palcach, to w tym czasie lewa posuwa się do tyłu. Po chwili nogi zmieniają się rolami i to noga lewa stoi na palcach, w czasie, gdy prawa – ślizga się do tyłu. Kroki te powtarzają się w kółko, stwarzając iluzję ciągnięcia tancerza do tyłu przez niewidzialną siłę podczas jego próby pójścia do przodu. Wariacje tego ruchu pozwalają na wykonywanie go do przodu, na boki, a nawet w kółko[2][5]. Król popu dla dodatkowego efektu początkowo poruszał barkami w rytm muzyki, później jednak zmienił to na ruszanie głową do tyłu i do przodu (średnio co 1 sekundę)[6].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Lata 1930.
[edytuj | edytuj kod]Pierwsze kroki taneczne podobne do moonwalk były wykonywane już w 1932 roku. Użył je m.in. Cab Calloway w kreskówce Minnie the Moocher z 1932 roku[7]. W 1985 roku Calloway powiedział, że ruch ten został nazwany „The Buzz”, kiedy on i inni wykonywali go w latach 30. XX wieku[8][9].
Lata 1940.
[edytuj | edytuj kod]W 1943 roku Bill Bailey wykonał pierwszy Backslide na ekranie w filmie The Cabin in the Sky[10]. Ten ruch taneczny najbardziej przypomina moonwalk[11]. W 1944 roku Judy Garland i Margaret O’Brien wykonały coś w rodzaju tego ruchu podczas wykonywania piosenki „Under the Bamboo Tree” w filmie Spotkamy się w St. Louis, choć w ich występie brakuje iluzji stworzonej przez prawdziwy moonwalk[12].
Jean-Louis Barrault tańczył moonwalk podczas swoich klasycznych, pantomimicznych ćwiczeń o nazwie „walking” (pokazanym w filmie Children of Paradise z 1945 r.)[13][brak potwierdzenia w źródle].
Lata 1950 i 1960.
[edytuj | edytuj kod]W 1950 roku Dick Van Dyke wykonał podobną odmianę moonwalk w swoim programie komediowym zatytułowanym „Mailing A Letter On A Windy Corner”[14].
W 1955 roku stepujący tancerz Bill Bailey pod koniec swojego występu wykonał moonwalk chowając się za kutynę[15].
Francuski mim Marcel Marceau wykorzystywał ten ruch w całej swojej karierze (od lat 1940. do 1980.), jako część swoich wystąpień. W jednym z jego przedstawień pt. „Walking Against the Wind” udaje, że jest popychany do tyłu przez podmuch wiatru[16].
W 1958 roku meksykański tancerz i komik Adalberto Martínez znany jako „Resortes” także wykonał moonwalk w filmie Colegio de Verano (z hiszp. Szkoła Letnia)[17].
W 1965 roku David Ruffin wykonał moonwalk podczas śpiewania „My Girl” w American Bandstand[18].
W listopadzie 1969 roku w jednym z odcinków H.R. Pufnstuf, Judy the Frog uczy wszystkich nowego tańca zwanego „The Moonwalk”, który obejmuje dwa przypadki podstawowego moonwalka[19].
Lata 1970.
[edytuj | edytuj kod]W 1972 roku Lucie Arnaz w 9 odcinku sezonu 5 sitcomu Here’s Lucy pt. „Lucy and Jim Bailey” wykonuje moonwalk, śpiewając „Fever” z Jimem Baileyem[20].
Choreograf Bob Fosse także wykonał moonwalk występując w roli Węża w filmie Mały Książę z 1974 roku[21].
Pod koniec lat 70. w afrykańsko-amerykańskim programie telewizyjnym Soul Train pojawiła się grupa taneczna o nazwie „The Electric Boogaloos”, która rutynowo wykonywała ruchy taneczne z zakresu poppingu i lockingu, w tym moonwalk[22].
Lata 1980.
[edytuj | edytuj kod]James Brown również wykorzystał ten ruch[23]. W 1981 roku w promocyjnym singlu i teledysku Crosseyed and Peless nowofalowego zespołu Talking Heads wystąpili autentyczni tancerze uliczni, wybrani przez Davida Byrne'a, w tym Stephen „Skeeter Rabbit” Nichols wykonujący moonwalk[24].
Innym wczesnym moonwalkerem był popper i piosenkarz Jeffrey Daniel, który użył tego ruchu podczas wykonania „A Night To Remember” zespołu Shalamar na Top of the Pops w Wielkiej Brytanii w 1982 roku. Był znany z wykonywania backslide'a podczas publicznych występów (w tym cotygodniowych odcinków Soul Train) już w 1974 roku[25].
Również w 1982 roku Debbie Allen wykonała moonwalk podczas sceny z Gwen Verdon w sezonie 1, odcinku 10 („Come One, Come All”) serialu Fame[26].
W filmie „Streets of Fire” z 1984 r. aktor i performer Stoney Jackson wykonał moonwalk jako lider fikcyjnej grupy The Sorels, podczas lip-sincu do piosenki „I Can Dream About You” Dana Hartmana[potrzebny przypis].
W 1984 polski zespół VOX w swoim teledysku do piosenki „Rycz mała rycz” również wykorzystał moonwalk[27].
Michael Jackson i Moonwalk
[edytuj | edytuj kod]W 1983 roku Michael Jackson wykonał moonwalk podczas występu „Billie Jean” w Motown 25: Yesterday, Today, Forever[28], co sprawiło, że stało się światową sensacją.
Jeffrey Daniel nauczył Michaela Jacksona moonwalk[29]. Jackson zobaczył, jak The Electric Boogaloos wykonują moonwalk w Soul Train i poprosił swojego menadżera o telefon do grupy tanecznej, aby przedstawali dla niego choreografię[30].
Michael Jackson wykonał moonwalk m.in.:
- na scenie na koncercie Jamesa Browna w Los Angeles w 1983 r.,
- do piosenek „Billie Jean” i „Shake Tour Body (Down to the ground)”, sporadycznie również do Human Nature podczas trasy koncertowych Victory Tour[31] (1984) i Bad World Tour[32] (1987-89),
- w 1988 i 1989 r. wykonując na żywo również do „Jam”[33], „Smooth Criminal” i „Bad”,
- w 1986 r. w filmie Kapitan EO,
- w 1989 r.podczas Madame Tussauds w Los Angeles,
- w 1987 r.w teledysku „Smooth Criminal”, który znajdował się również w filmie „Moonwalker” z 1988 roku,
- w teledyskach do piosenek: „Gone To Soon” (z 1991 roku) oraz „Jam” (z 1992 roku).
- podczas trasy koncertowej Dangerous World Tour[34] do piosenek „Billie Jean”, „Smooth Criminal”, „Bad” i „Jam” (w 1993 roku), czasami również do „Wanna Be Startin’ Somethin’” i „Human Nature”,
- 10 lutego 1993 roku w programie Winfey Oprah podczas wywiadu,
- W 1995 roku do „Billie Jean” na „MTV Awards” w Nowym Jorku,
- 16 lipca 1996 roku podczas koncertu dla sułtana Brunei, do piosenek: „Billie Jean”, „Smooth Criminal” oraz „Human Nature”,
- podczas trasy koncertowej HIStory World Tour[35] w latach 1996–1997 do piosenek: „Billie Jean”, „Smooth Criminal” oraz „Stranger In Moscow”,
- w roli najpierw kościotrupa, a potem jako starszy pan do teledysku „Ghosts” w 1996 roku.
- podczas MJ & Friends w 1999 roku do piosenki „Billie Jean”,
- podczas obu koncertów w 2001 roku tylko do piosenki „Billie Jean”,
- w 2003 roku, nagrywając film dokumentalny „Living with Michael Jackson”, piosenkarz przedstawił taniec Martinowi Bashirowi,
- w 2009 roku podczas przygotowywań do trasy This Is It[36] do piosenek „Billie Jean”, „Smooth Criminal”, „Wanna Be Startin’ Somethin’”, „Human Nature” oraz „Stranger In Moscow”,
- w 2014 roku, kiedy odbył się hologramowy koncert Michaela Jacksona podczas Billboard Music Awards. Zatańczył tam, do piosenki „Slave To The Rhythm” (jest to również teledysk tej piosenki)[37][38],
W kolejnych latach powstawały różne gry o Michaelu, w których również występował wirtualny moonwalk np. Michael Jackson’s Moonwalker[39].
Autobiografia Michaela Jacksona nosiła tytuł Moonwalk. Napisał w niej m.in., że zaobserwował podstawowe elementy kroku wśród dzieci tańczących na ulicach Harlemu[40]. Michael także wystąpił w antologii filmowej pt. Moonwalker z 1988 roku.
Lata 2000.
[edytuj | edytuj kod]Alexei Kovalev był znany z tego, że używał moonwalka w swojej karierze w National Hockey League[41]. Wykonał ten ruch po strzeleniu bramki 7 lutego 2001 r. i 3 stycznia 2010 r. Kovalev zrobił to również na lodzie po tym, jak został nazwany jedną z gwiazd gry i ponownie po zdobyciu punktu w 2008 roku na charytatywnym meczu piłki nożnej.
Lata 2010.
[edytuj | edytuj kod]W 2017 roku Jason Derulo krótko użył moonwalk w swojej piosence Swalla[42].
W 2018 roku Alessia Cara krótko wykorzystała moonwalk w teledysku do swojej piosenki „Trust My Lonely”[43].
W 2019 roku tancerz uliczny Salif Gueye wykonał moonwalk w teledysku Davida Guetty do piosenki „Stay (Don't Go Away)”[44].
Justin Bieber wykorzystywał moonwalk na niektórych swoich koncertach[45].
Warianty
[edytuj | edytuj kod]Airwalk
[edytuj | edytuj kod]Nazywany także Moonwalk Parado, jest to moonwalk w miejscu[46][47][48].
Circle Glide
[edytuj | edytuj kod]Circle Glide to tzw. Moonwalk w kółko[48]. Aby go wykonać trzeba podczas wykonywania Moonwalka, jednocześnie kręcić się w kółko. Michael dla lepszego efektu, podczas jego wykonywania, poruszał barkami[47].
Circle Glide oznacza: „okrąg” (ang. circle) i „poślizg” (ang. glide). Słowo Circle Glide można zatem przetłumaczyć jako ślizganie się w kółko (dosł.: poślizg w okręgu).
Circle Slide
[edytuj | edytuj kod]Nazywany także Slide Slide. Ten ruch taneczny łączy zjeżdżalnię Moonwalk ze szpilkami na pięcie i palcach. Jest to połączenie Moonwalka z Circle Glide[47].
Zaczynamy od podstawowego ustawienia nóg - prawa stoi na palcach, a lewa leży na ziemi. Teraz lewa noga posuwa się do tyłu, a ciało obraca w lewo o około 50 stopni. Teraz całe ciało obraca się w lewą stronę, na piętach, o mnie więcej 90 stopni. Obie nogi leżą na ziemi. Teraz prawa noga ślizga się po podłodze lekko do przodu i staje na palcach. Kolejne ruchy powtarzają powtarzają się w kółko, tak jak przed chwilą opisałem. Michael dla dodatkowego efektu poruszał barkami i wykonywał ruchy rękami, jakby się odpychał[48].
Circle Slide oznacza: okrąg (circle) i ślizgać się (slide), a Slide Slide oznacza po prostu: ślizgać się, ślizgać się.
Sidewalk
[edytuj | edytuj kod]Sidewalk (dosł. chód boczny), nazywane także Turnwalk (dosł. chód skrętny) to figura taneczna, najprawdopodobniej wymyślona przez Michaela Jacksona[46][47]. Sidewalk polega na przesuwaniu się w bok bez odrywania nóg od podłoża, czyli na ślizganiu się. Michael Jackson dla dodatkowego efektu, w trakcie wykonywania tańca, poruszał również barkami w rytm muzyki[48].
Nawiązania w popkulturze
[edytuj | edytuj kod]Moonwalk jest wykonywany również przez bohaterów wielu gier, filmów i seriali np. Powrót do przyszłości III, SpongeBob Kanciastoporty, Nowe szaty króla, One Piece, Shrek 2, Simpsonowie, Asterix i wikingowie, Toy Story 3, Gru, Dru i Minionki, X-men, Bujdy na resorach, czy Fortnite.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael Jackson 1958–2009. TIME looks back on the King of Pop's life and Career, „Time”, s. 13 [dostęp 2020-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2010-04-18], Cytat: We first worked with him in 1980, but he did not do the moonwalk publicly until 1983 [on Motown's 25th-anniversary TV special]. (ang.).
- ↑ a b Claire Suddath , How to Moonwalk like Michael, „Time”, 25 czerwca 2009 [dostęp 2020-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-28] (ang.).
- ↑ Thriller 25, The Book, London: ML Publishing Group, 2008, ISBN 978-0-9768891-9-9, OCLC 216936290 (ang.).
- ↑ Pia Catton , How Michael Jackson Changed Dance History [online], Biography [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Nadia Santiago , Step-By-Step Instructions for 6 Michael Jackson Dance Moves [online], LoveToKnow [dostęp 2020-07-18] (ang.).
- ↑ Omar Iván , Michael Jackson – Moonwalk Evolution (1983–2009) HD [online], YouTube, 4 czerwca 2019 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Matt Pagett , The Best Dance Moves In The World – Ever!, Chronicle Books LLC, 2008, s. 72, ISBN 978-0-8118-6303-2, OCLC 859089754 (ang.).
- ↑ Kris DiLorenzo , The Arts. Dance: Michael Jackson did not invent the Moonwalk, „The Crisis”, 92 (4), kwiecień 1985, s. 143, ISSN 0011-1422, Cytat: Shoot ... We did that back in the '30s! Only it was called The Buzz back then. (ang.).
- ↑ Cab Calloway in 1932 film "The Big Broadcast" [online], Youtube, 11 maja 2008 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Remembering Tap Dancer "Bill Bailey" (1912-1978) [online], Tap Dancing Resources [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Bill Bailey: The Pioneer Of The Moonwalk [online], Majic 102.1, 29 lutego 2012 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Judy Garland and Margaret O’Brien – Under The Bamboo Tree (Meet Me In St. Louis, 1944) [online], (1:50), 1 kwietnia 2017 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Jean-Louis Barrault, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-09-30] (ang.).
- ↑ Brian Edwards , Is this conclusive proof that Dick Van Dyke invented the moonwalk in the 1950s? [online], Mirror, 25 lutego 2015 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ The First Moonwalk – Bill Bailey – The Apollo Theatre – New York – 1955 [online], YouTube, 12 grudnia 2010 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Grand master of mime, Marcel Marceau, dies [online], CBC News, 23 września 2007 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ MOONWALKING POR RESORTES 25 AÑOS ANTES QUE MICHAEL JACKSON [online], YouTube, 6 lipca 2014 [dostęp 2020-07-21] (hiszp.).
- ↑ David Ruffin Moonwalks [online], YouTube, 21 grudnia 2019 [dostęp 2020-07-21] .
- ↑ "The Moonwalk" on H.R. Pufnstuf: Did Jacko Jack the Moonwalk? [online], PopSugar, 3 maja 2008 [dostęp 2020-07-21] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] (ang.).
- ↑ JIM BAILEY and LUCIE ARNAZ 'Fever 1972' [online], YouTube, 30 sierpnia 2007 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ sssssSnake in the Grasssss [online], YouTube, 11 września 2008 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ The Lockers/Electric Boogaloo – Soul Train 25th Anniversary [online], YouTube, 2 stycznia 2017 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Ian Inglis , Performance and popular music, Abingdon, Oxon: Ashgate Publishing, 2006, s. 122, ISBN 978-1-315-08998-0, OCLC 993644613 .
- ↑ Talking Heads – Crosseyed and Painless – Official Original Video [online], YouTube, 5 sierpnia 2011 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Shalamar – A night to remember ( Live @ TOTP 1982 ) [online], YouTube, 27 marca 2011 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Fame "Evalution Of Dance" [online], YouTube, 29 września 2006 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ VOX – Rycz Mała Rycz [online], YouTube, 14 listopada 2011 [dostęp 2020-07-21] (pol.).
- ↑ Inside Michael Jacksons Iconic First Moonwalk Onstage [online], RollingStone (ang.).
- ↑ Jeffrey Daniel. jeffreydaniel.com. [dostęp 2023-11-29]. (ang.).
- ↑ Popin' Pete. danceaid.org. [dostęp 2023-11-29]. (ang.).
- ↑ MJ Brazil: Forever Michael, [w:] Victory Tour Billie Jean 1984, Facebook.com (ang.).
- ↑ News mjs, [w:] Soundcheck During the Bad World Tour, michaeljackson.com (ang.).
- ↑ Michael Jackson - Jam (Video 1992) - IMDb. imdb.com. [dostęp 2023-11-29]. (ang.).
- ↑ Listen to [...] Dangerous World Tour [online], michaeljackson.com (ang.).
- ↑ mj HIStory World Tour [online], michaeljackson.com (ang.).
- ↑ This Is It Tour 2009 [online] (ang.).
- ↑ Billboard Music Awards 2014 – Michael Jackson na żywo [online], Wprost, 19 maja 2014 (pol.).
- ↑ Michael Jackson – Slave To The Rhythm [online], YouTube, 19 maja 2014 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Michael Jackson’s Moonwalker for Sega Genesis [online], YouTube, 26 czerwca 2009 [dostęp 2020-07-21] .
- ↑ Chapter Five – The Moonwalk, [w:] Michael Jackson , Moonwalk, New York: Doubleday, 1988, ISBN 0-385-24712-5, OCLC 17411901 [dostęp 2020-07-18], Cytat: It was born as a break-dance step, a „popping” type of thing that blacks kids had created dancing on the street corners in the ghetto. […] These three kids taught it to me. They gave me the basics – and I had been doing it a lot in private. .
- ↑ Alex Kovalev Moonwalk on ice [online], YouTube, 22 marca 2011 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Rokurō, Jason Derulo prezentuje teledysk do singla “Swalla”! Gościnnie oczywiście nikt inny jak Nicki Minaj. – Musiclife.pl – z muzyką przez całe życie! [online], MusicLife.pl, 18 marca 2017 [dostęp 2020-07-21] (pol.).
- ↑ Alessia Cara – Trust My Lonely (Official Video) [online], YouTube, 4 października 2018 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ David Guetta feat Raye – Stay (Don't Go Away) (Official Video) [online], YouTube, 28 maja 2019 [dostęp 2020-07-21] (ang.).
- ↑ Justin Bieber: Moonwalk. [online], YouTube, 27 lutego 2013 [dostęp 2020-07-21] .
- ↑ a b Pia Catton , How Michael Jackson Changed Dance History [online], Biography, 20 czerwca 2018 [dostęp 2023-11-29] (ang.).
- ↑ a b c d Op-Ed: It’s Time to Stop Dancing to Michael Jackson [online], Dance Magazine, 19 marca 2019 [dostęp 2020-07-18] (ang.).
- ↑ a b c d Nadia Santiago , Step-By-Step Instructions for 6 Michael Jackson Dance Moves [online], LoveToKnow [dostęp 2020-07-18] (ang.).